Sosyal konut projesi ile ilgili dikkat çeken detay! Bugün başlıyor, istenmeyecek
Emekliye, asgari ücretliye ve dar gelirliye ev fırsatı için son dakika açıklaması geldi. Sosyal konut projesiyle ilgili bilinmeyen detaylar ortaya çıktı. Sosyal konut projesi kapsamında, 5 yıllık süreçte, 500 bin sosyal konut, 50 bin işyeri yapılacak. Ayrıca, proje, 250 bin konut amaçlı arsayı da kapsıyor. Böylece 5 yıllın sonunda 750 bin sosyal konut yapılacak diyebiliriz ki, arsaların bir kısmının müşterek olacağı hesaba katıldığında bu sayının bir milyona çıkması da muhtemel görünüyor. Projenin ilk etabında ise 250 bin konut iki yıl içinde tamamlanacak. Hak sahiplerine konutlar 240 ay, yani 20 yıl vadeyle satılacak. Projeye başvurular da başladı. Öte yandan bugün itibarıyla T.C. Kimlik Numarasının son rakamına göre başvuru şartı ortadan kalkıyor. Bugün itibarıyla projeye herkes başvurabilecek. Bunun yanında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, İlk Evim İlk İş Yerim Projesiyle ilgili, saat 09.00 itibarıyla başvuru sayısının 3 milyon 466 bin 250 olduğunu açıkladı. İşte sosyal konut projesiyle ilgili merak edilen tüm detaylar...
Sosyal konut projesiyle merak edilen tüm detaylar belli oldu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, İlk Evim İlk İş Yerim Projesiyle ilgili, saat 09.00 itibarıyla başvuru sayısının 3 milyon 466 bin 250 olduğunu açıkladı.
Hürriyet'ten Noyan Doğan'ın yazısına göre; Sosyal konut projesi sigorta pazarına da ciddi ivme getirecek. ‘Nasıl olacak?’ sorusunun cevabına geçmeden önce konut sigortalı ile ilgili kısa bir bilgi paylaşayım. Maalesef, Türkiye’de konut sigortası yaygın değil. İster vatandaşın ilgisi yok deyin, ister öncelikleri arasında gelmiyor deyin, ister sigortacılar konut sigortasını tüketiciye yeterince anlatamıyor deyin; ne derseniz deyin, konutlarda sigortalılık oranı çok düşük
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, milletin İlk Evim İlk İş Yerim Projelerine inancının tam olduğunu belirterek, şu bilgileri verdi: "Projemize başvuranların sayısı 3,5 milyona yaklaştı. Saat 09.00 itibarıyla başvuru sayısı tam olarak 3 milyon 466 bin 250. Bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da bu güveni boşa çıkarmayacağız." Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın detaylarını açıkladığı ve adı "İlk Evim, İlk İş Yerim" olarak belirlenen kampanyaya başvurular, Halk Bankası, Ziraat Bankası ve e-Devlet aracılığıyla yapılıyor.
Risk mi yok? Seldi, depremdi, yangındı; risk yüksek ama yine de tüketici yaptırmıyor. Fiyat mı pahalı, hiç alakası yok. Kimse alınmasın, gücenmesin ama otomobile verdiğimiz önemi konuta vermiyoruz. Kasko olmadan trafiğe çıkmıyoruz ama iş konuta geldi mi ödenen parayı fuzuli masraf görüyoruz. Mesela son yıllarda ciddi konut satışı var ama bu durum konut sigortasına yansımıyor.
4 KONUTTAN 1’İ SİGORTALI
DASK kapsamındaki zorunlu deprem sigortasında sigortalılık oranı yüzde 56’larda. Yani her iki konuttan biri deprem sigortalı. Riskin yüksek olduğu ve hemen hemen her sene de birkaç yıkıcı deprem yaşandığı düşünüldüğünde ve zorunlu olduğu hesaba katıldığında; aslında konutların tamamının sigortalı olması gerekiyor.
Yine de zorunlu deprem sigortasında durum iyi diyebiliriz. Ama iş konut sigortasına gelince, sadece 4 konuttan 1’i sigortalı. Büyük şehirlerin dışına çıktığınızda ise kimi bölgelerde konutlarda sigortalılık oranı neredeyse yüzde 5’leri bile bulmuyor. Bunların bir kısmı da banka kredisi ile alındığından, banka da sigortayı kredinin bir şartı olarak istediğinden yaptırılan konut sigortaları.
TOKİ SİGORTAYI YAPACAK
Yeni açıklanan sosyal konut projesi konut sigortalarındaki mevcut durumu ciddi değiştirecek. Proje ile ilk etapta, iki yıl içinde, 250 bin konut hem zorunlu deprem sigortası hem de konut paket poliçesi ile sigortalanacak. Beş yıl içinde de bir milyona yakın konuta DASK ve konut sigortası yapılmış olacak. TOKİ ile konuştum. Yapılacak bir milyona yakın sosyal konut zorunlu deprem ve konut paket poliçesi ile sigortalanacak. Konutlar 240 ay vadeyle satılacağından 20 yıl boyunca sigortaları her yıl TOKİ tarafından yenilenecek. Sigortaların bedellerini de hak sahipleri senede bir kere olmak üzere ödeyecek. 20 yıl sonra tapular hak sahiplerine devredildikten sonra da konut sahiplerinin sigorta yaptırıp yaptırmamaları kendi tercihlerine kalmış.
HAYAT SİGORTASI İSTENMEYECEK
Akıllara şöyle bir soru gelebilir, ‘Kuralar çekildikten sonra hak sahibi olanlardan hayat sigortası istenecek mi?’. TOKİ’ye bunu da sordum. Hayır, istenmeyecek, böyle bir zorunluluk yok. Aylık ödemeler Ziraat ve Halk Bankası aracılığı ile TOKİ’ye yapılacak. Daha açık bir anlatımla bu bir banka kredisi değil, dolayısıyla da hayat sigortası yapılmıyor.
Sözün özü, sosyal konut projesinin sigortaya da ciddi katkısı olacak; proje kapsamında bir milyona yakın konut ve yine proje kapsamında yapılacak işyerleri de 20 yıl boyunca sigortalanmış olacak.
Sosyal konut projesi ile ilgili gelişmeler tüm vatandaşlar tarafından yakından takip ediliyor. 81 ilde Ucuz fiyata ev sahibi olmak isteyen milyonlarca kişi, e-Devlet üzerinden başvuru yapmaya başladı. Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesi başladı. 2 yılda 250 bin konut, 100 bin konut imarlı arsa ve 10 bin işyeri satılacak. Sayı 5 yılda 500 bin konut, 250 bin arsa ve 50 bin işyerine çıkacak. Dar gelirli vatandaş, kira öder gibi ev ya da işyeri sahibi olacak.
İsteyen de altyapısı hazır arsa alıp evini kendi yaptıracak. Toplam yatırım bedeli 900 milyar TL olan dev projede konutlar için başvuru süreci 14 Eylül’de başladı. Arsa ve işyeri için de 10 Ekim’de başlayacak. Bu süreçte vatandaşın aklında birçok soru var. Hürriyet’ten Gülistan Alagöz’ün derlediği haberde, hem başvuru süreci hem de sonrasına dair tüm merak edilen sorular yanıt buldu.
Peki, TOKİ peşinatı ne kadar, ev taksitleri ne zaman başlayacak ve ne kadar ödenecek? Hangi ilde ne kadar ev inşa edilecek? İşte, sosyal konut projesi ile ilgili son dakika gelişmeleri ve merak edilen soruların cevapları...
1- Bir evim var, yazlık yapmak için arsa projesine başvuru yapmak istiyorum, mümkün mü?
Evi olan vatandaş konut ve arsa projelerine başvuru yapamaz. Dar gelirlinin ev sahibi olması hedeflendiği için arsa projeleri ikinci ev kullanımına uygun değil.
2- Tapusu benim adıma olan bir arsa var. Arsam olması konut başvurusuna engel mi?
Arsası olan kişi konuta başvuru yapabilir. Ancak arsa kategorisine başvuru yapamaz.
3- Memleketimde tarlam ve hisseli tapum var. Bu durumda konuta başvuru yapabilir miyim?
Bağımsız ve tam hisseli olmadığı sürece başvurabilirsiniz. Tarlanız olması da engel teşkil etmez.
4- İşyeri kategorisi için gerekli koşulları sağlıyorum. Evim olması işyeri başvurusu yapmamı engeller mi?
Konutu olan vatandaş gerekli şartları sağlıyorsa işyeri başvurusu yapabilir.
5- İstanbul’da hem Avrupa hem de Anadolu yakasında 2 projeye başvuru yapabilir miyim?
Gerekli şartları sağlayan kişi tek başvuru yapabilir.
6- Hem konut hem de arsa fiyatları cazip geldi. İkisine aynı anda başvuru yapmam mümkün mü?
Aynı ailede kişi konut ve arsa kategorisinden birini seçmeli.
7- İstanbul’da yaşıyorum, ama nüfusa kayıtlı olduğum il İzmir. Hangisinden başvuru yapabilirim?
Kişilerin başvuru yapacakları ilde en az bir yıl ikamet şartı var. Bunun dışında ise nüfusa kayıtlı oldukları illere yani memleketlerine de başvuru yapabilirler. Yani tercih vatandaşın. Ancak ikisine birlikte başvuru yapamaz.
8- İlk gün başvuru yapmak istedim ancak e-Devlet sistemi çok yoğundu. Ancak 3. gün giriş yapabildim. Geç başvuru yapmam şansımı düşürür mü?
Başvuru süreci tamamlandıktan sonra hak sahipleri kura çekimi ile belirlenecek. Dolayısıyla ilk gün başvuru yapmakla son gün başvuru yapmak arasında bir fark yok.
Eşim ve benim gelirimin toplamı 15 bin lira. Hane geliri uygun olduğu için başvuru yapacağız. Birlikte yaşadığım 18 yaşından büyük 3 çocuğumuz var. Onlar da başvuru yapabilir mi?
Hanede gerekli şartları sağlayan anne ve babadan biri başvuru yapabilir. Evde 18-30 yaş arası bir genç varsa o kişi aile gelirinden bağımsız değerlendirilir. Gencin kendi geliri İstanbul’da 18 bin TL, diğer illerde 16 bin TL altında ise gençlere özel kontenjana başvuru yapabilir. Aynı durumda 3 çocuk varsa 3’ü de başvuru yapabilir.
10- 40 yaşındayım ve ailemle yaşıyorum. Babam sosyal konut için başvuru yapacak, ben de yapabilir miyim?
30 yaşından büyük bir çocuk ailesiyle yaşıyorsa ayrı bir hane olarak kabul görür ve o da başvuru yapabilir. Söz gelimi eşinden ayrı biri anne babasıyla yaşamaya başladıysa, baba ayrı kızı ayrı başvuru yapabilir. Bunun için her ikisinin de evinin olmaması ve gelir şartını sağlaması lazım
11- Başvuru aşamasında 2+1 ya da 3+1 şeklinde konut tipi seçmek mümkün mü?
Başvurular konut tipi ayrımı olmadan proje bazında yapılacak. Kurada hak sahibi olan kişiler arasında daha sonra ‘konut belirleme kurası’ çekilecek. Böylece konut tipi, katı ve cephesi belirlenecek.
12- Daha önce TOKİ’den sosyal konut aldım ama sattım. Yeniden kuraya katılma hakkım var mı?
TOKİ’den geçmişte ev alanlar başvuru yapamıyor.
13- Engelli kategorisine sınır nedir? Engellilik oranı ve engelli yaşı için kriter var mı?
En az yüzde 40 engelli olunması gerekli. 18 yaşından küçük engelli çocuğu olan anne ve babalar kendi adına başvuru yapabilir. 18 yaşından büyük engelliler ise vasi/velileri aracılığıyla başvuru yapacak. Bu konuda vasilik kararında hüküm bulunmalı veya vasilik makamı olan mahkemeden uygunluk yazısı alınmalı.
14- Eşimin vefatı nedeniyle emekli maaşı alıyorum. Emekli kategorisinde başvuru yapabilir miyim?
Yapabilirsiniz. Ancak emekli maaşı alan kız çocukları başvuru yapamaz.
15- Hiç bir kayıtlı gelirim yok, başvuru yapabilir mi?
TOKİ konutlarında geliri olma şartı yok, başvuru yapabilirsiniz.
16- Ticaretle ilgilenen biri ya da çiftçilerin geliri nasıl tespit edilir?
Ticari faaliyeti olan 1 yıl vergi levhasında görülen net karın 12’ye bölünmesi ile gelirini hesaplar. Bilanço ve işletme esasına göre defter tutanlar hariç, zirai faaliyette olanların ise beyan ettikleri gelir esas alınır.
17- Şehit ailesi ve gazi kategorisinde başvuru önceliği kime ait?
Şehit evli ise eşi, değilse anne veya babadan biri başvuru yapabilir. Şehidin eşi evlenmiş veya vefat etmiş ise şehidin yetim aylığı alan çocuğu olması durumunda çocuklar müşterek başvuru hakkına sahip. Şehit ailesi ve gazilerin TOKİ’den bir kez ev alma hakkı var. Bu kategoride, TOKİ ve Sosyal Güvenlik Kurumu sisteminden hak sahipliği onaylananlar başvuru yapabilecek.
18- Kuralar ne zaman çekilecek? Eğer kurada çıkmazsam, yatırdığım başvuru bedelini ne zaman alırım?
Kuralar 2023’ün ilk çeyreğinde tamamlanacak. Kuradan sonra 5 iş günü içinde iade yapılacak. Başvurusu iptal edilenler ise kurayı beklemeden parasını iade alabilir.
19- Hak sahibi olduktan sonra peşinatı fazla ödemek ya da vadeyi kısaltma mümkün mü?
Peşinatı fazla ödeme ya da vadeyi kısaltmak mümkün. TOKİ her yıl borcunu erken ödeyenler için indirim kampanyası yapıyor. (Ortalama yüzde 20 indirim) Hak sahibi olanlar imkanları varsa borcunu erken kapatarak tapusunu hemen alabilir.
20- Kurada hak sahibi olursam taksitleri ödemeye hemen mi başlamam gerek? Taksitlerim her yıl ne kadar artar?
Hak sahibi olan kişinin ödemelerini yapması için TOKİ ile sözleşme imzalaması gerek. Kuradan hemen sonra değil, sözleşmeden sonra taksit ödemeleri başlar. Taksitler yılda 2 kere yapılan memur maaş zam oranına göre artar. Ancak bu üst sınır. Söz gelimi bu yıl memur zammı toplam yüzde 80 olsa da taksit artışı yüzde 25’te tutuldu.
21- En çok kaç ay vade imkanı sunuluyor?
Konutta 240 ay, arsa ve işyerinde 120 ay vade ile ödeme imkanı var.
22- Başvuruda bulunduğum proje işime çok uzak. Hak sahibi olunca evi kiraya verebilir miyim?
Sosyal konutta hak sahiplerinin evleri kiraya verme hakkı var.
23- TOKİ’nde aldığım ev ne zaman teslim edilir? Dilediğim zaman evimi satabilir miyim?
İlk etaptaki 250 bin konut 2 yılda tamamlanacak. Ancak borç bitmeden satış yapılması mümkün değil. Borcun kapanması durumunda isteyen satabilir.
24- Arsa kategorisinde başvuru yaptım. Hak sahibi olursam evimi istediğimde yaptırabilir miyim?
Arsa almaya hak kazananlar evlerini 2 yıl içinde yaptırmalı. Ancak devlet kaynaklı bir altyapı sorunu olursa ek süre verilecek.
25- Yalan beyanla başvuru yapanların ev sahibi olma şansı var mı?
Başvurular TOKİ tarafından inceleniyor, hatalı bilgi varsa iptal ediliyor. Ancak buna rağmen bir başvuru gözden kaçmış ve kurada ev çıkmış ise, daha sonradan tespiti halinde hak iptali yapılacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan bu konuda yaptığı açıklamada, fırsatçılık yapanların hem ödedikleri parayı hem de evini kaybedeceklerini söyledi.
FİYATLAR NASIL?
Konut fiyatları 608 bin lira ile 950 bin lira arasında değişiyor. Aylık taksitler ise 2 bin 280 liradan başlıyor, 3 bin 562 liraya kadar çıkıyor
Müstakil arsada fiyatlar 192 bin 500 lira, taksitler 1.604 liradan, hisseli arsada ise fiyatlar 112 bin 500 liradan, taksitler 937 liradan başlıyor.
İşyeri fiyatları 351 bin liradan, taksitler ise 2 bin 633 liradan başlıyor.
'SOSYAL KONUT' BAŞVURULARINDA TC KİMLİK NUMARASI SINIRLAMASI KALKIYOR
Öte yandan başvurular projelerin bulunduğu illerdeki Ziraat Bankası ve Halk Bankasının yetkili şubelerinden yapılmaya devam ediyor. Sosyal konut projesi için e-Devlet üzerinden yaşanabilecek yoğunluğun, hizmete erişimi engellememesi için kademeli alınan başvurular kapsamında, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının son hanesi "8" olanlar bugün başvuru yapabilecek.
19 Eylül pazartesiden itibaren herhangi bir sınırlama olmaksızın tüm vatandaşlar söz konusu hizmeti kullanarak başvurularını iletebilecek.
İLLERE GÖRE KONUT SAYILARI
Ülke genelinde ilk etapta planlanan 250 bin konutun 50 bini İstanbul'da yapılacak. Bu ili 18 bin konutla Ankara, 12 bin 400 ile İzmir izleyecek. "İlk Evim İlk İş Yerim" sosyal konut projesinde başvuru sayısı 1,7 milyona yaklaştı. TOKİ'nin resmi internet sitesinde yayınlanan sosyal konut projelerinin nerede yapılacağına yönelik listeye güncelleme geldi.
İlk etapta 250 bin konut olarak planlanan projede yüzde 40 indirimli satışa sunulacak evlerin fiyatları metrekareye ve bulunduğu ile göre değişecek.
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'nca (TOKİ) inşa edilecek Sosyal Konut Projesine başvurular 14 Eylül'de gece saatlerinde e-Devlet üzerinden başladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın detaylarını açıkladığı ve adı "İlk Evim, İlk İş Yerim" olarak belirlenen kampanyaya başvurular, Halk Bankası, Ziraat Bankası ve e-Devlet aracılığıyla yapılıyor. Evlerin fiyatları bulunduğu ile ve metrekareye göre değişecek.
İlk etapta 250 bin konut olarak planlanan projede yüzde 40 indirimli satışa sunulacak evlerin fiyatları metrekareye ve bulunduğu ile göre değişecek. Peki hangi il ve ilçede kaç konut yapılacak? İşte il il güncel liste...
