Risk tespit dolandırıcılığı! Testi elektrikçi, güçlendirmeyi emlakçı yapıyor
Depremlerden sonra risk tespiti ve güçlendirme talepleri arttı. Bu yoğunluk her sektörde olduğu gibi fırsatçıları harekete geçirdi. Merdiven altı firmalar binalarda test yapmaya başladı. Nakliye ve emlak işiyle ilgilenenler dahi güçlendirme piyasasına girdi. Güçlendirme fırsatçılarına karşı uyaran uzmanlar; “Proje hazırlanmadan, ruhsat alınmadan yapılmaz. İşin ehli mühendisin yapmadığı çalışma, binalara daha çok zarar verir” uyarısında bulunuyor.
Hürriyet gazetesinden Gülistan Alagöz’ün haberine göre; büyük deprem felaketinden sonra artan talebi fırsata çevirenler kolları sıvadı, “Nasıl para kazanırım” derdine düştü. Müşteri gibi aradığımızda söylenenler ise ürkütücü. Firma yetkilisi, gelip binada inceleme yapıp teklif sunacağını, bodrum katta RUHSATSIZ güçlendirme yapabileceğini ve üstelik yıkılmama garantisi verdiğini söyledi.
SAYILARI ARTTI
Deprem Güçlendirme Derneği (DEGÜDER) Başkanı Sinan Türkkan güçlendirme piyasasına açıklık getirdi. Başta İstanbul olmak üzere birçok ilde bu tip işletmeler olduğunu, son dönemde ise sayıların arttığını belirten Türkkan, “Her binada güçlendirme olmaz, herkes de bu uygulamayı yapamaz.
Önce yetki belgeli firmalar test yapacak, sonra güçlendirme projesi hazırlanacak ve ruhsat alınacak. Göz kararı güçlendirme yapalım diyenler, bina statiğine zarar vererek inceleme yapanlar var. Vatandaşımız Mühendisler Odası’na üye firmaları incelemeli, firmaların geçmiş projelerini sormalı. Bilinçsiz yapılan güçlendirme binaya daha ağır hasar verir. Panik ve endişeyle rastgele bir yerden hizmet alınmamalı” dedi.
MÜHENDİSLER YAPAR
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) İnşaat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Yıldırım, güçlendirmede ilk adımın test olduğunu, yetki belgeli ve tecrübeli kurumların yapacağı analiz sonrasında güçlendirme kararı alınacağını dile getirdi.
Güçlendirmenin sadece mühendislerce yapılabileceğini, mühendislik hizmetiyle yapılan güçlendirmenin yeni bina inşası kadar sağlam olacağını belirten Yıldırım, “Önce zemine bakılır, gerekirse iyileştirme işlemleri gerçekleştirilir. Eğer bina temeli tekil ya da iki üç kolon sıralı ise bunlarla birlikte radye temel yapılır. Bu temelden itibaren üst kata kadar perde sistemler ve kolon mantolamalar uygulanır. Yani bir nevi temel atıp yeni bir bina inşa edilir. Birkaç kolonda mantolama ve çatlakları sıva ile kapatmak güçlendirme değildir.
Olsa olsa iyileştirme olur, onun da depreme karşı faydası yoktur. Güçlendirme yaptıracak ev sahipleri firmaların geçmişine bakmalı. Dilerse üniversitelerin de kontrolünü isteyebilirler. Üniversite projeyi inceler, işlemleri denetler” diye konuştu.
SAHTE RAPOR VERİLİYOR
Son günlerde çok sayıda şikâyet aldıklarını söyleyen Sinan Türkkan, “Sağlamlık raporu” diye yeni ve uydurma bir raporun ortaya çıktığını ifade etti.
Türkkan, “Binaya bakmış ‘sağlam, 8-9 şiddetine dayanır’ demişler, bir sayfa rapor vermişler. Böyle bir raporumuz yok. Lütfen halkımız bunlara itibar etmesin. İki tip rapor var, ‘risk tespiti’ ve ‘deprem performans analizi’.
Risk tespiti kentsel dönüşüm için bakanlık lisanslı kurumlarca yapılıyor, diğeri yapının güvenliğini öğrenmek için mühendislik firmalarınca. Riskli tespitinde riskli ya da risksiz sonucu çıkar. Deprem performansında, deprem yönetmeliğine uygun ya da değil denilir.
Güçlendirme işinde çalışan kalfalar bugün deprem uzmanı diye kart bastırıyor. Mahalledeki elektrikçi binadan karot çıkarıyor. Bunlar için çok acil önlem alınmalı” şeklinde konuştu.
GÜVENİLİR FİRMA LİSTESİ GELİYOR
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Taner Yüzgeç geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, vatandaşın güvenilir firmalara ulaşması için çalışma yapacaklarını açıkladı.
Yüzgeç, “Mühendislik firmaları gönüllülük esasıyla bize başvuru yapacaklar, biz hem eğitim verip hem de denetleyeceğiz. Yeterli olduğuna emin olduğumuz firmaların ismini web sitemizden yayınlayacağız. Bir tek bu firmaları seçin diyemeyiz ama bunlar bizim onayımızdan geçti diyeceğiz. Bir iki ayda çalışma tamamlanır” ifadelerini kullanmıştı.