Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili flaş açıklama! Örneklerle anlatıldı, emeklilik hesabı...
.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili son dakika açıklaması! Milyonlarca kişi bekliyordu. Çalışmalar başladı. EYT'liler çalışmayı yakından takip ediyor. Sigortalılar kendilerinin bu yasadan nasıl yararlanacaklarını da merak ediyor. Prim ve yıl formülüne göre emeklilik hesabı nasıl yapılacak? Hangi tarihlerde sigortalı olanlar yasa kapsamına girecek? Örneklerle anlatıldı, işte o sorular ve yanıtları...
Emeklilik için yaş şartını bekleyen sigortalılar için yeni bir çalışma başlatılması milyonlarca vatandaşın ilgisini çekmeye devam ediyor. Özellikle 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olmuş ve yaş dışındaki şartları tamamlamış sigortalılar emeklilik hesaplarının nasıl yapılacağını, kendilerinin bu düzenlemeye dahil olup olmayacaklarını merak ediyor. İşte konuya ilişkin Sabah'tan Faruk Erdem'in yazısı...
Yıl ve prim şartlarına bakılması konulusu öne çıkmaya başladı. Yani 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olmuş erkekler için 25 yıl kadınlar için ise 20 yıllık sigortalılık şartının tamamlanması durumunda yaşa bakılmadan emeklilik imkanı gelmesi söz konusu olabilecek.
Bunun dışında ise yine 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olup işe giriş tarihine göre 5000 ile 5975 gün olan primleri tamamlamış olanlar için yaş şartı olmadan emeklilik imkanı ortaya çıkabilecek.
EYT çalışması tamamlandığında yıl ve prim şartları açısından hesaplamanın nasıl yapılacağını bakalım. Yıl şartında erkekler için 25 yıllık sigortalılık süresi düşünüldüğünde son tarihte sigortalı olan birisi için yıl şartı 8 Eylül 2024 tarihinde tamamlanacak.
Kadınlar için bu süre 20 yıl olduğu için süre 8 Eylül 2019 tarihinde tamamlandı. Buna göre bugün için yani 1 Kasım 2021 tarihine göre yıl şartını tamamlayanlar 1 Kasım 1996 tarihinden önce sigortalı olan erkek vatandaşları kapsamış olacak. 1996 ile 1999 arasında sigortalı olanlar için ise şart 25 yılı tamamladıklarında dolacak.
PRİMİM TAMAM EMEKLİ OLUR MUYUM?
EYT çalışması kapsamında yıl şartı dışında sadece primin dolup dolmadığına bakılırsa burada işe giriş tarihine göre 5000 ile 5975 gün aranacak. Yani 9 Eylül 1976 ile 23 Mayıs 1979 tarihinde ilk kez çalışmaya başlayan erkek sigortalıların 5000 günü tamamlamışsa yaşına bakılmadan emekli olabilecek. Bu durumda 24 Kasım 1998 ile 08.09.1999 tarihleri arasında sigortalı olan bir vatandaş 5975 günü tamamladığında yaş şartına bakılmadan emekli olabilecek.
Duruma kadın sigortalılar açısından bakıldığında ise 01.04.1981 ile 08.09.1981 tarihleri arasında ilk kez çalışmaya başlayan bir kadın sigortalı 5000 günü varsa yaşına bakılmadan emekli olabilecek. Bu kadın sigortalı 24.05.1998 ile 08.09.1999 tarihleri arasında ilk kez çalışmaya başlamışsa bu kez 5975 günü varsa yaş şartına bakılmadan emekli olabilecek.
ÖRNEKLER
BİRİNCİ ÖRNEK: Ahmet bey 15 Haziran 1991 tarihinde ilk kez sigortalı olmuş. Ahmet Bey 1972 doğumlu olsun. O tarihten buyana çalışan Ahmet Bey'in şu anda 7500 prim günü ödenmiş durumda. Ahmet Bey için şu anda emeklilik şartları 25 yıl 53 şaş ve 5600 gün. Baktığınızda 25 yılı 15 haziren 2016 tarihinde tamamlandı. Primi zaten dolmuş durumda...
Buna göre Ahmet Bey yaşını bekliyor yani yaş şartına takılmış durumda. Şu anki duruma göre yaşının dolacağı 2025 yılında doğum gününde emekli olacak. Eğer EYT yasası prim ve yılı tamamlayanlarda yaşa bakılmadan emeklilik imkanı getirirse Ahmet bey prim ve yıl şartını tamamladığı için yasanın çıktığı gün emeklilik hakkına kavuşacak.
İKİNCİ ÖRNEK:
Ayşe hanım 20 Mayıs 1997 yılında ilk kez sigortalı oldu ama fazla çalışma imkanı bulamadığından 5000 günü bulunuyor. Ayşe hanım 1975 doğumlu olsun. Ayşe hanım için emeklilik şartları 20 yıl 53 yaş ve 5900 gün olacaktır. Buna göre 20 yıl şartı tamamlanmış ancak yaş ve prim şartı tamamlanmamıştır. Ayşe hanım primini tamamlasa bile yaş için 2028 yılını beklemek durumundadır.
Eğer EYT yasası yaş dışındaki şartları tamamlayanlar için emeklilik imkanı getirirse Ayşe hanım yıl şartı dışındaki primini 5900 'e tamamladığında emekli yaşının dolmasını beklemeden emekli olabilecektir. Hatta Ayşe hanım eğer sigortadan sonra çocuk sahibi olmuşsa doğum borçlanması da yaparak kolayca 900 gün satın alabilecektir.
ÜÇÜNCÜ ÖRNEK:
Fatma hanım 10 Eylül 1994 yılında ilk kez sigortalı olmuş ve 1974 doğumludur. Fatma hanımın prim günü ise 6500 gündür. Mevcut şartlara göre Fatma hanım 20 yıl 51 yaş ve 5750 gün şartlarına tabidir.
Yılını ve primini tamamlamış yaş şartına takılmıştır. Dolayısıyla Fatma hanım yaşının dolacağı 2025 yılında emekli olacaktır. EYT düzenlemesi primini tamamlayanlar için imkan getirirse Fatma hanım yasanın çıktığı gün müracaat ederek emekli olabilecektir.
DÖRDÜNCÜ ÖRNEK:
Mehmet Bey 20 08.1997 tarihinde sigortalı olmuş ve 6200 gün prim ödemiştir. Mehmet bey 1978 doğumludur. Mevcut duruma göre Mehmet Bey 25 yıl 57 yaş ve 5900 gün şartlarına tabidir. Mehmet bey için yıl şartı 20.08.2022 tarihinde yaş şartı da 2035 tarihinde tamamlanacağından emekli olacağı tarih 2035 yılında doğum günü olacaktır. Prim şartı tamamdır.
Buna göre Mehmet Bey yaş beklemekle birlikte yıl şartını tamamlamadığı için yaş bekleyenler durumunda değildir. EYT düzenlemesi emeklilik için yaş dışındaki şartları tamamlayanlar için çıktığında Mehmet bey yasadan ancak 20.08.2022 tarihinde yararlanabilecektir.