Dünyanın en büyük rezervi Türkiye'de! Bir ilk olacak: Tonu 40 bin dolar...

Türkiye, Milli Enerji ve Maden Politikası çerçevesinde başlatılan çalışmaların meyvesini yıl sonundan itibaren almaya başlıyor. Temeli 2019 yılı sonunda atılan Bandırma'daki bor karbür tesisinde deneme üretimlerine başlanacak. Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürü Serkan Keleşer, Tonu 120 dolardan başlayan cevher, borik asit olduğunda tonu 800 dolar, bor karbür tozu olduğunda 40 bin dolar, zırh malzemesi yapıldığında 400 bin dolar. İlk defa, 2022 sonunda bu değer zincirinin tamamı Türkiye'de olacak. Bor karbür tozunu Eti Maden'in Bandırma İşletmelerinde, zırhı Ankara'da yapacağız. Kayseri'ye de yeni bir firma kuruldu dedi. Borun hafif ve hareket kabiliyetinin yüksek olduğunu, daha az enerji harcandığını anlatan Keleşer, Çelikle bir askerimizi, polisimizi, jandarmamızı 20 kiloyla, borla 7-8 kiloyla zırhlıyorsunuz. Bir tank 10 tonla zırhlanıyor. Bor karbürle bu rakam 3 tona iniyor açıklaması yaptı. Borun kullanıldığı sektörlerle ilgili bilgi veren Keleşer, Borumuzun yüzde 50'si cam, yüzde 17'si tarım, yüzde 15'i seramik, yüzde 2'si temizlik, yüzde 16'sı diğer sektörlerde kullanılıyor. Gübre kullanımında bor, ilk defa seramiğin önüne geçti dedi. Yurtdışında bor kullanımını artırmak için kahve, soya, tahin, pirinçle ilgili çalışmalar yaptıklarını da anlatan Keleşer, ürüne göre verimin yüzde 15-25 arttığını söyledi. Bor sert bir yapıda olan ve ısıya dayanıklı olmasıyla bilinen bir yapıya sahip bir elementtir. 4000 yıl öncesine dayanan bir geçmişi olan maden; İlk olarak Tibet’te kullanılmıştır. Daha sonraları da Hitit ve Sümerler bu madenin gümüş ve altın işçiliğinde kullanılmasını sağlamışlardır. Eski Yunan’da temizlik işlerinde, Romalılar cam yapım işlerinde, eski Mısırlılar mumyalamada, Araplar ise; ilaç yapımlarında kullanmışlardır. Yeni bir element olmayan bor elementi; günümüzde son yıllarda popüler bir hale gelmiştir. Bor 2500 °C de kaynayan ve 2500 °C de de eriyebilen bir elementtir. Bor elementi doğada 230 çeşide sahiptir. Doğada bulunması serbest halde değildir; tuz halinde diğer madenlerle bileşik bir halde görülür. Bor elementi; Türkiye, Amerika ve Rusya’da en çok bulunan madendir. 400 den fazla alanda kullanılan bor elementi; Türkiye’de %72 oranında rezerve sahiptir. Üretim ve ihracat açısından düşük seviyede olması getirisi fazla olmaması anlamına gelmektedir. Türkiye’de en çok bulun bor yatakları; Eskişehir-Kırka, Kütahya-Emet, Kütahya- Kestelek ve Balıkesir-Bigadiç’dir. Türkiye Bor elementi rezervleri açısından dünyada %72’lik bir oranla birinci sırada yer almaktadır. Ancak MTA araştırmalarının devam etmesi bu rezervlerin daha da fazla aratacağı yönünde belirmektedir. Bor madenlerinin ülkemizdeki bu kapasitesi stratejik olarak ülkemizin daha üst seviyelere taşındığını göstermektedir. Amerika bor elementini askeriye ve uzay teknolojisi konusunda kullanım sağlarken; Türkiye’de ise, deterjan ve sabun imalatında kullanılmaktadır. Bor madeni ekonomik olarak bir gelir getirmiyor sözlerine rağmen dünyada bu elementin oldukça ileri alanlarda yer aldığı yönündedir. Orun sürtünmeye ve ısıya dayanıklı olması bilgisayar teknolojisi ve askeri alanlarda kullanımı oldukça önemlidir. En çok merak edilen konular arasında Bor elementinin hangi alanlarda kullanılıp kullanılmadığı gelmektedir. - Endüstride çeliği sertleştirmek amaçlı yaygın olarak kullanılır, - Aynı zamanda bakır bazlı alaşımlarda gaz giderici olarak değerlendirilir, - Ayrıca belli başlı bazı maddeler için iletkenliği azaltmak amacıyla ele alınır, - En önemlisi nükleer endüstride güçlü bir yapı sunar, - Pasif ve aktif güvenlik sistemlerinde kullanılır, - Nükleer santraller için vazgeçilmez bir elementtir, Bor aynı zamanda pek çok kara bitkisinin büyümesi için önemli bir rol oynar. O yüzden doğal yaşam için de Bor oldukça önemli bir yapıya sahiptir. Gelecek için enerji kaynakları açısından en önemli elementler içerisinde yer aldığı bilinmektedir. Kullanım alanları açısından ise daha yeni yeni pek çok farklı durum ortaya çıkarılıyor.