Kavurucu sıcak hava dalgası bastıracak: Sıcaklık rekoru kırılacak! 'Bu sene meteorolojik afet yaşanacak'
Bütün sıcak yazları unutun. Bu yıl çok farklı olacak. Görülmemiş sıcaklıklar geliyor. Sıcaklık rekoru kırılacak. Termometre 43 dereceyi aşacak. Asfalt eriten sıcaklar uzun süre etkili olacak. CNN Türk Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen, "Bu yaz hep böyle sıcak mı olacak, hiç mi serinlemeyeceğiz diye sormayın. Çünkü size iyi bir haberim yok! Bu sıcak bitmeyecek. Hatta daha da bastıracak” diye konuştu.

Türkiye genelinde sıcak hava dalgası etkisini sürdürüyor. Gerçi bugün itibari ile hava bir tık serinleyecek hatta İç Anadolu Bölgesi bir miktar yağmur da alacak ama sonrası yine tufan... Bu yaz sıcaklık rekorları kırılacak. Geçtiğimiz yıl İstanbul, 41.3 derece ile son 85 yılın rekorunu kırmıştı. Bu yıl termometre 42-43’ü görecek. Peki ne oldu da sıcak daha haziranın başında birdenbire bastırdı? Bu yılın farkı ne? Ve dahası beynimiz kavrulmasın, kalbimiz teklemesin diye ne gibi önlemler alınmalı? Hürriyet'ten Fulya Soybaş en çok merak edilen soruları Prof. Orhan Şen'e yöneltti.

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Meteoroloji Mühendisliği Öğretim Üyesi ve CNN Türk Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen, “Neden aradığını biliyorum. Bu yaz hep böyle sıcak mı olacak, hiç mi serinlemeyeceğiz diye soracaksın ama sorma! Çünkü sana iyi bir haberim yok! Bu sıcak bitmeyecek. Hatta daha da bastıracak” diye başlıyor lafa. “Yandık” desenize! Daha araya giremeden şöyle devam ediyor Prof. Dr. Şen: “Bu sene meteorolojik afet yaşayacağız.”

Meteoroloji’den gelen bilgiye göre termometre İstanbul’da gölgede 37, İzmir’de 38, Antalya’da 40, Ankara’da ise 35 dereceyi gördü hafta başında. Prof. Dr. Şen’in meteorolojik afetten kastı bu olsa gerek! Yanıtı şu: “Elbette arada dalgalanmalar olacak.

Cuma’dan itibaren, hafta sonunu biraz daha rahat geçirdik, mevsim normallerini gördük. Doğu’da da sıcaklık 3-4 derece azaldı. Ancak salıdan itibaren Marmara, Ege, Akdeniz’in batısı ve Doğu Anadolu’da yeniden bastıracak. Termometre 40’ı görecek. Ve maalesef dahası da var.

Temmuz ve ağustos bundan daha da sıcak olacak. Rekor kırma ihtimalimiz çok yüksek. Geçtiğimiz yıl İstanbul’da termometre, 1938’deki 40.6 dereceyi geçerek, 41.3’ü göstermişti. Bu, son 85 yılın en sıcak günüydü. Bu yıl 42-43’ü görmesi çok olası. Hazır olun!”

Küresel ısınma ve dolayısıyla bu işte insanlığın bir parmağı olduğunu biliyoruz artık. Prof. Dr. Şen de bana katılıyor ve ekliyor: “Küresel ısınmanın had safhaya ulaştığı bugünlerde artık bunun gibi ani meteorolojik değişimler gözlemlemek normal. Hafta başında da bunu yaşadık. Sıcaklık 7-8 derece yukarı çıktı, hafta sonu biraz rahatladık ama salıdan itibaren saydığım bölgelerde yeniden bastıracak. Bu bir sistem.

Ortalamanın 5 derece üzerinde, 5 gün devam ederse buna sıcak hava dalgası denir. Bu yıl sıklıkla yaşayacağız. Bu yılı diğerlerinden farklı kılan da bu. Geçtiğimiz yıllar pasifik üzerinden gelen La Nina- El Nino etkisini konuşmuştuk ama bu kez aşırı sıcakların bununla alakası yok. Yer yer yoğun, yerel yağışlar ve su baskınları ile dolu da göreceğiz. Şunu da ilk kez sana söyleyeyim. Yaz nasıl bu kadar sıcak geçecek ise kış da o kadar soğuk geçecek.”

“Kışın yaşanan sel, su baskını, dolu, kar yağışı, aşırı soğuk... Hepsi afet sayılıyor. Ancak aşırı sıcaklar da doğal afettir. Ama sıcak hava biz de afet sayılmıyor. Oysa sayılmalı! İnsanlar bilinçlendirilmeli ve uyarılmalı. Bu kadar sıcakta mecbur kalınmadıkça dışarı çıkılmamasını tavsiye ediyorum.”

Bu kadar sıcakta ‘beyin’ yakmamak mümkün değil! Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, aşırı sıcak havanın vücutta sıvı ve elektrolit kaybına neden olacağı, bunun da tansiyonu tetikleyebileceğine dikkat çekerek, “Üzülerek söylüyorum ki bu durum beyin kanaması için önemli bir risk.

Geçtiğimiz yıl bir kadın PTT görevlisi, sıcak hava sebebiyle, sokak ortasında beyin kanaması geçirmiş ve hayatını kaybetmişti. Dolayısıyla tarlada, sokakta, fizik gücüyle iş yapanları özellikle uyarmak istiyorum. Öğle saatlerinde, güneşin tepede olduğu zamanları mümkünse boş geçin. Ki beyin kanamasının yanı sıra kalp krizi riski olduğu da unutulmamalı” diyor.

Ne yapalım soruma ise şu yanıtı veriyor: “Vallahi önce biz değil devletimizin yapması gerenler var. Öğle saatlerinde zorunlu olmadıkça, hele de güneş altında çalışanlar için, dışarı çıkmak yasaklansın. Yasak değil de siesta diyelim! Yani komşu Yunanistan ile aynı denizi, aynı güneşi paylaşıyoruz ama biz harıl harıl çalışıyoruz. 3-4 saatlik bir siesta, bir ara bizi daha tembel yapmaz. Aksine daha uzun ve sağlıklı yaşamamızı sağlar. Bunun dışında da;

SUSAMAMIŞ OLSANIZ DA SU İÇİN: Evet, zorla da olsa içeceksiniz! Günde en az 2.5-3 litre. Tansiyon, böbrek, kalp ile alakalı bir sıkıntı yoksa günde 2 şişe sade madensuyu da içilebilir.
BEYAZ YA DA AÇIK RENKLİ KIYAFETLER GİYİN: Koyu renkler güneş ışığını direk çeker. Açık renk tercih edin. Şapka ve güneş gözlüğünü unutmayın.
GÜNEŞ KORUYUCU SÜRÜN: Fiziksel yani sürünce yoğurt gibi deride tabaka oluşturan, beyaz bir iz bırakanları öneririm. 30 faktör olabilir.

AĞIR EGZERSİZLER YAPMAYIN: Spor için sabah erken ve akşam geç saatleri tercih edin.
AĞIR VE YAĞLI YEMEKLER YEMEYİN: Tuzlu, yağlı yiyecekler, kızartmalar ile asitli içecekler, kahve, alkol, çay tüketimini aza indirin. Yerine salatalık, domates, sebze ve lifli gıdalar tüketin.
GÜNDE BİRKAÇ KEZ ILIK DUŞ ALIN: Özellikle yatmadan önce. İyi bir uyku da unutulmamalı.
SOKAKTAKİ CANLARIMIZI UNUTMAYIN: Kapı önlerindeki su kaplarını daha sık doldurun.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından yapılan son değerlendirmelere göre: Ülkemizin kuzey ve doğu kesimlerinin parçalı, yer yer çok bulutlu, Doğu Karadeniz, (Malatya hariç) Doğu Anadolu Bölgesi ve Güney Doğu Anadolu'nun doğusunun yerel sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı, diğer yerlerin az bulutlu ve açık geçeceği tahmin ediliyor. Yağışların; Doğu Karadeniz'in iç kesimleri ile Artvin ve Rize çevreleri ve Doğu Anadolu’nun kuzeyinde yerel kuvvetli olması bekleniyor.

HAVA SICAKLIĞI: Yurt genelinde hava sıcaklıklarının 2 ila 4 derece artarak mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi bekleniyor.RÜZGAR: Genellikle kuzeyli yönlerden hafif, ara sıra orta kuvvette, yağış alan yerlerde yağış anında yer yer kuvvetli esmesi bekleniyor.

Az bulutlu ve açık, zamanla Trakya kesiminin parçalı bulutlu geçeceği tahmin ediliyor.EDİRNE °C, 38°CAz bulutlu ve açık, zamanla parçalı bulutluİSTANBUL °C, 32°CAz bulutlu ve açık, zamanla parçalı bulutluKIRKLARELİ °C, 35°CAz bulutlu ve açık, zamanla parçalı bulutluKOCAELİ °C, 35°CAz bulutlu ve açık

Az bulutlu ve açık geçeceği tahmin ediliyor.A.KARAHİSAR °C, 31°CAz bulutlu ve açıkDENİZLİ °C, 40°CAz bulutlu ve açıkİZMİR °C, 35°CAz bulutlu ve açıkMANİSA °C, 40°CAz bulutlu ve açık

Az bulutlu ve açık geçeceği tahmin ediliyor.ADANA °C, 35°CAz bulutlu ve açıkANTALYA °C, 37°CAz bulutlu ve açıkHATAY °C, 32°CAz bulutlu ve açıkISPARTA °C, 33°CAz bulutlu ve açık

Az bulutlu ve açık, doğusunun yer yer parçalı bulutlu geçeceği tahmin ediliyor.ANKARA °C, 30°CAz bulutlu ve açıkESKİŞEHİR °C, 33°CAz bulutlu ve açıkKAYSERİ °C, 30°CParçalı ve az bulutluKONYA °C, 29°CAz bulutlu ve açık

Az bulutlu ve açık geçeceği tahmin ediliyor.BOLU °C, 32°CAz bulutlu ve açıkDÜZCE °C, 35°CAz bulutlu ve açıkSİNOP °C, 27°CAz bulutlu ve açıkZONGULDAK °C, 27°CAz bulutlu ve açık

Parçalı ve çok bulutlu, (Malatya hariç) bölge genelinin aralıklı sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor. Yağışların, öğle saatlerinden sonra kuzey kesimlerde yer yer kuvvetli olması bekleniyor.ERZURUM °C, 23°CParçalı ve çok bulutlu, aralıklı sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor. Yağışların, öğleden sonra kuvvetli olması bekleniyor.KARS °C, 22°CParçalı ve çok bulutlu, aralıklı sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor. Yağışların, öğleden sonra kuvvetli olması bekleniyor.MALATYA °C, 30°CParçalı ve çok bulutluVAN °C, 25°CParçalı ve çok bulutlu, öğle saatlerinden sonra sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı

Az bulutlu ve açık, doğusunun parçalı ve çok bulutlu, öğle saatlerinden sonra Diyarbakır, Batman ve Siirt çevrelerinin sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor.DİYARBAKIR °C, 34°CParçalı ve çok bulutlu, öğle saatlerinden sonra yerel sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlıGAZİANTEP °C, 34°CAz bulutlu ve açıkSİİRT °C, 34°CParçalı ve çok bulutlu, öğle saatlerinden sonra yerel sağanak ve gök gürültülü sağanak yağışlıŞANLIURFA °C, 36°CParçalı ve az bulutlu