Arabası olan milyonları ilgilendiriyor! 81 ilde fiyatlara büyük zam geldi, tek tek açıklandı

Trafiğe kayıtlı araç sayısı yaklaşık 26 milyon. Tüm araç sahipleri, aracın tipi ne olursa olsun trafik sigortası yaptırmak zorunda. Zorunlu trafik sigortası olası bir kaza durumunda (maddi ve bedeni) ‘karşı tarafa’ verilen zararı, kabahat oranına bağlı olarak kısmen veya tamamen karşılıyor. Bu yıl için trafik sigortası yaptırmamanın cezası 169 lira. Aracın sigortasız olduğu tespit edilirse ek olarak trafikten men ve otopark masrafı da çıkıyor. Trafik sigortasında son 5 yıldır yani 12 Nisan 2017’den itibaren ‘tavan fiyat’ uygulanıyor. Yani sigortacılar devletin belirlediği artış oranını geçemiyor. Her ilin risk haritasına göre belirlenen bir tavan fiyat tarifesi var. Bu tarife aylık olarak düzenli artıyor. Ancak bazen maliyet artışı kaynaklı olarak seyyanen zamlar yapılabiliyor. Buna ilave olarak aylık artış katsayılarında da güncellemeler gündeme geliyor. Bu yıl maliyetlerin ve araç fiyatlarının da etkisiyle sigorta fiyatlarının çok sık değiştiği bir yıl oldu. Örneğin; tavan fiyatın bir önceki aya göre artışı 31 Aralık 2021’e kadar yüzde 1’di. Şubat 2022 itibarıyla artış katsayısı yüzde 1.50 olarak uygulanmaya başladı. Ayrıca 1 Şubat’ta tek seferlik yüzde 20 artış yapıldı. Sonra 1 Mayıs itibarıyla aylık katsayı yüzde 2.25 oldu. Hemen devamında 1 Haziran’dan geçerli olmak üzere trafik sigortası azami primlerinde yüzde 25’lik bir ek artış daha gerçekleşti. Üst üste yapılan artışlara 1 Eylül itibarıyla bir yenisi daha eklendi. Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (SEDDK) yeni yönetmeliğiyle hasar-prim dengesini gözeterek trafik sigortası tarifelerini güncelledi. Böylece otomobil trafik sigortası primlerine eylülden geçerli olmak üzere yüzde 20 zam yapılırken, aylık artış oranı da yüzde 2.25’ten yüzde 4.75’e çıkarıldı. Yani toplamda yüzde 24.75’lik zam yapılmış oldu. Ancak hasarsızlık indirimi düşen gruplarda bu fark artıyor. Sigorta şirketleri belirlenen tavan fiyatların altında sigorta poliçesi kesebiliyor. Zorunlu trafik sigortası azami prim oranlarında artış yapılırken, hasarsızlık prim indirim oranları ise daha düşük uygulanacak. İndirim ve artırım oranları 4’üncü basamağa göre belirleniyor. Buna göre; prim indirim oranları 7’nci basamak için yüzde 45 yerine 42, 6’ncı basamak için yüzde 30 yerine yüzde 22, 5’inci basamak için yüzde 15 yerine yüzde 10 uygulanacak. Düzenlenecek poliçelerde hasar sebebiyle ödenecek prim artırım oranları da 3’üncü basamak için yüzde 50’den yüzde 45’e, 2’nci basamak için yüzde 100’den yüzde 90’a 1’inci basamak için yüzde 150’den yüzde 135’e çekildi. Öte yandan Hürriyet'ten Noyan Doğan trafik ve kasko ile ilgili merak edilenleri köşesine taşıdı: Dikkatle izliyorum, bir süredir, trafik ve kasko sigortası üzerinde ciddi polemik yaratılıyor. Polemiğin konusu; kasko ve özellikle de trafik sigortasında fahiş fiyatlar nedeniyle trafikte sigortasız araç sayısının artması. Son bir haftadır da televizyoncu dostlar arayıp, ‘Kaskoda ve trafik sigortasında fiyatlar ciddi arttığı için tüketicilerin sigorta yaptırmadığı söyleniyor, ne diyorsunuz?’ diye soruyor. Öyle ki, polemik konusu siyasetçilere de yansımış durumda. Fahiş fiyat artışları nedeniyle zorunlu olmasına rağmen sigorta yaptırmadan trafiğe çıkan araçların sayısının her geçen gün arttığı savunulup, bu konuda Meclis’e soru önergesi bile veriliyor. Ben size işin doğrusunu anlatayım. Ama önce şu fahiş fiyat artışı konusuna çok kısa değineyim. Doğru; trafik sigortasında da kaskoda da fiyatlar ciddi arttı. Trafik sigortasında fiyat artışı yüzde 120’lere, kaskoda ise yüzde 130’lara, hatta kaskoda yüzde 180’lere kadar çıktı. Geçen sene 3 bin lira olan kaskoya bu yıl tüketici 9-10 bin lira ödüyor; geçen sene 750 lira olan trafik sigortasına ise bu sene sürücüler 1.700 hatta 2 bin lira ödemek durumunda kalıyor. Fiyatlar neden bu kadar arttı? Enflasyonda, döviz kurunda ve asgari ücretteki artışlar; yedek parça ve işçilik maliyetlerini artırdı, bu durum hem trafik hem de kaskoda hasar maliyetlerini yüzde 100’ün üzerine çıkardı. Ama asıl fiyat artışına neden olan kıymet artışı. Geçen sene 200 bin lira olan bir aracın bu sene piyasa değeri 400-500 bin lira. Geçen sene 400 bin lira olan bir aracın değeri ise bugün 800-900 bin lira. İşte bu kıymet artışı. Geçen sene 200 bin lira aracın kaskosu 3-4 bin liraydı, bugün aynı aracın değeri 500 bin liraya çıkınca kaskosunun fiyatı da 10 bin liraya çıktı. Vatandaş aracının değeri yüzde 100, yüzde 200 artınca seviniyor –ki, bana göre bunda sevinilecek de bir durum yok- kaskonun fiyatı aynı oranda artınca kızıyor, tepki gösteriyor. Vatandaş, aracının başına bir şey gelirse sigortanın bugünkü piyasa değeri üzerinden ödeme yapacağını bilmiyor mu? Biliyor, ama yine de fiyat artışına tepki gösteriyor. Peki, söylendiği gibi, fiyat artışları nedeniyle vatandaş, zorunlu olan trafik sigortasını ya da fahiş fiyat nedeniyle kaskosunu yaptırmıyor mu? Bu nedenle de trafikte bir kriz mi yaşanıyor? Hemen söyleyeyim, yok böyle bir şey. Bugün trafikteki araçların yüzde 20.35’i trafik sigortası olmadan trafiğe çıkıyor. Geçen sene neydi? Aynı; trafikteki araçların yüzde 20’sinin trafik sigortası yoktu. Evvelki sene neydi? Yüzde 22’sinin sigortası yoktu. Hatta 2016 yılında bile araçların yüzde 20’si sigortasızdı. Yani, yıllardır, araçların yüzde 20’si sigortasız trafiğe çıkıyor. Kim, bu araçlar? Orada da yıllardır durum aynı. Otomobillerde sigortasızlık oranı yüzde 6’larda. Asıl sorun motosikletler ve traktörlerde. Trafikteki motosikletlerin yüzde 66’sı, traktörlerin ise yüzde 42’si yıllardır sigorta yaptırmıyor. Özetle; fahiş fiyat artışları nedeniyle sigorta yaptırmadan trafiğe çıkan araçların sayısının her geçen gün arttığı doğru bir söylem değil. Elbette zorunlu olan bir sigortada yüzde 20’lik oran bile yüksek ama bunun bugünkü fahiş fiyatlarla alakası yok; bu sorun, yılların sorunu. Çözümü de basit; denetimler artırılır, sigortasız araçlara ağır yaptırım getirilir, sorun çözülür. Gelelim, kaskoya. Araçların yüzde 27’si kasko sigortalı ve yıllardır da bu durum üç aşağı beş yukarı böyle. Bir başka ifadeyle dört araçtan biri kaskolu. İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük şehirlerde bu oran biraz daha yüksektir. Peki, kaskodaki fahiş fiyat artışından dolayı bu oran azaldı mı? Aksine, arttı; yüzde 30’lara geldi. Bunun da iki nedeni var. Birincisi, araç değerleri arttığı için vatandaş, aracının başına bir şey gelir endişesiyle 700-800 bin liralık aracı için 10-15 bin lira kasko bedelini ödüyor. İkincisi, bugün otomobil artık bir yatırım aracı haline geldi ve vatandaş da bu yatırımını kasko ile korumaya başladı, o nedenle de kaskoya ödediği paraya acımıyor.