Cinsel yolla bulaşıyor! Erken teşhis büyük önem taşıyor

Rahim ağzı kanseri gelişmeden önce hücresel düzeyde displazi veya prekanser adı verilen değişikliklere maruz kaldığını belirten Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Sibel Atağ, “Rahim ağzındaki bu değişikliklere cinsel yolla bulaşan Human Papilloma Virus’ün (HPV) neden olmaktadır. Rahim ağzı kanseri tarama testlerini kullanıp erken teşhis edebileceğimiz bir kanserdir” diye konuştu. İleri evre servikal kanser ve buna bağlı ölümlerin etkin bir tarama programı ile önlenebileceğini vurgulayan Op. Dr. Atağ, “Servikal kanser tarama testinin rutine girmesi ile servikal kanser görülme sıklığı (insidansı) son 30 yılda yüzde 50 azalmıştır. Rahim ağzı kanseri tarama programları kanserin yayılma hızının ve kansere bağlı ölümlerin azalmasında etkilidir” açıklamasında bulundu. Smear testinin rahim ağzı kanseri için toplumun taranmasında kullanılabilecek non-invazif (cerrahi müdahale gerektirmeyen) bir yöntem olduğuna dikkat çeken Op. Dr. Sibel, “Poliklinik şartlarında yapılır, ağrısız bir işlemdir ve ortalama bir dakika sürede gerçekleşmektedir” dedi. “Pap-test normal jinekolojik muayene sırasında bir fırça yardımıyla rahim ağzında sürüntü yapılarak hücre örnekleri alınır. Bu hücrelerin patolog tarafından incelenmesi sonrası anormal hücreler varsa rapor edilir. HPV testi ise normal jinekolojik muayene sırasında rahim ağzından yapılan sürüntüde veya smear testi sırasında alınan örnekte HPV DNA bakılır ve yüksek riskli tipler varsa rapor edilir. Pap smear testi ve HPV testleri rahim ağzı kanserleri ve prekanseröz lezyonlar için tarama yapmak amacıyla kullanılır. Erken evrelerinde rahim ağzı kanseri genelde semptomlara neden olmaz. Tarama testlerindeki anormal sonuçlar bize sadece şüpheyi gösterir, tanıyı vermez. Bu nedenle tarama test sonuçlarına göre tedavi yapılmaz ve öncelikle tanı koymak gerekir” şeklinde konuştu. Op. Dr. Atağ Smear testi yapılmadan önce dikkat edilmesi gereken durumları şu şekilde sıraladı: “Menstruasyon dışında olmalı, menstruasyonun ilk gününden 15 gün sonra optimal zamandır. Örnek alınımından 3 gün önce vajinal krem, ovül kullanmamalı ve vajinal duş yapmamalı. Cinsel ilişkiden sonra 24 saat geçmiş olması gerekir.”Smear testini kime ve ne zaman yapılmalı Yeni tarama prensiplerine göre servikal kanser taraması 21 yaşında başlaması gerektiğini vurgulayan Op. Dr. Sibel Atağ, 21 yaşından küçük kadınlarda seksüel aktivite başlasa bile tarama önerilmeyeceğinin altını çizdi. Op. Dr. Atağ, “21-29 yaş arası her üç yılda bir konvansiyonel smear veya sıvı bazlı sitoloji ile taranmalıdır. Bu yaş grubu için HPV testi kullanılması önerilmez. 30 yaşından büyük kadınlar için 3 yılda 1 psmear testi yaptırmasını öneriyoruz. Sitoloji ve HPV DNA testi birlikte (co-test) yapılabilir. İkisi de negatif gelirse, 5 yılda bir tekrarı yapılabilir. 65 yaşında 3 ardışık smear negatif gelmişse veya son 10 yıl içinde 2 ardışık negatif cotest sonucu varsa tarama sonlandırılır” dedi. Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre her yıl tüm dünyada 500.000 yeni rahim ağzı kanseri olgusu tanı alıyor ve 250.000 kadın rahim ağzı kanserinden ölüyor. . Rahim ağzı kanseri özellikle geri kalmış ülkelerde görülen bir sağlık sorunudur. Genellikle 30-50 yaş civarında ortaya çıkan rahim ağzı kanseri son yıllarda genç kadınlarda da görülmeye başlamıştır. Kadınlarda en çok görülen kanser sıralamasında meme kanseri ilk sırada yer almasına rağmen, yaşamı tehdit edici özelliği nedeniyle rahim ağzı kanseri, meme kanserinin önüne geçmektedir. Serviks kanserinin gelişimimdeki en önemli risk faktörü HPV’dir. 100 den fazla tipi olan bu virüsün bazı tiplerinin kanser gelişiminde rol oynadığı tespit edilmiştir. HPV cinsel yolla bulaşır. Genital siğillere yol açtığı gibi hiçbir bulgu da vermeyebilir. Ayrıca sigara kullanımı da tüm kanserlerde olduğu gibi rahim ağzı kanseri için önemli bir nedendir. 1.Cinsel ilişki sonrası kanama2.Adet dışı kanama3.Kanlı akıntı4.Pis ve kötü kokulu akıntı5.Bel ve kasık ağrısı rahim ağzı kanseri, düzenli muayene ve tarama programları ile kontrol altına alınabilen, erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilen bir kanser türüdür. Günümüzde bu kanserin taramasında kullanılan en yaygın yöntem PAP Smear testidir. Aktif cinsel yaşamı olan her kadının yılda bir kez düzenli olarak yaptırması gereken smear testi ile rahim ağzında henüz kanseri dönüşmemiş ancak kanserin ön lezyonları olan anormal yapılar tespit edilerek, hasta tam olarak sağlığına kavuşturulmaktadır. Ayrıca smear testine ek olarak yapılan HPV tarama testi de kanser gelişiminin önlenmesi acısından büyük öneme sahiptir. Aktif cinsel yaşamı olan tüm kadınların, doktorunun önerdiği periyotlarla smear testi yaptırması gerekir. Testler menopoz sırasında da aksatılmamalıdır. 65 yaşından sonra hastanın o zamana kadar en az üç normal smear testi sonucu bulunuyorsa, doktorunun bilgisi ile smear testlerine son verilebilir. Ayrıca smear testinde şüpheli bir durum görülmüşse ileri tetkikler gerekmektedir.