Hafta içi hafta sonu yasakları ile ilgili yeni gelişme! Bağıra bağıra geliyor...
Hafta içi ve hafta sonu yasaklarının kaldırılmasının ardından herkes rahat nefes aldı. 1 Temmuz’da biz, bizden biraz önce de dünya ülkeleri öyle bir açılmaya gitti ki henüz birinci ayı devirmemişken kısıtlamaların yeniden geleceği konuşulmaya başlandı. Maske ve mesafenin neredeyse sıfırlandığı şu günler ‘karanlık’ bir sonbahara gebe gibi! Uzmanlar ‘4. dalga sonbaharı beklemeden ağustosta bile kapımızı çalabilir’ uyarısı yapıyor. Gençler arasında hayli popüler bir söylemde olduğu gibi; ‘Geliyor gelmekte olan...’ Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Twitter'dan son koronavirüs sayılarını paylaşarak uyarılarda bulundu. Bakan Koca "Bayram artan vaka sayılarını kontrol altına alabilmek için son derece önemli. Aşı olup tedbirlere uyarak toplumsal bağışıklık sağlanırsa salgın biter. Aksi kısır döngü. Tedbirlere uyun, aşınızı olun" dedi...

Hafta içi ve hafta sonu yasakları ile ilgili flaş gelişme! Yaklaşık 2 senedir dünya koronavirüs salgınıyla mücadele ediyor. Kısıtlamalar ve tedbirler yaşamın vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Salgına karşı tek çare 'aşı' diyen uzman isimler, yeni bir dalganın yaşanmasından endişe ediyor. Çünkü yeni varyantlar en çok aşı yaptırmamış kişilere bulaşıyor, vakaların büyük çoğunluğu bu kişilerden oluşuyor.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, bu Kurban Bayramı’nın tedbirlerle geçireceğimiz son bayram olabilmesi için temastan uzak durulması gerektiğini açıklamış, "Biraz daha özen bayram sevincimizi sürdürür, bayramdan sonrasını hasta geçirmemizi önler" uyarısında bulunmuştu.

Sağlık Bakanlığınca Günlük Koronavirüs Tablosu, "covid19.saglik.gov.tr" adresinden paylaşıldı. Tabloya göre, Türkiye'de son 24 saatte 184 bin 462 Kovid-19 testi yapıldı, 8 bin 151 kişinin testi pozitif çıktı, 59 kişi hayatını kaybetti, iyileşenlerin sayısı ise 4 bin 946 oldu. 18 yaş üstü nüfusta birinci doz aşı uygulananların oranı yüzde 62,93, ikinci doz aşı uygulananların oranı yüzde 34,28 olarak gerçekleşti.

'AKSİ KISIR DÖNGÜ'
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Twitter'dan son koronavirüs sayılarını paylaşarak uyarılarda bulundu: "Bayram artan vaka sayılarını kontrol altına alabilmek için son derece önemli. Aşı olup tedbirlere uyarak toplumsal bağışıklık sağlanırsa salgın biter. Aksi kısır döngü. Tedbirlere uyun, aşınızı olun."

Öte yandan aşılamanın da düşük olduğu illerde vaka sayıları da artışta. Uzmanlar, aşılamanın büyük avantaj sağlasa da önlem almaktan vazgeçilmemesi gerektiğini hatırlatıyor.

Tek doz aşının bile virüse karşı olumlu katkı sağlayacağını ama bunun yeterli olmayacağını belirtiyor. Tek veya çift doz aşılı diye gözetmeksizin kimsenin tedbiri elden bırakmamasına da vurgu yapılıyor. Sağlık Bakanlığı, vatandaşların 2. dozlarını 4 hafta sonra, BioNTech aşısı olanların ise 2. dozlarını ilk dozdan 3 hafta sonra olabileceğini açıklamıştı.

DELTA VARYANTI
Hızlı yayılmasıyla bilinen ve Hindistan’da ortaya çıkan Delta varyantı Türkiye’de de artış gösteriyor. Uzmanlar varyantın etkisini azaltmak için aşılamanın oldukça kritik olduğunun her defasında altını çiziyor.

Dünya genelinde 100 kadar ülkede görülen Delta varyantının artık baskın varyant haline geldiğini söyleyen ABD’li yetkililer de ülkede aşılanmamış insanlar arasında ölüm artışı yaşandığına dikkat çekti.

DELTA VİRÜS NE YAPTI?
Delta ile virüsün çıkıntılı yani anahtar kısmı daha etkili hale geldi ve hücreye girişi kolaylaştı. Böylelikle akciğer hücrelerine çok daha hızlı tutunabiliyor. Bu da virüsün hızını artırıyor.

BELİRTİLERİ GRİP GİBİ
Hızlı yayılmasıyla bilinen Delta varyantının belirtileri de griple oldukça benzer. Baş-boğaz ağrısı, burun akıntısı bazen öksürük olan varyasyonun çok görülmeyen semptomlarından biri de işitme kaybı.

Uzmanlar daha çabuk bulaşan bu varyantlara karşı da aşının koruyuculuğuna dikkat çekiyor. Özellikle 2 doz aşısını yaptıranlar deltaya karşı da kendini korumaya almış oluyor.

Akıllı füze denilen antikorlar virüsün hücreye girmesini önleyecek kalkanı oluşturabiliyor. Vücut aşılı değilse antikor oluşmadığından virüs hızla hücreye girip sizi hasta edebiliyor.

PLUS İLE FARKI NE?
Delta ve Delta Plus arasındaki farka gelince... Uzmanlar Delta Plus için “Mutasyonun mutasyona uğramış hali” tanımını yapıyor. Delta Plus’ın genel tavrı da Delta varyantı gibi. Ama Delta varyantından daha hızlı bulaşabileceği öngörüler arasında.

Delta varyantı Türkiye’de de giderek yayılıyor. Vakaların görüldüğü il sayısı 30’u buldu. Sağlık Bakanlığı, Türkiye’de Delta Plus vakalarına da rastlandığını açıkladı. İstanbul’un da arasında olduğu 3 ilde Delta Plus varyantı görüldü.

SALGINI DURDURABİLMENİN ÇARESİ AŞI OLMAK
İstanbul Üniversitesi (Çapa) Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek, İsrail, İngiltere ve ABD gibi vatandaşlarının yüzde 50’sinden fazlasını aşılayarak, kayda değer bir başarı yakalayan ülkelerde bile 4. dalga endişesinin en üst noktada olduğunu belirterek, “Kontrolsüz açılma ve Delta varyantının da etkisiyle İngiltere’de son 24 saatte 40 binden fazla vaka görüldü.

Türkiye’de de durum benzer. Vaka sayıları geçtiğimiz haftaya kıyasla yüzde 30’luk bir artış ile 8 binin üzerine çıktı, haftaya 10 bini görürüz. Hele de bayramdan sonraki 2. hafta bu sayılar fırlayacak çünkü sahil kesimlerinden gelen görüntüler akıl alır gibi değil! Maske yok. Mesafe yok. 2 doz aşılamada istenen rakamlara henüz ulaşamadık. Ağustos ortası 20 binli rakamları görürsek şaşırmayın. 4. dalga sonbaharı beklemeyecek” diyor.

Salgına karşı desensibilizasyon yani duyarsızlaşma içinde olduğumuzu kaydeden Prof. Dr. Tükek, şöyle devam ediyor: “Bir kısım hâlâ virüsü yok sayıyor. Bir kısım, ‘Ne olacaksa olsun’ kafasında. Bir kısım aşıya karşı komplo teorileri içinde.

Bu bakış açılarıyla bu maç buradan zor döner! 4. dalgaya doğru hızla gidiyoruz, karamsarlık içerisindeyim. Onca emek umarım boşa gitmez. Salgını durdurabilmenin çaresi kurallara uymak ve aşı olmak. Aşı olanlar hasta olsalar da hastalığı çok hafif atlatıyorlar. Aşı olmayanların ise hem kendileri hem de çevresindekiler büyük riskte. İnsanlar aşıyı reddettikçe yeni varyantlar türüyor. Bu yeni varyantlar aşılı, aşısız hepimizi riske sokuyor. Yakın gelecekte aşı zorunluluğu, aşı kartı uygulamaları kaçınılmaz olur ve olmalı. 1 yıl daha kaybedecek lüksümüz yok.”

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği, Erişkin Bağışıklama Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. İftihar Köksal özellikle tatil beldelerinden gelen kalabalık görüntüleri için ‘Korkunç!’ diyor, şöyle örnek veriyor:

“Vizitem vardı, şimdi oradan çıktım. Gelen her hastama ‘Aşı oldunuz mu?’ diye soruyorum. Hastam ciddi semptomlar gösteriyor, dedi ki ‘Olmadım ve inanın çok pişmanım.’ Daha kötüsü ailesine de bulaştırmış. İyi ki onlar aşılı. Ona şükrediyor çünkü hafif atlatıyorlar.

Bayram sabahı, ‘Umarım bu hatamı canımla ödemem’ diyen bir hasta düşünün. Bu neyi gösteriyor. Aşılanma çok önemli, hastalığa karşı elimizdeki tek silah. Şu an maskesiz-mesafesiz ve en önemlisi de aşısız ya da tek doz aşı ile tatilde, köyünde ya da kalabalıklarda dolaşan insanlar birkaç hafta içinde ne halde olacaklarını durup, sorgulasınlar. Metrekareye düşen insan sayısı olması gerekenin 5-6 katı. 4. dalga bağıra bağıra ‘Geliyorum!’ diyor. Vaka sayılarına bakın, şimdiden geçen haftayı ikiye katladı.”

EĞİTİM SEKTEYE UĞRAYACAK
“Uzunca bir zaman ‘sessiz’ bir sezon yaşandı. Hepimiz maddi olarak zorlandık. Ama böyle birdenbire ‘şuursuzca’ bir açılmayı da öngörmedik. Birebir şahidim, ne toplu taşımada, ne alışveriş merkezinde ne de restoranda HES kodu soruluyor. İnsanlar masa, sandalye kapma yarışında. Maske, mesafe sıfır.

İşletmeciler ‘Açığımızı bir an önce kapayalım’ mantığı ile 4. dalgaya davetiye çıkarıyorlar. Halbuki her işletmenin sık sık anons etmesi, yerel yönetimlerin denetlemesi lazım. Bu kalabalıklar tatil sonrası köyüne, şehrine dönecek. Olmayan yere de virüsü taşıyacaklar.

Tedirgin, üzgün ve endişeliyim. Bu gidişle eğitim de ekonomi de büyük sekteye uğrayacak. Eylül ayında okulların açılması planlanıyor... Nasıl olacak? Oysa alınacak kişisel önlemlerle tüm bunlara ‘dur’ demek elimizde. Aşılanacağız ve üç K’den kaçınacağız; kapalı, kısıtlı, kalabalık ortamlar.”