Araba fiyatlarına dibi gördürecek gelişme! Satıcılara ceza yağdı, hepsi geri çekildi

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, 2023 yılında otomotiv sektöründe haksız fiyat ve stokçulukla mücadele kapsamında toplam 118 milyon 799 bin 782 TL, üretici tarafından tavsiye edilen satış fiyatının üzerinde bir fiyattan ilan yoluyla satış yapanlara da toplam 35 milyon 447 bin TL idari para cezası uygulandığını açıkladı. Bakan Bolat, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Otomotiv sektöründe sıfır ve ikinci el araç alım satımında gerçekleşen piyasa bozucu faaliyetler ile haksız fiyat ve stokçuluk fiillerine ilişkin, bakanlığımız birimlerince çalışmalarımız hassasiyet ve kararlılıkla devam edecektir. Vatandaşlarımızın otomotiv piyasasında oluşturulmaya çalışılan arz talep dengesizliğinde, mağduriyet yaşamaması bakanlığımızın nihai önceliği durumundadır dedi. Bakan Bolat'ın paylaştığı infografiğe göre; 2'nci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmeliğin 6 ay 6 bin kilometre düzenlemesi uyarınca 51 milyon 920 bin 782 TL idari para cezası uygulandı.Aynı yönetmelikte yapılan değişiklikle sıfır taşıta ulaşılmasını zorlaştırıcı faaliyette bulunan 14 yetkili bayiye toplam 66 milyon 879 bin TL idari para cezası uygulandı. Ayrıca bu bayilerden dokuzunun yetki belgesi iptal edildi. Böylece 2023 yılında otomotiv sektöründe haksız fiyat ve stokçulukla mücadele kapsamında bakanlığın müfettişleri ve il müdürlüğü personelince yapılan denetimler sonucunda toplam 118 milyon 799 bin 782 TL idari para cezası uygulandı. Ayrıca, üretici tarafından tavsiye edilen satış fiyatının üzerinde bir fiyattan ilan yoluyla pazarlanmasına kısıtlama getirildi ve bu düzenlemeye aykırı her bir ilan başına 300 bin TL'ye kadar idari para cezası uygulanabilmesine imkan sağlandı. Bu kısıtlamaya aykırı ilan verenler hakkında 35 milyon 447 bin TL idari para cezası uygulandı. 6 Temmuz'da yayımlanan ve 15 Temmuz'da yürürlüğe giren ilan kısıtlaması düzenlemesi öncesinde bu düzenlemeye aykırılık teşkil eden ilan sayısı 8 Temmuz'da 20 bin 985 iken 15 Temmuz'da 7 bin 483 seviyesine geriledi. 24 Temmuz tarihinde ise 3 bin 217'ye düştü. Öte yandan, ikinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik'te yapılan değişiklik Resmi Gazete'de yayımlandı. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel şu ifadeleri kullandı: “Ticaret Bakanlığı’mızın 6+6 yönetmelik kapsamında ikinci el otomobillerin sıfır fiyatından yukarı ilan sitelerinde paylaşılamamasına dair getirdiği madde 15 Temmuz itibarıyla yürürlüğe girdi. Bu tarihin hemen akabindeki birkaç gün çokça ilan paylaşılmaya devam ederken, geldiğimiz gün itibarıyla bu tür ilanların %75’i yönetmeliğe uygun olarak kaldırıldı ya da düzenlendi. Şu an 5.000 civarı yönetmeliğe aykırı ilan olduğu Bakanlığımız tarafından tespit edilmiş durumda. Bizlerin de konu üzerinde yaptığı çalışmalar doğrultusunda otomobil satıcısı meslektaşlarımızın yönetmeliğin geçerli olduğu tarihten itibaren kurallara riayet ettiği, halen paylaşımda olan ilanların pek çoğunun bireysel kullanıcılara ait olduğunu görmekteyiz. Diğer yandan bazı yetkili bayilerin halen açıktan ek tutar talep etmeye devam ettikleri ve müşterilerine ÖTV zammı olacak söylemleri ile satış yapmaya çalıştıklarını duymaktayız. Bu noktada bir diğer önemli olan husus ilanların düzenlenmesinin yanı sıra, irtibata geçildiği sırada fazla tutarların bu aşamada talep edilmesi ve ilan açıklamalarındaki yönetmeliğe aykırı bilgilendirmelerin tespit edilmesidir. Biz İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) olarak kayıt dışı ticareti ve bu maksatla otomobil alan bireysel kullanıcıların sektöre ve fiyatlara olan olumsuz etkisini her mecrada dile getirdik. Son olarak Ticaret Bakanı’mızın davetleri üzerine görüşlerimizi bizzat anlatma fırsatı bularak yönetmeliğin daha kapsamlı ve etkin olması noktasında süreçteki en önemli referans olduk. Bu sebeple piyasamızın bu tekrar normalleşme sürecinde gerek otomobil satıcısı gerekse vatandaşlarımızın belirtilen kural, kanun ve yönetmeliklere riayet etmelerini önemle tavsiye ediyoruz. Bu tür talep ve yöntemlerle karşılaşan vatandaşlarımızın, bu taleplerde bulunan işletme ya da kişilerden otomobil almamaları ve durumu Bakanlığımıza bildirmeleri sürece katkıda bulunacaktır. 6+6 yönetmeliğinin uzatıldığı temmuz ayı itibarıyla ikinci el piyasasındaki fiyat artışları kesilmiş durumda. Bununla beraber ikinci el piyasasında satış adetleri olarak temmuz ayında daralma söz konusu. Önümüzdeki süreçte sıfır otomobil fiyatlarında yapılan artışlar sürmediği taktirde, hem sıfır hem de yönetmeliğin etkisi ile ikinci el piyasasında denge tam manasıyla sağlanacaktır. İkinci el piyasasında satılan otomobillerin yarısından fazlası model yılı olarak 10 yaş ve üstü otomobiller. 5 yaşa kadar olan otomobiller ise %20 civarında. Gerek sıfır gerek ikinci el otomobillerde en çok satılan araçların başında C segment sedan aile otomobilleri geliyor. Bu araçların bazılarının ülkemizde üretiliyor olmasının sağladığı fiyat avantajı ve sundukları konfor ile fiyat/performans noktasında vatandaşlarımızın en çok tercih ettiği araçlar arasında ilk sırada yer alıyor.” Diğer yandan bazı yetkili bayilerin halen açıktan ek tutar talep etmeye devam ettikleri ve müşterilerine ÖTV zammı olacak söylemleri ile satış yapmaya çalıştıklarını duymaktayız. Öte yandan otomotiv piyasasında fahiş fiyatları durdurmak için ekonomi yönetimi çeşitli önlemler alırken, bu önlemlerin arkasından dolanmak isteyenler de boş durmuyor. Milliyet'ten Aylin Rana Aydin'in haberine göre; online satış platformlarındaki bazı satıcılar ikinci el araçlarını sıfır araçtan pahalıya satabilmek için yeni bir yöntem geliştirdi. Ceza yememek için aracını sıfır araç fiyatından düşük listeleyen satıcılar ilanın açıklama kısmında ise ekstra ücretler sıralıyor. Bu durumda ikinci el aracın satış fiyatı türlü gerekçeler gösterilerek sıfır araç fiyatını sollamış oluyor. İkinci el araç sitelerinde bunun örneklerine de sıkça rastlanıyor. Satıcılar araca yaptırdıkları çeşitli işlemler ve ekledikleri aksesuarlar için alıcıdan 30 bin liradan başlayıp 500 bin lirayı bile aşan ekstra ücret istiyor. Örneğin ikinci el araç satış sitesinde 2023 Mercedes-Benz marka 6001 kilometrede olan bir otomobil 2 milyon 700 bin liraya satışa sunulurken açıklama kısmında aracın 525 bin lira ekstra ücreti olduğu belirtiliyor. Toyota marka 2023 model 6001 km bir araç ise 1.499.999 liradan satışa sunulurken açıklamada fiyat için görüşüleceği bildiriliyor. Başka bir 2023 model 6036 km’deki Toyota araç ise 1.5 milyon liradan satışa sunulurken açıklama kısmında, söz konusu satış fiyatının 2022 model bir araç için geçerli olduğu fiyat farkının da yüzde 10 düzeyinde bulunduğu belirtiliyor. 2023 Hyundai marka 9100 km’deki bir araç ise 829.999 liradan satışa sunulurken, açıklamada ekstra 80 bin lira olduğu ifade ediliyor. Peugeot markalı 6001 km’deki 2023 model bir araç ise, 1 milyon 564 bin liradan satışa sunulurken açıklama kısmındaki ekstralar artıyor. Araçla ilgili olarak açıklamada, elektrikli bagaj 15 bin lira, yan basamaklar 15 bin lira, kauçuk paspas ve bagaj havuzu 5 bin lira, seramik kaplama 5 bin lira, ön cam dahil komple cam filmi 4 bin lira, ön kaput ppf kaplama 5 bin lira, ön yol kayıt güvenlik kamerası+araç içi ses kayıt kamerası 10 bin lira, metalik boya renk farkı da 5 bin lira olarak alıcıya bildiriliyor. Sosyal medyada da kullanıcılar ikinci el araç satışlarında ekstra para istendiğine dair şikâyetlerde bulunuyor. Sosyal medyada da kullanıcılar ikinci el araç satışlarında ekstra para istendiğine dair şikâyetlerde bulunuyor.