II. Dünya Savaşı’nı aratmayacak! Ukrayna'dan NATO’ya kritik uyarı... Donbass savaşı yıllarca sürebilir...

Rus ordusuna ağır kayıplar verdiren Kiev yönetimi NATO’yu, Ukrayna’ya ihtiyaç duyulan askeri yardım yapılmazsa, Donbass savaşının II. Dünya Savaşı’nı aratmayacak şekilde kanlı olacağı konusunda uyardı. Ukraynalı yetkililer böyle bir durumda Batılı devletlerin aldığı ve bundan sonra alacağı yaptırım kararlarının da bir etkisi olmayacağından korkuyor. Brüksel’deki NATO Dışişleri Bakanları toplantısında konuşma yapan Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba “Bize ya şimdi yardım edersiniz ya da tüm yardımlar için geç kalmış olursunuz. Haftalardan değil, günlerden bahsediyorum. Rusya birlikleri Donbass’ta toplanmadan önce ihtiyacımız olan hava savunma sistemleri, mühimmat, zırhlı araçlar ve jetler olmazsa çok daha fazla insan hayatını kaybedecek.” sözlerini kullandı. “Ukrayna’nın ihtiyacı olan bu silahlara kavuşacağını umuyorum. Sorun bunları ne zaman elde edeceği. Donbass’ta yaşanacak Savaş NATO’ya II. Dünya Savaşı günlerini hatırlatacak. Buna şüphe yok.” Kuleba’nın bu çarpıcı uyarısının ardından NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de örgütün Ukrayna’ya geniş ölçekli silah yardımında bulunmaya devam edeceğini, bununla da yetinmeyip siber saldırılar, kimyasal ve biyolojik silah tehditleri için de yardımcı olacağını açıkladı. Stoltenberg, Putin’in çekilme planı olmadığının anlaşıldığını ve nihai hedefinin Ukrayna’yı bütünüyle kontrol etmek ve cephede başarı sağlayarak işgal amacını gerçekleştirmek istediğini belirtti. “Gördüğümüz kadarıyla Rusya birliklerini yeniden bir araya getiriyor ver pozisyon değiştiriyor. Donbass’ta çok büyük bir çatışma bekliyoruz. Uzun sürecek bu savaşa karşı hazırlıklıyız. Savaş haftalar, aylar ve hatta yıllar sürebilir. Bu yüzden de çok daha fazla hazırlık yapmalı ve bu ihtimallere göre davranmalıyız.” Diyen Stoltenberg her yönüyle Ukrayna’nın yanında olmaya devam edeceklerinin altını çizdi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da yaptığı açıklamada Buça’da ortaya çıkan görüntülerin barış müzakereleri sürecine zarar verecek kadar kötü olduğunu ancak Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşın ancak barış anlaşmasıyla son bulabileceğini belirtmiş ve Türkiye’nin iki ülke arasında arabuluculuk yapmaya devam edeceğini ve müzakerelerin durmaması gerektiğini belirtmişti. Mevlüt Çavuşoğlu ile aynı saatlerde açıklama yapan Rus mevkidaşı Lavrov ise Ukrayna’nın kendilerine kabul edilemez bir anlaşma taslağıyla geldiğini söylemiş ve Ukrayna’nın kabul edilemez teklifleri olduğunu belirtmişti. Ukrayna’nın baş müzakerecisi Mykhailo Podolyak, Lavrov’un bu açıklamalarının propaganda amaçlı olduğunu söyleyerek Rusya’nın böylece Buça’da yaşanan katliamı örtbas etmeye çalıştığını ima etti. Dün Yunan parlamentosunda konuşma yapan Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski de Batı'ya Rus petrolünü reddederek ve Rus bankalarını uluslararası mali sistemden tamamen dışlayarak Rusya'yı adaletin önüne çıkartma çağrısını tekrarladı. Bir çevirmen aracılığıyla Yunan Parlamentosu'na konuşan Ukrayna lideri Avrupa'yı ekonomi ve enerji kriziyle tehdit edenler daima kaybeder. Dürüst olalım, en başından bu yana Rusya'nın hamleleri sadece Ukrayna'ya değil, Avrupa'ya da karşı dedi. Ukrayna lideri dün akşam Facebook'tan yayınladığı video ile halkına seslendi; Kiev'in banliyösü olan Borodyanka'daki yıkımın, Buça'da şu ana kadar ortaya çıkanlardan çok daha kötü olduğunu söyledi. Zelenski Borodyanka'daki enkazlar kaldırılmaya başlandı, durum çok korkunç. Rus işgalinin kurbanı olan çok daha fazla kişi var dedi. İngiltere merkezli ve savunma alanında çalışan düşünce kuruluşu Royal United Services Institute'tan kara savaşları analisti Nick Reynolds, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dimitro Kuleba'nın Bölgedeki çatışmalar İkinci Dünya Savaşı'nı andıracak tahminini gerçekçi bulduğunu söylüyor. Reynolds Ukrayna'nın kuzeyinden buraya sevk edilecek birliklerle birlikte Avrupa'da nesillerdir görülmemiş sertlikte çatışmalara tanık olacağız diyor. Ukrayna'nın bölgede halihazırda Rusya kontrolünde bulunan topraklarını geri alması ihtimalinin ise birden fazla faktöre bağlı olduğunu vurguluyor. Ukraynalıların büyük kısmının Kiev'in kuzeyindeki Rus birliklerinin çekilmesini sevinçle karşılamasına rağmen, henüz bu birlikler Donbass'a ulaşmadan Rusya'nın bölgedeki ilerleyişinin yavaş bir şekilde devam ettiğini söyleyen Reynolds Rusya hâlâ bir ilerleme ivmesine sahip diyor. Bu süreçte Batı'nın göndereceği silahların sahada ne kadar işe yarayacağını sorduğumuzda ise Batı ülkelerinin Ukrayna'ya gönderdiği silahlar savaşın gidişatını değiştirdi. Fakat NATO cephaneliğindeki silahların önemli bir kısmını verdi ve silah arzı sınırsız değil ifadelerini kullanıyor. Dahası önümüzdeki haftalarda yeni sevkiyatların bölgeye ulaştırılmasında da zorluklarla karşılaşılabilir. Ukrayna'ya verilen Javelin, Stinger ve NLAW gibi gelişmiş silahların üretim sürecinin kolay olmadığını, karmaşık tedarik zincirleri bulunduğunu vurgulayan Reynolds Batı ülkeleri talebe yetişmekte zorlanıyor diyor. ABD'nin göndereceğini açıkladığı Switchblade adlı, tek bir askerin taşıyabildiği insansız kamikaze aracının sahadaki gidişatı kısa sürede değiştirebileceğini de ekleyen Reynolds, bunun dışında fark yaratacak çok bir seçeneğin kalmadığını söylüyor. BBC Diplomasi Muhabiri Paul Adams, Ukrayna’nın NATO’dan ve diğer destekçilerinden ne tür silah yardımları alabileceğini analinizi yaptı. Adams’ın değerlendirmeleri şu şekilde: Batılı askeri analistler Rusya'nın Ukrayna savaşında elle tutulur bir zafer gösterebilmek için tüm ağırlığını Donbass bölgesine vereceğini tahmin ediyor. Burada esas soru Rusya'nın hazırlıklarının ne kadar süreceği ve Ukrayna'nın bu basınca karşı koyup koyamayacağı. Gündemindeki ilk üç maddenin silahlar, silahlar ve silahlar olduğunu söyleyen Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba'nın perşembe günü Yeni askeri yardımlar haftalar değil günler içinde ulaşmalı demesi de bu acil durumdan kaynaklanıyor. Konuyu görüşen NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve Kuleba, hangi silahların gönderileceği konusunda özellikle net açıklama yapmamayı tercih ediyor. Rusya'nın gönderilen silahlardan haberdar olmamasını, böylece bu silahlara göre plan yapamamalarını istiyorlar. İngiltere Dışişleri Bakanı Liz Truss, NATO'nun Ukrayna'ya yeni ve daha ağır silahlar göndereceğini söylüyor. İngiltere Savunma Bakanlığı da bu hafta Ukraynalı yetkililerin İngiltere'ye geldiğini ve zırhlı personel taşıyıcılarla ilgilendiklerini duyurmuştu. Mastiff modeli araçlar, Ukrayna'ya gönderilecek yardımlar arasında yer alabilir. Çek hükümeti Sovyet döneminden kalma T-72 tanklarının gönderileceğini açıklarken ABD de 100 milyon dolarlık Javelin tanksavar silahlarından yollanacağını duyurmuştu.