Kullanıcı beklentilerinin değiştiğini, tüketim güçlerinin farkında olan Z kuşağının da gezegene karşı sorumluluk sahibi olduğunu söyleyen Ford Otosan Genel Müdürü Güven Özyurt şunları kaydetti:

“Araştırmalar, dünyada 2030’da araçların yüzde 30’unun elektrikli ve bağlantılı olacağını söylüyor. Bir sonraki araçlarında benzin-dizel hariç daha çevreci yakıtlara yöneleceklerin ve elektrikli/hibrit modelleri seçeceklerin oranı da yüzde 47 olacak. En son Dünya Ekonomik Forumu’na katılan kuruluşlar da araç filolarını elektrikliye çevirme planları olduğunu açıklamışlardı. Türkiye de bu anlamda alternatif araç yatırımlarını seçebilir. Muazzam bir potansiyel var ve daha çevre dostu teknolojilerle geleceği yaratabiliriz”.

Yeşil mutabakat hızlandı

Son birkaç yıldır otomotiv sektörünün tanımı ve beklentilerinin değiştiğini vurgulayan

Enerji verimliliği ve düşük karbondioksit emisyonunun yanı sıra artan maliyetler de sürücülerin yakıt tüketimini azaltma konusunda daha bilinçli olmasına neden oluyor. Uluslararası Enerji Ajansına göre; otoyollarda hız sınırlarını 10 km/saniye azaltmak, özel araçlarda ve özellikle yük kamyonlarında fazla ağırlığı azaltmak ve aniden hızlanmamak gibi ‘eko-sürüş’ olarak adlandırılan yöntemlerle daha verimli bir sürüş sağlanabilir. Continental’in 2020 yılında binden fazla sürücü ile geleceğin lastiği üzerine yaptığı araştırmanın sonuçları da, sürücülerin yüzde 40’tan fazlası için en önemli konunun lastiklerin daha fazla yakıt tasarrufu sağlaması olduğunu ortaya koyuyor. Ulaşımda maliyetlerin gittikçe arttığı günümüzde tasarruf yapmak için uzmanlar çeşitli yöntemler öneriyor. Bunlardan biri de lastik seçimi. Lastikler döndükçe yol yüzeyine yakınlaşıp uzaklaşarak enerji kaybına neden oluyor. Enerji kaybının miktarı lastiğin yuvarlanma direnci ile doğru orantıl. Düşük yuvarlanma direncine sahip lastiklerin enerji verimliliği en yüksek seviyede.. Bu da aracı hareket ettirmek için daha az güç ve dolayısıyla daha az yakıt ihtiyacı demek.

Çevre bilinci etkisi

Çevre bilinciyle trafiğe çıkmanın yakıt tüketimini önemli ölçüde azalttığını kaydeden Continental uzmanları lastiklerinizin basıncının düzenli olarak kontrol edilmesi gerektiğini söylüyor. Uzlanlardüşük basıncın yakıt tüketimini artıran ve fren performansını etkileyen faktörlerden birisi olduğunu belirtiyorlar. Conti uzmanları şu tavsiyelerde bulunuyor:“Öndeki araçla aranızda her zaman güvenli bir mesafe bırakın. Lastiklerde, özellikle ön lastiklerin kenarlarında, düzensiz aşınma işaretlerini kontrol edin. Düzensiz aşınma, yakıt tüketimini artırabilecek ve lastiklerinizin daha hızlı aşınmasına neden olabilecek bir rot balans veya süspansiyon sorununa işaret edebilir. Ani hızlanma ve frenden kaçının. Bu durum bu hem yakıt tüketimini artırır hem de lastiklerin aşınmasına neden olur. Araç üreticilerinin bakım tavsiyelerine mutlaka uyun.Fazladan ağırlık da yakıt tüketimini artırır. Gerekli olmayan eşyaları aracınızda bulundurmayın. Mevsim geçişlerinde lastik değiştirmek de hayati önem taşıyor. Yaz mevsiminde kış lastiği ile yola çıkıldığında lastikler aşırı ısınma nedeni ile çabuk yıpranıyor ve yol tutuşu da zayıf oluyor. Ayrıca yakıt tüketimini de artırıyor.”

Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetleri Derneği (OSS), bu yılın ilk çeyreğini, üyelerinin katılımıyla düzenlediği bir anket çalışmasıyla mercek altına aldı. Yılın ilk çeyreğini hem satış hem ihracat hem de istihdamdaki artışlarla geride bırakan sektör, ikinci çeyrekten daha da umutlu. Çalışmada; bu yılın ilk çeyreğinde 2021’in son çeyreğine göre yurt içi satışlarda ortalama yüzde 19’a yakın artış yaşandığı belirlendi. Yılın ilk çeyreğinde geçen senenin aynı dönemine göre cirosal bazda ortalama yüzde 50’ye yakın artış oldu. Ayrıca katılımcıların 2022’nin ikinci çeyreğinde yurt içi satışlarda ortalama yüzde 12 oranında artış beklediği ortaya çıktı. Üyeler ayrıca bu yılın ikinci çeyreğinde geçen senenin aynı dönemine göre yurt içi satışlarda ortalama yüzde 43 oranında artış öngördüklerini açıkladı. Çalışmada tahsilat süreçleri de ele alındı. Katılımcıların yüzde 70 gibi büyük bir çoğunluğu, geçen yılın son çeyreğine göre bu senenin ilk çeyreğinde tahsilat süreçlerinde herhangi bir değişiklik yaşanmadığını belirtti. Bu durumun sektörde oturmuş bir tahsilat politikasından kaynaklandığı gözlemlendi.

İstihdam arttı

Ankette sektördeki istihdam konusu da mercek altına alındı. Katılımcıların yarısı istihdamının arttığını söylerken, “değişiklik yok” yanıtını verenlerin oranı yaklaşık yüzde 44, “azaldı” diyenlerin oranı ise yüzde 6 oldu. İstihdamında artış yaşanan üyelerin yarısından fazlasını üretici üyeler oluşturdu. Geçen senenin aynı dönemi ile karşılaştırıldığında da sektördeki istihdamın yükselişe geçtiği ortaya çıktı. 2021’in ilk çeyreğinde katılımcıların yüzde 44’e yakını istihdamlarında artış olduğunu açıklamıştı.

Tedarik problemleri yine ilk sırada yer aldı

Sektörde bu yılın ilk çeyreğinde yaşanan sorunların başında tedarik problemleri ile döviz kurlarındaki hareketlilik yer aldı. Maliyetlerdeki artış konusu da dikkat çeken başlıklara girdi. Bu kapsamda katılımcıların yüzde 86’ya yakını yaşadıkları öncelikli sorunu “tedarik problemleri”, yüzde 70’i “döviz kuru / kur artışı” olarak tanımladı. Üyelerin yüzde 69’a yakını bu soruya “kargo maliyet & teslimat problemleri”, yüzde 48’i “gümrüklerde yaşanan problemler”, yüzde 36’ya yakını “nakit akışında yaşanan problemler”, yüzde 23’ü “iş ve ciro kaybı”, yüzde 9’u “pandemi sebepli çalışan motivasyon kaybı” ve yüzde 6’sı da “diğer” yanıtını verdi.

Yatırım planları yükselişe geçti!

 Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) tarafından yaptırılan “Yetkili Satıcı Memnuniyet” araştırmasının sonuçları açıklandı. Araştırmaya; 20 farklı otomobil markasını Türkiye’nin tüm bölgelerinde yetkili satıcı olarak temsil eden 202 şirketin sahibi, ortağı ve profesyonel yöneticisi katıldı. Araştırma sonucunda yetkili satıcıların yüzde 52’sinin, bayiliğini yaptıkları markalardan memnun olduğu, yüzde 23’lük bölümünün ise memnun olmadığı ortaya çıktı. Yetkili satıcıların yüzde 17’sinin, otomotiv sektörünün bugünkü mevcut durumundan memnun olduğu, yüzde 41’lik bölümünün ise memnun olmadığı da araştırma sonuçlarına yansıdı.

Aynı markaya devam

OYDER Başkanı Turgay Mersin etkili satıcıların, markaları ile olan ilişkilerinde, profesyonellik ve sürdürülebilirlik kavramlarına da çok önem verdiklerini kaydederek “Tüketiciye sunulan hizmetin kaynağında marka ile olan ilişkinin sağlıklı olmasının çok değerli olduğuna inanıyoruz. Bu nedenle, OYDER olarak bu araştırmayı her yıl yenileyerek gelişmeleri takip etmeyi ve sektöre yol gösterecek bir rehber olmasını arzu ediyoruz” diye konuştu.Araştırmada bayilere sorulan bir başka soru ise gelecekte aynı markayla çalışmaya devam edip etmeyeceği yönünde oldu. Yetkili satıcıların yüzde 75’i gelecekte aynı markayla devam etmeyi düşünürken, yüzde 14’lik bir kesim ise devam etme konusunda olumsuz görüş bildirdi.

 Yeni nesil sektörü karlı bulmuyor

Yapılan araştırmada sektörün gelecekte daha iyi olması eğilimine bakıldığında ise, yetkili satıcıların yüzde 26’sı sektörün daha iyi olacağını belirtirken, yüzde 44’ü daha iyi olmayacağını belirtti. Yetkili satıcıların yüzde 40’ı, gelecek neslin, sektörü karlı bulmadığını, mevcut durumu koruyup, farklı sektörlere de yönelmeye sıcak baktığını düşünüyor. Bayilerin yüzde 32’si sektörü karlı bulduklarını ve bu alanda yatırıma devam etmeyi planladıklarını, yüzde 21’i ise karlı bulmakla birlikte yeni yatırıma sıcak bakmadıkları yönünde söylemde bulunuyor. Bunlar arasında sadece yüzde 3’lük bir kesim sektörü karlı bulmadıklarını ve sektörden ayrılıp farklı sektörlere geçmeyi düşündüğünü belirtiyor.

“Online bayilik 5-10 yıl içinde”

 Türkiye toplam araç satışları 2022 ilk iki aylık döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre %14,1 azalarak 87.7 bin adet oldu. Hafif ticari araç pazarı ise sadece %4,5 azalarak 21.1 binler seviyesinde tamamlandı. Hafif ticaride son 10 yıllık ortalamalara bakıldığında iki ayda pazar büyüklüğünün 10 yıl ortalamasının %12 üstünde olduğu görülüyor. Bunun önemli nedenleri arasında i otomobil bulunurluğunun azalması ile hafif ticariye geçiş, BDDK’nın yeni kredi kararları ve kiralama olanaklarının hayata geçmesi olarak sıralanıyor. 

 Hafif ticaride 175 binler öngörüsü 

 Birçok hafif ticari araç markasının son 2 yıldır üretim sorunları nedeniyle talebe yanıt veremediğini söyleyen VW Ticari Araç ve Scania Genel Müdürü Tolga Senyücel özellikle filo taleplerine yanıt verilemeyen bir sürecin yaşandığını söyledi. Senyücel şöyle devam etti: “Tedarik sıkıntılarının bu yıl da devam edeceğini öngörmekle birlikte geçen yıllarda karşılanamayan filo taleplerine daha olumlu yanıtlar verebilecek. Bu sayede toplam hafif ticari araç pazarının geçen yılki 175 bin adetler seviyelerde kapanacağını tahmin ediyoruz. Pandemi nedeniyle artan online ticaretin kargo taşımacılığını büyüttüğünü, aynı zamanda KOBİ ve küçük esnaf sayısının yüksek olduğu ülkemizde son dönemlerde artan araç kullanım maliyetleri nedeniyle tüketicilerin hem ticari hem de bireysel kullanıma uygun hafif ticari araçlara yöneldiğini gözlemliyoruz.” Yeni Caddy’nin de içinde bulunduğu segmentin en hızlı büyüdüğünü kaydeden Senyücel,”2021’de bu segment toplam pazar içinde %38,6 idi. Bu yıl %39,1 seviyesine kadar yükseldi” dedi.

 Ağır ticari baharı beklemede

 Türkiye’de 16 ton üstü ağır ticari araç satışları geçen yılı %63 artışla 26.6 bin adet oldu. Böylece 2019’dan bu yana yükseliş devam etti. Bu yıl pazarın 30 bin adetlere gittiğini kaydeden Ford Trucks Genel Müdür Yardımcısı Serhan Turfan 2022 ilk 2 ayında satışların %15 civarında düşüşle başladığını belirtti.Turfan şöyle devam etti:  “Ocak-Şubat yılın en düşük hacimli ayları olduğundan dolayı, genel pazarın trendini anlayabilmek için bahar aylarını görmemiz gerekiyor.Özellikle tedarik zincirindeki problemlerin devam ettiği ve bulunurluğun oldukça düşük olduğu 2 ay yaşadık. Bu nedenle yılın kalan aylarında pazarın ivmelenerek geçen senenin üzerinde rakamlara ulaşılabileceğini tahmin ediyoruz. İlk 2 ayda çekici segmenti tüm satışların %75’i ile en yüksek pazar payını aldı.Ayrıca 2016-19 yıllarında alınan çekicilerin eskiyerek pazarda değişim yapıldığını gözlemliyoruz. Biz de pazar payımızı %33,4 yükselttik

 Yaşlı kamyonlara bakım fırsatı

 Renault Trucks 4 yaş ve üstü araçları için yetkili servislerinde yapılacak işlemlerde yüzde 30’a varan servis indirimi sağlayacak. Uygulama uzun yol, yurtiçi nakliye, şehir içi dağıtım, inşaat gibi pek çok uygulamada kullanılan bütün araç modellerini kapsıyor. Dört yaşındaki araçlarda belirlenen kampanya indirimi yüzde 20, beş yaşındaki araçlarda yüzde 25, altı yaş ve üzeri araçlarda ise maksimum yüzde 30 olarak belirlendi.  Renault Trucks Türkiye Direktörü Özgür Fırat “Renault Trucks olarak müşterilerimizin sorunsuz ve kesintisiz operasyonlarına devam etmesi, kârlılıklarını arttırmaları ve araçlarının yüksek 2.el değerlerini korumaları için satış sonrası hizmetlerimizde beklentileri karşılayan hatta aşan çözümler sunmaya çalışıyoruz. Ticari araçlar sektöründe yatırım kararlarında satış sonrası hizmetler büyük önem taşıyor. Bu nedenle Türkiye’de gerek gelişen yetkili servis ağımız gerekse hizmetlerimiz ile müşterilerimizi destekliyoruz. Renault Trucks kullanıcılarının yetkili servislerden hizmet alma penetrasyonu her geçen gün artıyor. Yaş Kampanya’mız da kullanıcılarımızın çok tercih ettiği bir uygulama.” dedi.

Otomotiv kredileri stoğu yüzde 55 oranında artarak 104 Milyar 688 Milyon TL olarak gerçekleşti.2021 yıl sonundaki 104 Milyar 688 Milyon TL’lik kredinin yüzde 23’ünün bireysel otomotiv kredisi olduğunu belirten ALJ Finans CEO’su Betügül Toker “2021 yılında bireysel otomobil kredileri stoğu 24 Milyar 2 Milyon TL, ticari otomobil kredileri stoğu ise 80 Milyar 686 Milyon TL olmak üzere toplam 104 Milyar 688 Milyon TL olarak gerçekleşti. Toplam otomotiv kredileri stoğunun yüzde 36’lık dilimi finansman şirketleri tarafından sağlandı. Bireysel otomotiv kredilerinde ise bu oran yüzde 45 olarak gerçekleşti.” şeklinde değerlendirdi.

İkinci el kredileri

Toker “2021 yılında finansman şirketleri otomotiv kredi stoğu yüzde 38 büyürken bizim kredi stoğumuz yüzde 56 oranında büyüdü. Yeni verilen krediler bazında ise 2021’de yeni kredi üretim hacmimizde bir önceki yıla göre yüzde 64’lük, yeni kredi üretim adedinde ise yüzde 19’luk bir artış yakaladık. Kredi üretim hacmimizin yüzde 60’ı ikinci el araç kredileri için gerçekleşirken yüzde 20’si yeni araç kredileri, yüzde 20’si ise stok finansmanı oldu” dedi.

 Mevzuatta yapılan değişikliklerin ardından ticari araçların uzun dönem kiralama araç parkı içindeki payının artması öngörülüyor. Uzun dönem kiralamada ticari araç payının 3-4 yıl içinde yüzde 25’e yükselmesinin beklendiğini vurgulayan TOKKDER (Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği) Başkanı İnan Ekici, “Engeller büyük ölçüde kalktı. Tek bir araç olsa bile kiralanabiliyor artık. Hızlı bir artış trendine girdik” dedi.

Yüzde 3 büyüme beklentisi

Uzun dönem kiralama sektörünün araç parkındaki hafif ticari araç payının geçen yıl yüzde 5’i aştığını belirten Ekici sektörünün araç parkının geçen yılı yaklaşık yüzde 10 daralma ile 238 binde tamamladığını hatırlattı. Ekici bu yıl ise tedarik sorunu, ekonomik araç bulunurluğunun azalması, artan araç ve fonlama maliyetleri gibi nedenlerle sektörün araç parkının sınırlı bir büyüme ile 245 bin adede ulaşmasının beklendiğini söyledi. Büyümenin önemli kısmının ticari araçlardan oluşması beklenirken sektör 8 bin TL olan aylık kira gider tavanının güncellenmesini bekliyor.

Günlük kiralamada artış beklentisi

Ekici, bu yıl turizmde beklenen hareketliliğin günlük araç kiralamada yüzde 30’a yakın büyüme olarak yansıyabileceğini açıkladı. Ukrayna’da süren savaşın uzaması halinde büyümenin yüzde 20’lere düşebileceğini kaydeden Ekici geçen yıl günlük araç kiralama parkının 35 bin adetlerde olduğunu 2022’de 40 bin adetler seviyesine çıkabileceğini belirtti.En çok tercih edilenler. TOKKDER raporuna göre 2021 sonu itibarıyla Renault yüzde 22,9 pay ile Türkiye operasyonel araç kiralama sektörünün en çok tercih edilen markası olmayı sürdürdü. Renault’yu yüzde 14,9 ile Fiat, yüzde 10,7 ile Ford ve yüzde 10,6 ile VW takip etti. Araç parkının yüzde 50,4’ü kompakt sınıf araçlardan oluşurken, küçük sınıf araçlar yüzde 26,8 ve üst-orta sınıf araçlar yüzde 17,5 pay aldı. 2018 yılı sonunda operasyonel araç kiralama sektörünün filosundaki payı yüzde 2,9 olan hafif ticari araçların payı ise 2021 yılı sonunda yüzde 5,3’e yükseldi. Sektörün araç parkının büyük bölümünü yüzde 72 ile dizel yakıtlı araçlar oluşturmayı sürdürürken, benzinli araçların payı yüzde 21,4’e çıktı. Hibrit ve elektrikli araçların payı ise yüzde 6,5’e ulaştı. Sektördeki sedan gövde tipi araçların payı yüzde 66,7 oldu.

2.el araçlar direkt tüketiciye

Öte yandan kiralama firmalarının yatırımlarını artıyor. Geçen yıl net karını yüzde 232 artıran Escar 2022’de yeni yatırımlara yöneldi. Firmanın Genel Müdürü Nora Karakaş ,”Bir teknoloji startup yatırımı planlamaktayız. “varmıarttıran.com” online platformumuzu daha da geliştiriyoruz. Biz Escar olarak bugüne kadar kendi 2.el araçlarımızı web sitemiz üzerinden genelde galerilere satıyorduk. Bundan sonrası için planladığımız C2C (tüketiciden tüketiciye) modeli ile aracını satmak isteyen kişilerden araçlarını en iyi fiyatla satın alarak yine web sitemiz üzerinden ihaleyle en güvenli sekilde nihai kullanıcıya satacağımız bir iş kolu planlıyoruz. Ayrıca Türkiye'nin her noktasına ekspertiz merkezleri kuruyoruz” dedi.

Ağır vasıta lastik pazarı pandemiye rağmen lastik pazarı içindeki konumunu artırıyor. Ağır vasıta lastik pazarı Türkiye’de 2021 yılında 2 milyon adetlik satış rakamına ulaşırken pazarın 2022 yılında da yüzde 3 civarında büyümesi bekleniyor. Uzmanlar uluslararası taşımacılıktaki hareketlilik, lojistik sektöründeki büyüme ve inşaat sektöründeki gelişmelere paralel olarak talebin artacağını öngörüyor.

Türkiye ilk üçte

İtalya ve Almanya ile birlikte Avrupa’daki pazar büyüklüğü ve potansiyeli açısından ilk 3’te yer alan Türkiye ağır vasıta pazarı, pandemi döneminde Avrupa ve Türkiye arasında artan dış ticaret ivmesiyle birlikte güçlenmeye sürdürdü. Michelin Türkiye Ağır Vasıta Satış Direktörü Erol Şimşir Avrupa’nın en dinamik pazarlarından biri olan Türkiye’nin devam eden inşaat ve kentsel dönüşüm projelerinin yanı sıra stratejik konumunun olumlu etkisiyle ağır vasıta pazarında her geçen gün daha güçlendiğini belirtti. Şimşir ,” Özellikle jeopolitik konumu itibariyle uluslararası taşımacılıkta son derece stratejik bir konuma sahip olan Türkiye, İstanbul 3. Havalimanı, 1915 Çanakkale Köprüsü, Kuzey Marmara Otoyolu ve önümüzdeki dönemde yapılması planlanan birçok projeyle de ağır vasıta sektörünün gelişimi açısından dikkat çekmeye devam edecek” dedi.

Taşımacılık daha da büyür

2022 pazar öngörüsünde özellikle yüzde 21 büyüme beklentisiyle inşaat ve yüzde 13 büyüme ile uluslararası taşımacılık segmentlerinin büyümesi öngörülüyor. Pazarda yaşanan bu gelişmeler doğrultusunda ağır vasıta segmentinde yeniden yapılandıklarını kaydeden Şimşir, “ Vites yükselterek önümüzdeki dönemde ağır vasıta lastik segmentinde pazar payını iki katına çıkarmayı hedefliyoruz. Özellikle hayata geçirilen filo çözümleri ile sunulan 360 derecelik lastik yönetimi sektörde dikkat çekiyor. Bu hizmetle; kilometre başına faturalandırma, yol yardımı, raporlama, stok yönetimi, lastik bakım yönetimi, filo yönetimi ve çözüme bağlı hizmetleri bir arada sunuluyor. Yakıttan sonra en büyük maliyet kalemi olan lastiğin yönetimine dair sunulan bu hizmetler filoların operasyonel maliyetlerinin düşürülmesine katkı sağlamayı hedefliyor” dedi.