Ev alacaklar dikkat! Resmen dibi gördü, yüksek faiz hesapları değiştirdi
Konut satışında düşüş serisi dört aydır devam ederken hızını da arttırdı. Kasımda satışlar yüzde 20.6 gerileyerek 93 bin 514 oldu. Hem son 5 ayın en düşük aylık satışı yapıldı hem de son 5 yılın en kötü kasım ayı rakamı görüldü. Yüksek faiz ve kısıtlamaların etkisiyle banka kredili satışlar da dip yaptı.
Konut satışında ağustosta başlayan düşüş serisi dördüncü ayına girerken hızı da arttı. Ağustosta yüzde 1.1, eylülde yüzde 9.5, ekimde yüzde 8.7 olan yıllık gerileme, kasım ayında yüzde 20.6 olarak açıklandı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, geçen ay ülke genelinde 93 bin 514 konut satışı yapılırken, hem son 5 ayın en düşük rakamı görüldü hem de son 5 yılın en kötü kasım ayı satışı gerçekleşti.
PEŞİN VE SENETLE ALINIYOR
Kredi faizlerindeki artış ve BDDK’ın getirdiği kısıtlamalar nedeniyle banka kredili satışlardaki düşüş devam etti. Kasım ayında kredili satışlar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 68.5 gerileme göstererek 5 bin 245 oldu.
Senenin ilk yarısında yüzde 25’i aşan kredili satış oranı kasımda yüzde 5.6 olarak hesaplandı. Böylece kredili satış payında, Aralık 2018’den sonra en düşük seviye görüldü.
Peşin ve senet gibi diğer satışlar ise yüzde 12.7 azalarak 88 bin 269 oldu. Toplam konut satışları içinde peşin ve senetli alımın payı yüzde 94.4 olarak gerçekleşti.
İlk el ve ikinci el ayrımına bakıldığında, ikinci elin üstünlüğü sürerken, sıfır konut talebinde artış olması da dikkat çekti. Türkiye genelinde ilk el konut satış sayısı, kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18.5 azalarak 30 bin 472 oldu.
Toplam konut satışları içinde ilk el konut satışının payı yüzde 32.6 ile yılın en yüksek seviyesini gördü. İkinci el satışlar ise yüzde 21.6 gerileyerek 63 bin 42 oldu ve toplam konut satışları içinde payı yüzde 67.4 olarak açıklandı.
Yabancılara yapılan konut satışları kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 61.5 azalarak 2 bin 342 oldu. Kasımdaki konut satışında yabancı payı yüzde 2.5 olarak hesaplandı.
Aylık satış adetlerine bakıldığında, Mayıs 2021’den sonraki en düşük satış gerçekleşti. Yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırayı 790 konut ile Antalya aldı.
Antalya’yı 710 konut satışı ile İstanbul ve 316 konut satışı ile Mersin izledi. Kasımda Rusya vatandaşları Türkiye’den 637 konut satın aldı. Onları 234 konut ile İran, 128 konut ile Ukrayna ve 117 konut ile Kazakistan vatandaşları izledi. Yabancılara konut satışları ocak-kasım döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 46.1 azalarak 32 bin 941 oldu.
GEÇEN YILIN GERİSİNDE KALDI
Ülke genelinde ocak-kasım döneminde konut satışları yüzde 14.9 azalarak 1 milyon 87 bin 349 oldu. Böylece 9 yılın en düşük 11 aylık satışı yapıldı. Yıl sonu beklentisi ise 1.2 milyon bandı. Konut satışlarında 2020’de 1 milyon 499 bin 316 adetle tarihi zirve görülmüştü. 2021’de 1 milyon 491 bin 856, 2022’de 1 milyon 485 bin 622 adet konut satışı yapılmıştı.
SATIŞLAR NEDEN GERİLEDİ?
Hızla artan fiyatlar nedeniyle alıcı kitlesi daraldı. Konuta erişim sorunu giderek büyüdü. Yüksek faiz oranları ve bankaların kredi taleplerine olumlu dönmemesi alıcıları zorladı. İkinci evini alanlara gelen kredi kısıtlaması ile ev sahibi-kiracı anlaşmazlığı yatırımcıları konuttan uzaklaştırdı.