Kalp-damar, diyabet, yüksek tansiyon, böbrek ve mide hastalığı olanlara dikkat çeken uyarı! Kesinlikle tüketmeyin, uzak durun...
Kalp-damar, diyabet, yüksek tansiyon, böbrek ve mide hastalığı olanlar dikkat! Uzmanından açıklama geldi. Kurban Bayramına sayılı günler kaldı. Bayram öncesinde kronik hastalıklara sahip vatandaşlar için uyarılar peş peşe yapılıyor. Bayramda sağlıklı yiyecek ve içeceklerin tercih edilmesi büyük önem taşırken, porsiyon kontrolüne ve yemek pişirme tekniğine de dikkat edilmesi gerekiyor. Sağlıklı beslenerek bayramı nasıl keyifle geçirebilirsiniz? Et tüketimi ve gün içindeki beslenme şekli nasıl olmalı? Madde madde sıralandı. Kalp-damar, diyabet, yüksek tansiyon, böbrek ve mide hastalığı olanlar için bayramda beslenme rehberi...
Yaklaşan Kurban Bayramı öncesinde Beslenme Uzmanı Elif Dila İmançer uyarılarda bulundu. Kurban Bayramı’nda sağlıklı yiyecek ve içeceklerin tercih edilerek, porsiyon kontrolü sağlanması ve yemek pişirme tekniklerine dikkat edilmesi gerekiyor.
“AZ PİŞİRMEYİN, ETİ BEKLETİN”
İmançer şu ifadeleri kullandı: “Kurban Bayramı’nda dikkat edilmesi gereken sağlıklı beslenme prensiplerinin herkes için geçerli olduğu unutulmamalıdır. Öncelikle veteriner kontrolünden geçmemiş ve hijyen kurallarına uygun kesilmeyen hayvanlardan insanlara hastalık bulaşma riski yüksektir.
Çiğ ya da az pişmiş et tüketmek bazı zoonoz hastalıkların bulaşmasına neden olabilmektedir. Bu yüzden etler çiğ ya da az pişmiş olarak tüketilmemelidir.
Yeni kesilen havyan etleri sert olduğu içine sindirimi zordur, midede şişlik hazımsızlık gibi sorunlara neden olabilir. Özellikle mide rahatsızlıkları olan bireyler, eti 24 saat bekletmeden tüketmemelidir” dedi.
“KIZARTMA VE KAVURMADAN UZAK DURUN”
“Etler pişirilirken haşlama, fırınlama, ızgara gibi yöntemler tercih edilmeli” diyen İmançer, “Kızartma ve kavurmadan uzak durulmalıdır. Kanserojen maddelerin oluşumuna zemin hazırladığı için etleri mangalda pişirirken kömürleştirmemeye dikkat edilmelidir.
Ayrıca çok yüksek ısıda pişirmek besin ögesi kaybına da sebep olmaktadır. Etle yapılan yemeklere ilave tereyağı/kuyruk yağı gibi yağlar eklenmemeli, kendi yağı ile pişmesi sağlanmalıdır.
Kalp-damar ve kolesterol hastaları, doymuş yağ ve kolesterol içeriği yüksek olan sakatatların tüketiminden kaçınmalı, tuz tüketimini de sınırlamalıdır.
“TEK KULLANIMLIK POŞETLEYİN”
Kesilen etler küçük miktarlarda tek kullanımlık olacak şekilde poşetlenerek buzluk veya derin dondurucuda uzun süre saklanabilir.
Dondurulan et çözdürüldüğünde sağlığı tehdit eden mikroorganizmalarda artış gözlendiği için dondurulduktan sonra çözünen et tekrar dondurulmamalıdır. Etleri çözdürmede en sağlıklı yöntem buzdolabının alt bölmesinde çözdürmektir.
Etleri hazırlarken kullandığımız kesme tahtaları ayrı olmalıdır, çiğ sebze ve meyvede kullanılan tahtalar kullanılmamalıdır." dedi.
“LİF İÇERİĞİ YÜKSEK BESİNLERİ AKŞAM TÜKETİN”
Kurban Bayramı’nda yoğun et tüketimiyle birlikte lifli gıdaların az tüketilmesinin de kabızlık gibi sindirim problemine neden olabileceğinin altını çizen İmançer, “Sindirimi rahatlatmak adına et yemekleri öğlen, sebze ve kuru baklagiller yemekleri gibi lif içeriği yüksek besinleri akşam tüketmek daha faydalı olacaktır.
Etlerin yanına salata/sebze ve yoğurt/cacık/ayran eklemek C, E vitamini ve kalsiyum bakımından fakir olan et yemeklerini tamamlayıcı olacaktır. Öğünlerde beyaz ekmek gibi beyaz undan yapılmış hamur işleri, beyaz pirinç gibi rafine edilmiş karbonhidrat kaynakları yerine rafine edilmemiş tam buğday, çavdar, bulgur gibi karbonhidrat kaynaklarına yer vermek tokluk süresini uzatacaktır.
Tatlı tercihi olarak şerbetli tatlılar yerine sütlü tatlıları tercih etmek daha akıllıca olaraktır. Gazlı içeceklerden uzak durarak, günlük ortalama 2-2,5 litre su tüketimine de özen gösterilmelidir” dedi.
MADDE MADDE SIRALANDI
Öte yandan Diyetisyen Betül Arslanoğlu da, bayramların tüm aile bireylerini bir araya toplayan, sevgi ve mutluluğun göstergesi olarak simgelenen geniş sofraların kurulduğu günler olduğunu belirterek, yasaklar koymadan, sağlıklı beslenerek bayramı keyifle geçirebilmek için yapılması gerekenleri madde madde sıraladı.
Diyetisyen Betül Arslanoğlu, kurbanda beslenmeyle ilgili şu uyarılarda bulundu: “Kurban Bayramı sabahına kan şekeri dengesi açısından öğün atlamadan mutlaka yumurta, peynir ya da süt grubundan oluşan iyi kalite protein içerin bir kahvaltı ile güne başlayalım. Kırmızı et; B12 vitamini, vücutta emilimi yüksek olan demir ve çinko mineralleri açısından çok iyi bir kaynaktır.
KIRMIZI ET TÜKETİMİ KONUSUNDA DİKKAT ETMELERİ GEREK
Ancak yüksek miktarda doymuş yağ ve kolesterol içerdiği de unutulmamalıdır. Özellikle yüksek kolesterol ve kalp-damar rahatsızlığı olan kişilerin kırmızı et tüketimi konusunda dikkat etmeleri gereklidir. Kadınlarda maksimum 100-120 gram, erkeklerde maksimum 180-200 gram kırmızı et tüketimi günlük limit olmalıdır. Etleri kendi suyunda ya da az su eklenerek haşlama, fırın ya da ateşe en az 20 cm uzaklıkta ızgara yöntemi ile pişirilmelidir.
MEVSİM YEŞİLLİKLERİNDEN OLUŞAN, BOL LİMONLU SALATA
Kızartma ya da direk mangal ateşinde pişirme gibi yöntemler tercih edilmemelidir. Etler tüketilirken beraberinde taze hazırlanmış mevsim yeşilliklerinden oluşan, bol limonlu bir salata mutlaka olmalıdır. C ve E vitaminlerini içermeyen et ürünleri salata ile birlikte tüketildiği zaman hem besin çeşitliliği sağlanmış olur hem de etin içeriğindeki demirin emilimi artmış olur. Çoğu kişi için vazgeçilmez olan tatlı bayram geleneklerimizde önemli bir yer tutar.
Porsiyon kontrolü yaptığımız ve enerji dengesini sağladığımız sürece tatlı tüketimimizde bir sorun yoktur ancak şerbetli, hamur tatlıları yerine sütlü, meyveli tatlılar tercih etmek çok daha sağlıklı bir seçenek olacaktır.
AYRAN, MADEN SUYU VE BOL SU TÜKETİMİ
Havaların oldukça sıcak olduğu bu günlerde sıvı tüketimi oldukça önemlidir. Bayramda asitli ve şekerli içecekler tercih etmek yerine ayran, maden suyu ve bol su tüketimine özen gösterilmelidir.
DERİN DONDURUCUDA 6 AY KADAR SAKLANABİLİR
Etler tek pişirmelik olacak şekilde küçük parçalara bölünerek saklanmalıdır. Birer yemeklik kadar kırmızı et kıyma veya kuşbaşı formda buzdolabında 24 saat beklettikten sonra buzdolabı poşetleri ya da yağlı kağıt ile paketlenerek derin dondurucuda 6 ay kadar saklanabilir.
Etler kolaylıkla bozulabilen potansiyel riskli besinlerdir. Etlerin dondurulduktan sonra tekrar çözünmesi bazı mikroorganizmalar için üreme ortamı oluşturur ve bu da sağlığımızı tehdit eder.
Etler yeneceği zaman oda sıcaklığında değil buzdolabında çözdürülmeli ve çözülen et kesinlikle tekrar dondurulmamalıdır”