Ev sahiplerine kötü haber! Bakanlık harekete geçti, kiracılara tebligat gönderilmeye başladı
Kiracı ve ev sahibi milyonları ilgilendiriyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı düğmeye bastı. Kiracılara tebligat gitmeye başladı. Tebligatta ‘kira ödemesi ile ilgili olarak görüşülmek istendiği açıklandı. Kiracılardan görüşmeye gelmeden önce kira sözleşmesi, banka ödeme dekontu, mevcut ise emlakçı bilgileri istendi. İşte ev sahibi ve kiracıları ilgilendiren gelişmenin detayları...
Hazine ve Maliye Bakanlığı kira gelirlerinin doğru tespiti için kiracılardan bilgi toplamaya başladı. Kiracılara mektup gönderen ve kiralarla ilgili görüşmek isteyen Maliye, şimdi de kiracılara “Maliye’ye gelmenize gerek yok, internetten form doldurabilirsiniz” dedi. Kiracılar Dijital Vergi Dairesi’nden “Kira Bildirim Formu” doldurabilecekler. Formda kiracıya, mülk sahibine, taşınmaza ilişkin bilgiler, kira ücretinin yatırıldığı hesap bilgileri isteniyor.
KİRACILAR NASIL TESPİT EDİLDİ?
Maliye kira gelirlerinin tespiti ve doğru beyan edilmesini sağlamaya yönelik çalışma başlattı. 2023’te elde edilen gelirlerin beyanı için 1 Mart 2024 tarihinde gelir vergisinin beyan dönemi başlayacak. Martın sonuna kadar geçen yıl elde edilen gelirler için beyanda bulunulup vergisi ödenecek. Maliye de beyan ödeme dönemi öncesinde Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü verileri ve TÜİK istatistiklerinden de yararlanarak potansiyel kiracılara ait adresleri tespit etti.
Hürriyet'ten Neşe Karanfil'in haberine göre; Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek geçtiğimiz günlerde tapu ve nüfus verilerinin incelenmesi sonucunda, kira geliri elde edebilme potansiyeline sahip yaklaşık 4.5 milyon konutun analiz edildiğini, kiralandığı tespit edilen adreslerde fiili tespitler yapılacağını söylemişti.
Kiracılardan elde edilen bilgiler, elektronik ortamda tutulacak bir tutanakla doğrudan Gelir İdaresi Başkanlığının sistemlerine aktarılıyor. Bu bilgiler, banka hesap verileri ve vergi beyanlarıyla karşılaştırılarak gerekli kontroller gerçekleştiriliyor. Potansiyel kiracıların tespit edilmesinin ardından mükellefleri gönüllü uyuma davet etmek üzere bilgilendirme mektupları gönderildi. Kiracı yoklaması yapıldı. Şimdi ulaşılamayan kiracılara belirli bir gün ve saat verilerek ödenen kiralara ilişkin görüşme mektubu bırakılıyor.
İNTERNETTEN DE DOLDURULABİLECEK Gelir İdaresi Başkanlığı dün yaptığı duyuru ile de görüşme mektubu bırakılan kiracıların kira ödemelerine ilişkin bildirimlerini vergi dairesine gitmeden internetten yapabilmelerinin yolunu açtı. Kiracılar artık Dijital Vergi Dairesi uygulamasında yer alan Kira Bildirim Formu’nu doldurarak da bildirim yapabilecekler.
Kira Bildirim Formu; Dijital Vergi Dairesine (https://dijital.gib.gov.tr) kullanıcı bilgileri (kullanıcı kodu / T.C. kimlik numarası / vergi kimlik numarası) ve şifre veya e-Devlet şifresi ile giriş yapıldığında sol menüde en alt bölümde yer alıyor.
REHBERLİK EDİYORUZ
Maliye’nin uyguladığı bu yöntemle mükelleflere yardımcı olmak, rehberlik etme amacını taşıdığı belirtiliyor. Ev sahipleri eksik beyanname verdiğinde ya da hiç beyanname vermediğinde vergi cezaları ile karşı karşıya kalabiliyor. Kira Bildirim Formu’nun ilk sayfasında da, “Değerli mükellefimiz Kira Bildirim Formu’nu doldurarak kayıtdışı ekonomi ile mücadele edilmesine destek olabilirsiniz” ifadesi yer alıyor.
HANGİ SORULAR VAR?
Kira Bildirim Forumu’nda önce kiracının TC kimlik numarası, adı soyadı isteniyor. Mülk sahibine ilişkin gerçek-tüzel kişi, TC kimlik numarası ya da yabancı kimlik numarası talep ediliyor. Taşınmaza ilişkin bilgiler kısmında ise konut, işyeri ya da diğer seçeneklerinden birisi olup olmadığı soruluyor. Kiralama devam ediyor/Kiralama sona erdi bilgisi. kiralama tarihi, kira tutarı ve para birimi tek tek soruluyor. Ayrıca kira ücretinin yatırıldığı hesap bilgileri de isteniyor.
Konuyla ilgili Mustafa Hakan Özelmacıklı önemli açıklamalarda bulundu. Özelmacıklı’nın konuşması şu şekilde: “Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yaptığı açıklamalar piyasada sonuç bulmaya başladı. Tapu ve nüfus verilerinin incelenmesi sonucunda kira geliri elde etme potansiyeli olan yaklaşık 4.5 milyon konutun analiz edileceği söylenmişti.
İSTENİLEN BELGELER NE?
İstenilen evraklarda taraflar arasında yapılmış kira sözleşmeleri, banka ödeme dekontları, IBAN bilgileri talep edilen bilgiler diyebiliriz. Bu kiracılardan talep edilen belgelerdir. Görüşmelere kiracıların gelmesi bekleniyor. İstatistiklere baktığımızda 7 milyona yakın kiracının bulunduğunu görüyoruz. Gelir ve yaşam koşulları araştırma sonuçlarına göre 2022 yılında konutun mülkiyet durumu incelendiğinde hanehalkının yüzde 27’ye yakın bir kısmının kiracı olduğu görülüyor. Bu noktada 7 milyona yakın kiracı içerisinde beyanname veren sayısı oldukça az.
2024 yılı Ocak ayında Gelir İdaresi Başkanlığı’nın verilerine göre ülkemizdeki gayrimenkul sermaye iradı sayısı 2 milyon 223 bin seviyesinde. Bu açıdan baktığımızda yaklaşık 4.5 milyona yakın mükellefin beyanı verilmiyor gözüküyor.
‘GEÇMİŞ DÖNEMLERE AİT EK VERGİ TAHSİLATINA NEDEN OLACAK’
Önemli bir kısımda gelir vergisinin beyan edilmediğini görüyoruz. Denetimlerde çok önemli bir rol oynayacak, gerek istisnadan faydalanılamamasına gerekse de geçmiş dönemlere ait ek vergi tahsilat yapılmasına neden olacak diyebiliriz.
KİRACILAR GÖRÜŞMEYE GİTMEK ZORUNDA MI?
Tebligat eline ulaşan kiracılar aslında ödedikleri kira bedellerini kira açıklaması yazmadan da olsa gidip beyan etmekle yükümlüdürler. Burada bilgi ve belge saklamak doğru bir süreç değildir. Görüşmelere katılarak istenilen bilgi ve belgeleri ibraz etmek zorundalar.
Vergi incelemesinden maksat ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve bunların tahsilini sağlamak olarak özetleyebiliriz. Vergi Denetim Kurulu tarafından yapılan araştırmalarda herhangi bir inceleme ya da denetimden dolayı vergi incelemesi gereği ortaya çıkabilir.
NE TÜR CEZALAR VERİLEBİLİR?
Defter ve belgelerin ibraz edilmemesi halinde vergi matrahları takdir edilebilir. Burada bir hesap hareketi vb üzerinden takdirde bulunabilir. Vergi Usul Kanunu’na göre özel usulsüzlük cezası kesilebilir.
‘TÜM KİRALAR BANKADAN YATIRILMALI’
İş yeri ve konut kiralamalarına ilişkin yapılacak tahsilat ödemelerinin banka veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle ibraz edilmesi gelir vergisi genel tebliğine göre zorunlu. Konutlarda 500 TL ve üzeri kısa vadeli kiralamalarda tutara bakılmaksızın tüm kiraların banka üzerinden yatırılması gerekiyor. İş yerlerinde miktar sınırlaması olmadan kiraların bankadan yatması gerekiyor. Yatırılan paralar havale olabilir, kredi kartı vb olabilir. Bu belgelerin ibrazı internet şubelerinden ve benzerinden alınabilir.
‘KİRACILARA USULSÜZLÜK CEZASI KESİLEBİLİR’
Kiracının kiralarını bu şekilde yatırmaması her bir işlem için Vergi Usul Kanunu’nun 355’inci maddesinin o yıl için belirlenen miktardan az olmamak üzere işleme konu tutarın yüzde 5’i nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir. 10 bin TL kirası olan bir yerin kirasını bankadan yatırmağı için kiracılara burada yüzde 5 yani 500 lira ceza kesilebilir.”