'Dizileri yayından kaldırmak için...'

RADYO ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı Prof. Dr. Davut Dursun, dizileri yayından kaldırmak gibi bir yetkilerinin olmadığını belirterek, "Biz herhangi bir diziyi yayından kaldırmayız. Kaldırmak gibi bir yetkimiz yok. Biz hiçbir yayın kuruluşuna ‘şu programı kaldır, bu programa devam et’ şeklinde bir değerlendirme yapmayız" dedi.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından, Başbakanlık Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı, Basın-Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğü, Edirne Valiliği, Edirne Belediye Başkanlığı işbirliği ile düzenlenen 5’inci Gelecekle İletişim Çalıştayı Edirne’de yapıldı. Çalıştayın açılış konuşmasında sayısal yayına geçişle ilgili bilgiler veren RTÜK Başkanı Prof. Dr. Davut Dursun, Türkiye’nin bu anlamda geç kaldığını ifade ederek, "Ülkelerdeki uygulamaya baktığımız zaman bazı ülkeler sayısal yayına geçiş yapmış, bazıları ise geçme konusunda hazırlık yapmaktadır. Sayısal yayıncılık konusu medya sektörünün en önemli konularından bir tanesidir" dedi.

Avrupa Birliği’ne üye ülkelerin önemli bir kısmı sayısal yayıncılığa geçtiğini bazılarının geçiş sürecinde olduğunu kaydeden Prof. Dr. Dursun, şunyları söyledi:

"Türkiye’nin de bu sürecin dışında kalması düşünülemez. Her ne kadar AB’ye tam üye değilsek de, bütün çalışmalarını tam üye olma yolunda planlamış bulunuyor. Uluslararası Telekomünikasyon Birliği’nin (ITU) 2006 yılında Cenevre’de gerçekleştirdiği toplantı sonucu imzalanan söyleşmeyle bu bölgede sayısal yayıncılığa 2015 yılına kadar geçilmesini, geçişin ardından analog yayın frekanslarının kapatılmasını ülkelere tavsiye etmiş, Türkiye’nin içinde bulunduğu ülkelere bu sözleşmenin altına imza koymuştur. Bu nedenle AB olmasa bile uluslararası sorumluluklar bakımından sayısal yayıncılığa geçmemiz gerekli bir durumdur. Sayısal yayına geçildiğinde mevcut televizyonlarında değişmesi söz konusu olacak. Bu yayınları alamayan mevcut televizyonlara 20-30 liralık bir setupbox cihazı eklenerek yayınlar izlenebilecek."

REYHANLI’DAKİ YAYIN YASAĞI

İlk oturumun ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Prof. Dr. Dursun, Hayat’ın Reyhanlı İlçesi’ndeki patlamanın ardından mahkemenin verdiği yayın yasanın hatırlatılması üzerine şunları söyledi:

"Yayın yasağını RTÜK getirmiş değil. RTÜK’ün yayın yasağı getirme diye bir yetkisi söz konusu değildir. Türkiye’de yayın yasağı getirme konusunda iki mercinin yetkisi var. Bir mahkemeler. Mahkemeler her an herhangi bir konuda yayın yasağı getirebilir. Süreli olabilir, süresiz olabilir. Söz konusu Reyhanlı olaylarıyla ilgili olarak Hatay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebi üzerine Reyhanlı’daki Sulh Ceza mahkemesi yayın yasağı getirmiştir bir hafta için. Yani süreli bir yayın yasağı getirilmiştir. Bize düşen görev ilgili mahkemenin kararını yayıncılara duyurmaktır. Biz kendi web sitemizde yayıncıların mağdur olmaması için söz konusu mahkeme kararını web sitemize koyarak yayıncılara duyurmuş olduk. Bu kamuoyunda ‘RTÜK yayın yasağı getirdi’ şeklinde algılandı. Böyle bir şey söz konusu değil. RTÜK’ün böyle bir yayın yasağı getirme yetkisi yok. Tamamen mahkemenin vermiş olduğu bir karar. O kararı biz yayıncılara duyurduk. Mahkeme kararına uymak, hukuk devletinin bir geleneğidir. Dolayısıyla eğer mahkeme kararına rağmen mahkeme kararında yasaklanmış olan eylemleri, yayın kuruluşları dikkat etmeden yapmışlarsa, bizim arkadaşlarımız da onları tespit etmişlerse ona biz hukukun üstünlüğünü ihlal ettiğinden dolayı müeyyide uyguluyoruz."

"YAYINDAN DİZİ KALDIRMAK YETKİMİZ YOK"

Alkollü içeceklere özendirdiği gerekçesiyle zaman zaman ceza verdikleri ve eleştirilen Behzat Ç. dizisinin bu hafta final yapacağının sorulması üzerine konuşan RTÜK Başkanı Dursun, dizileri yayından kaldırmak gibi bir yetkilerinin olmadığını söyledi. Dursun, "Biz herhangi bir diziyi yayından kaldırmayız. Kaldırmak gibi bir yetkimiz yok. Biz hiçbir yayın kuruluşunun ‘şu programı kaldır, bu programa devam et’ şeklinde bir değerlendirme yapmayız. Biz sadece editöryal bağımsızlığa sahip olan yayın kuruluşlarının yayınlamış olduğu dizi, film, program ne olursa olsun. Burada kanun koyucu tarafından belirlenmiş olan, yayın ilkelerine aykırı bir durumun olup olmadığına bakarız. Eğer yayın ilkelerine aykırı bir durum varsa buna ilişkin müeyyideleri uygularız. Bu uyarı olur, para cezası olur, idari tedbir olabilir. Söz konusu programlarla ilgili bizim şimdiye kadar birkaç müeyyide uyguladık. Bu cezalar bu programın yayından kaldırılması, final yapması gibi talebimizi dile getirmez. Biz sadece yayıncıya bu programda şöyle bir yayın ilkesi ihlali var, lütfen buna dikkat edin. Yaparsanız size müeyyide uygularız diyoruz. Mesela orada alkollü içeceklerin bir bakıma özendirilmesi gibi anlamına gelebilecek sahneler vardı. O sebeple üst kurul müeyyide uyguladı. Yayın kuruluşunun yapacağı burada final yapmak değil, söz konusu müeyyideleri yapmamaktır. Bizim açımızdan problem yok. Varsa ceza uyguluyoruz" diye konuştu.

ALKOLLÜ İÇECEKLER DÜZENLEMESİ

Alkollü içecekler konusunda bir takım düzenlemelerin parlamentoda tartışıldığını ifade eden RTÜK Başkanı Dursun, şunları söyledi:

"Şu anda kesinleşen bir şey yok. Arkadaşlar bildiğiniz gibi parlamentoda, mecliste görüşülmekte olan bir kanun tasarısı var. Şu anda alkollü içecekler konusunda bizim mevcut mevzuatımızda alkollü içeceklerin özendirilemeyeceği şeklinde bir yayın ilkemiz var. Alkollü içeceklerin özendirilmemesi çerçevesinde biz dizilerde programlarda bir takım alkollü içeceklerle ilgili görüntüleri o açıdan değerlendiriyoruz. Özendirme olduğuna dair bir kanaat oluşursa üst kurulda, üst kurulu onu belli müeyyideler uygulatarak önlemeye çalışıyor. Bunun dışında yeni yasa neler getirecek onu bilemiyoruz. Alkollü içecekler için bir mozaikleme anlamında uygulamayı gerekli kılan bir düzenlemem yok şu an itibariyle. Bu yeni yasayla böyle bir şey getirilirse tütün mamulleri nasıl mozaikleniyorsa, alkollü içeceklerin de mozaiklenmesi gibi bir uygulama söz konusu olursa onu takip ederiz. Biz de o yasanın getirdiği hükümleri uygulamaya çalışacağız. Ama şuanda sadece özendirme eylemi ihlali olarak kabul ediliyor."