Avrupa basınında bugün

Daily Telegraph gazetesinin manşeti "SAS komandolarının, Irak'taki kazançlı işler için işlerinden ayrılmaları krize yol açıyor" şeklinde.

İngiliz ordusunda saygın konuma sahip bu komandolar arasında, işlerini terk edip, özel güvenlik şirketleri için çalışanların sayısı artmış.

Daily Telegraph'ın haberine göre, bunun üzerine tüm komandolara mektup gönderilmiş, görevlerini sürdürmeleri istenmiş. Görevlerinden ayrılan komandoların, ayda 2000 yerine, 14 bin sterlin kazandıkları belirtiliyor. Eski bir asker ise konuyla ilgili olarak şu yorumu yapmış: "İnsanların, işlerinden ayrılmalarını engelleyemezler. SAS komandoluğu, çok çaba gerektiriyor. Bu iş, aile hayatı ya da uzun süreli ilişkiler için uygun değil. 'Güvenlik sektöründe ise hem çok iyi maaşınız olabilir, hem de cazip bir şekilde dönüşümlü çalışabilirsiniz. Örneğin sürekli bir ay çalışır, bir ay tatil yaparsınız."

İngiliz gazetelerinin bugünkü sayfalarında en ayrıntılı işledikleri konu, Irak'taki genel seçim sonuçları.

Financial Times'ın ilk sayfasındaki haberin başlığı, "Irak'ta oyların yüzde 48'ini alan Şii koalisyonu, Sünnilerin hakimiyetine son verdi" şeklinde.

Gazetenin iç sayfalarındaki bir yazının başlığı ise "Kaybedenler, laik ve geçmişte egemen Sünni partiler".

Yazıda, ülkede geçmişte yönetime egemen olan Sünni azınlığın yanı sıra, geçici hükümette önemli rol oynayan daha laik partilerin de seçimde mağlup oldukları belirtiliyor. Sünnilerin mağlubiyetine ise iki örnek verilmiş: "Geçici Devlet Başkanı Sünni Gazi El-Yaver'in partisi, oyların yüzde 2'den azını alabildi. Tecrübeli Sünni lider Adnan Paçacı'nın partisi, mezhep yerine ulusal görüşlere önem vermişti. Bu partinin parlamentoda belki bir sandalyesi bile olmayacak."

Times ise başyazısında "Irak ses veriyor" demiş. İç sayfalardaki bir haberde seçimler sonrası artık koalisyon yolunda 'kavganın' başlayacağı yorumu yapılmış.

Gazetenin yazarlarından William Rees-Mogg, "Sünnilerin kısmi güneş tutulması" demiş, bugünkü yazısının başlığında. Mogg, Irak sorunun bugüne kadar aslında Şiilerin ve Kürtlerin sorunu olduğunu, oysa artık Sünnilerin sorunu haline dönüştüğünü vurguluyor.

Aynı gazeteden Bronwen Maddox ise Irak'ta halen kendilerine en çok güvenen toplum kesiminin, Kürtler olduğunu söylüyor. Maddox'a göre, Kürtlerin gücü, Irak'ta istikrara yardımcı olması açısından faydalı: "Doğru, bu sonuçlar ayrı bir Kürt devleti çağrısı yapan bazı sesleri güçlendirebilir. Ancak bu kişiler üst düzey görevlerde değiller. Tam tersine, Kürtlerin, yeni hükümetten, çoğunun dile getirdikleri bir şeyi istemesi beklenebilir: Birleşik bir Irak içinde, üst düzey özerklik."

Daily Telegraph başyazısında, tüm tehditlere karşın her 10 Iraklıdan altısının sandık başına gitmesini önleyemeyen direnişçileri, 'seçimin gerçek mağlupları' olarak nitelendirmiş.

Gazetenin diplomasi editörü Anton La Guardia ise listesi üçüncü sırada yer almasına rağmen, geçici Başbakan İyad Allavi'nin görevini sürdürebileceğini yazıyor.

Allavi'nin yakınındaki siyasetçilerden biri La Guardia'ya şu açıklamayı yapmış; "Kürtler, İyad Allavi'yi destekleyeceklerdir. Çünkü dinci Şiilerin, iktidarı ele geçirmesini istemiyorlar."

Guardian muhabiri Jonathan Steele ise Kürtlerin nüfus oranlarına göre daha fazla oy almalarına dikkat çekiyor. Steele'e göre bu durumun nedeni, seçime katılım oranının Sünniler arasında az olması.

Jonathan Steele Kürtlerin bu durumda, 'Yeni Irak'ın federal temele dayanması konusunda daha güçlü konumda olacaklarını söylüyor. Steele, Kürtlerin böylece özerkliklerini koruyacaklarını da sözlerine ekliyor.

Independent muhabiri Patrick Cockburn ise Şiilerin, Kürtler gibi tecrübeli ve etkin liderleri olmadığını söylüyor. Cockburn, Irak İslam Devrimi Yüksek Konseyi bünyesindeki Bedir Tugayları'nın, eski Baasçıların yeniden resmi görevlerden dışlanmasından bahsettiklerini, bunun kaosa yol açacağını belirtiyor; "Irak İslam Devrimi Yüksek Konseyi ve Dava Partisi, kısmen İran'a ve hatta Amerika Birleşik Devletleri'ne güvenmek gibi tuhaf bir durumla karşı karşıya. Zaferlerini, popüler olmalarından çok, Ayetullah Sistani'nin desteğine borçlu olduğunu biliyorlar. Yeni hükümette egemen olacaklar. Ancak Irak'ın çok sayıda problemini nasıl çözeceklerini, bilip bilmedikleri belirsiz."

Financial Times'ın yorum sayfasında, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George Bush'un önümüzdeki hafta başlayacak Avrupa gezisine yönelik olarak yazılmış bir makale var.

Philip Gordon ve Ronald Asmus'un yazdımede geçmişte yönetime egemenğı makalenin başlığı, "Bush'un Avrupa'yla stratejik ortaklığa ihtiyacı var". Gordon ve Asmus, Bush'a, NATO ittifakını tamamlaması için Avrupa Birliği'yle stratejik ortaklık başlatma çağrısı yapıyor: "Bunun üç nedeni var. Birincisi; Amerika Birleşik Devletleri'ni en çok destekleyen siyasi, ekonomik ve maddi destek daha çok Avrupa Birliği'nden geliyor. İkincisi; Amerika'nın bugün Avrupa'yla gerçek sorunu, eski kıtanın güçlü ve iddialı değil, çok zayıf ve içine kapanık olması. Eğer Amerika, karşılaştığı zorluklarda kendisine yardımcı olacak gerçek bir ortak istiyorsa, Avrupa Birliği'nin güçlenmesini ve daha çok bütünleşmesini desteklemeli. Son olarak Amerikalılar şu gerçeği de anlayıp kabul etmeli: Avrupa'da en Atlantikçi liderler de, kendilerini Avrupa Birliği'ne adamış durumdalar. İngiltere Başbakanı Tony Blair ve Polonya Cumhurbaşkanı Aleksander Kwasniewksi gibi."

Ve Sevgililer Günü de, İngiliz gazetelerinin sayfalarında yer verdiği konulardan. Times başyazısında 'Çok yaşa Valentine' diyor ve ekliyor: "Kucaklaşanlar, birbirlerine sokulanlar ve tabii satıcılar, bugün sizin gününüz." Başyazı şu sözlerle noktalanmış: "Çiçekçiler, kutlama kartı endüstrisi ve medya Valentine'i küreselleştirdi ve yoğun şekilde pazarladı. Ancak imal edilmiş bu tiksindiriciliğe rağmen, beceriksizlikleri yüzünden gerçekten dokunaklı sevgi ifadeleri, mutlaka olacaktır."