Emeklilikle ilgili flaş gelişme! Değişiyor, 5 yıl! yaş düşüyor, prim ve gün sayısı..
.
Emeklilikle ilgili flaş gelişme. Ve değişiyor, yaş düştü. Erken emeklilik hakkı tanınıyor. Her çocuk için 24 ay... Detayları açıklandı! Bu kapsamda borçlanma hakları ön plana giriyor. Borçlanma yaparak prim eksikleri yer alan vatandaşlar amacıyla bu kapsamda eksikleri kapatmayı başarabiliyor. Borçlanma kapsamında şayet prim eksikleri yüzünden emekli olamıyorlarsa bu anlarda hatalı yolları tercih edebiliyor. ‘Yıpranma hakkı’ olarak tanınan fakat teknik tabiri ‘fiili hizmet zamanı zammı’ olan uygulama, çalışanın daha erken emekli olmasını sağlıyor. İşte haberin detayları...
SGK kapsamında sigortalı olduğunu belirten ve aktif çalışma hayatını sürdüren kişilerin merak ettikleri konuların en başında emeklilik geliyor. Yıpranmayla 5 seneye kadar erken emekli olmak mümkün. Ağır ve yıpratıcı işlerde çalışan işçi ve memura ek prim hakkı veriliyor. Bu, emekli olunacak prim miktarını artırırken, emekli olunacak yaşı öne çekiyor. Mesela 20 sene çalışan bir vatandaş yıpranmayla 25 sene çalışmışsa eğer 5 sene erken emekli olma hakkı elde edebiliyor.
Bu hak, son oluşturulan planlama ile sağlık çalışanları, cezaevi görevlilerine de tanındı. Şu anda toplam 45 işkoluna erken emeklilik imkânı tanınan durumda. Çimento pazarında çalışandan tutun da cam ve madencilik bölümünde çalışanlara kadar çoğu meslek bu listeye dahil.
Bu kapsamda belli mesleklerde çalışanlar her bir sene amacıyla emekliliklerine 60 ya da 90 gün, kimi mesleklerde ise 180 gün çoktan vakit (yıpranma hakkı) kazanıyor.
İşte erken emekli edecek meslekler
180 GÜN: ● Madencilik ve yeraltı işleri. 90 GÜN: ● Cıva üretimi işleri ● Demir ve Çelik fabrikaları ● Sahil Güvenlik Komutanlığı ● Radyoaktif işler, ● Türk Silahlı Kuvvetleri ● Emniyet-Polis-Mit çalışanları
● Ceza infaz kurumlarında çalışanlar ● Basın ve gazetecilik işleri ● TRT'de haber hizmetinde çalışanlar ● TBMM yasama organı üyeleri ● Cumhurbaşkanlığı yardımcıları ve bakanlar. 60-90 GÜN:
● Kurşun ve arsenik işleri ● Su altında çalışmayı gerektiren işler.
60 GÜN:
● Alüminyüm fabrikaları ● Döküm fabrikaları ● Çimento fabrikaları ● Cam fabrika ve atölyeleri ● Kok fabrikaları ● Termik santraller ● İtfaiye ve yangın söndürme işleri
● İhtiyat pilotları ● Diş tabibi ● Eczacı ● Tabip ● Hemşire ● Ebe ● Hastabakıcı hemşireler ● Toplum sağlığı teknisyeni
Mesleğe göre
Normal çalışma zamanı olan 360 günün üstüne çalıştığı riskli sektöre ve kanunun bu sektörde tanıdığı artı vakite göre çoktan hizmet zamanı ekleniyor. Normal şartlarda 360 gün çalışılması gerekirken, cıva üretiminde çalışanlar bir sene içersinde 450 gün çalışmış sayılıyor.
Madenlerde çalışanlar amacıyla bu vakit daha çok 180 gün, yani 6 ay. Yeraltı madenlerinde çalışan bir işçi 360 gün çalıştığında fiili hizmet zamanı zammı uygulandığında 540 gün çalışmış sayılıyor; bu da emekliliği öne çekiyor.
5-8 sene arasında
Yıpranma gün adedi oluşturulan işe göre 5 ile 8 sene arasında değişiyor. İşçi ve memurların yararlandıkları yıpranma süresi, üç senesi geçmemek üzere işçi ve memurun emekli olacağı yaş haddinden düşüyor. Bu, prim bozukluğu olmayan işçi ya da memurun üç sene erken emekli olmasını sağlıyor. Memurların yararlandıkları yıpranma sürelerine ilaveten emeklilik ikramiyesi de ödeniyor.
Doğum borçlanması ile erken emekli olmak
Doğum borçlanması ile erken emekli olmak için kadınlar tam 3 çocuklarından yararlanabilecekler. Tam 3 çocuk ile 6 yıl daha erke emekli olabilecekler. Her çocuk için 2'şer yıl erken emekli olma hakkı verilirken kadınların doğum yapmadan önce sigortalı bir şekilde iş hayatına başlamış olması gerekir.
Askerlik borçlanması ile erken emeklilik
Askerlik borçlanması ile erken emekli olmak için erkeklerin borçlanma haklarından yararlanması gerekir. Tam 1 ve 2 yıl arasında daha erken emekli olma fırsatları sunulur. Bu süreçlerde vatandaşların askere gitmeden sigortalı bir şekilde iş hayatına başlaması, fakat askerde olduğu sürelerde iş verenler tarafından prim ödemelerinin yapılmamış olması gerekir.
Staj sigortası ile erken emeklilik
Staj sigortası ile erken emeklilik sayesinde vatandaşlar borçlanma yaparak ortalama olarak 1 ve 2 yıl arasında daha erke emekli olabilecekler. Bu kapsamda vatandaşlar büyük bir avantaj sahibi olacaklar. Borçlanma haklarından yararlananlar prim ödeme şartlarından düşürebilecekler.
