Araba fiyatlarında son dakika! Sıfır araba ve ikinci el araba uçuşa geçti, zam oranı açıklandı

Araba fiyatlarıyla ilgili görülmemiş son dakika açıklaması geldi. Sıfır ve ikinci el araba fiyatlarında görülmemiş gelişmeler yaşanıyor. İşte araba fiyatlarıyla ilgili tüm detaylar... Türkiye’de otomobil ve hafif ticari araç satışları ocak ayında yüzde 33.5 artarak 50 bin 894 adet oldu.Bu dönemde, otomobil satışları yüzde 49.3 artarak 37 bin 288’e ulaşırken, hafif ticari araç satışları yüzde 49.3 artışla 13 bin 606 olarak gerçekleşti. Bu sonuçlarla Türkiye tarihinin en yüksek ocak ayı satışlarına imza atılmış oldu. Geçen yılın aynı döneminde 38 bin 100 adet otomobil ve hafif ticari araç satışı gerçekleşmişti. Satışların artmasında; otomotiv sektöründeki tedarik krizine bağlı olarak biriken şirket ve şahıs talebi, geçen yılki siparişlerin ocak ayında teslim edilmesi ve limitin 1 milyon 4 bin TL’ye çıkmasıyla birlikte engellilerin ÖTV muafiyetli araç talebi etkili oldu. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, ocak ayındaotomobil satışlarının yüzde 90.1’ini vergi oranları düşük olan A, B ve C segmentlerindeki araçlar oluşturdu. C segmenti otomobiller satışlardan 20 bin 419 adetle yüzde 54.8 pay alırken, B segmenti otomobiller 13 bin 1 adet satışla pazardan yüzde 34.9 pay aldı. Gövde tiplerine göre değerlendirildiğinde ise en çok tercih edilen gövde tipi 21 bin 94 adetle (yüzde 56.6) SUV otomobiller oldu. Bu gövde tipini 9 bin 455 adetle (yüzde 25.4) Sedan ve 5 bin 726 adet (yüzde 15.4) satışla HB takip etti. Ocak ayında elektrikli araçların satış adedi ve toplam satıştan aldığı pay dikkat çekti. Buna göre, geçtiğimiz ay elektrikli araçlar 1.071 adetle pazardan yüzde 2.9 pay aldı. Benzinli otomobillerin payı 25 bin 562 adetle yüzde 68.6 olurken, dizel otomobillerin satışı 5 bin 17 adetle yüzde 13.5, hibrit otomobillerin satışı 4 bin 335 yüzde 11.6 olarak gerçekleşti. ODMD Genel Sekreteri Hayri Erce, ocak ayı satışlarına ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu: “Pandemi döneminden bu yana biriken filo ve şahıs talebi, geçen seneden bekleyen siparişlerin ocak ayında teslim edilmesi ve ÖTV muafiyetli araçlarda limitin 1 milyon 4 bin TL’ye çıkmasının satışlarda etkili olduğunu söyleyebiliriz Bununla birlikte, negatif reel faiz oranı ve stabil kurun etkisiyle otomobil halen önemli yatırım araçlarından birisi olarak görülüyor. Öngörümüz seçime kadar satışların tedarik durumuna bağlı olarak bu tempoda sürmesi.” Piyasada aylardır sıfır araç bulunamaması vatandaşı iyice bezdirdi. Beklemekten sıkılan binlerce kişi, ikinci el pazarına akın etti. Hal böyle olunca yılbaşından bu yana ikinci elde fiyatlar yüzde 15 arttı. Bu da model tercihlerini şu an 12 yaşa kadar çıkardı. Yıl sonuna kadar 6.5 milyon adet ikinci el satışı öngörülüyor. Geçen yıl bu rakam 6 milyon adetti. Posta'dan Murat Güldüren'in haberine göre; Çip sorununu devam etmesi, etmesi, Rusya-Ukrayna savaşanın Avrupa’da yarattığı enerji krizi, hammadde tedarik sorunları ve küresel ekonomideki belirsizlik nedeniyle otomobil üretiminde ciddi sorunlar yaşanıyor. Maliyetler sürekli artıyor, talebe karşın yeterli araç üretimi de yapılamıyor. Dolayısıyla sıfır araç tedariği ve fiyat artışları tüketicileri zor durumda bırakıyor. Bayilerde aylardır sıfır araç yok, satın almak için sıraya girenler ise ortalama 3 ay beklemek durumunda kalıyor. Bu arada gelen zamlar da tüketiciye yansıyor. Dolayısıyla şu sıralar sıfır araca ulaşmak bir hayli zor. Sıfır araç tedariğinde yaşanan sorunun bir süre daha devam edeceğine yönelik beklenti nedeniyle vatandaşlar ikinci el araçlara yönelmeye başladı. Önceden araç almak için yaz tatili ya da bayram dönemleri beklenirdi ancak şimdi vatandaşlar, fiyatlar daha da artmadan bir an önce aracına kavuşmak istiyor. Uzmanlara göre de bu strateji doğru, çünkü fiyatlar yerinde durmuyor, yaz döneminde fiyatlar daha da artabilir. Bir başka deyişle araç almayı planlayanların fiyatlar daha da yükselmeden harekete geçmesinde fayda var. İkinci el oto veri analiz ve fiyatlandırma şirketi Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, “Şu an ciddi bir talep patlaması var. Bunda memur, emekliye yapılan yüzde 30 zam ve ek gösterge artışı ile asgari ücrete yapılan yüzde 55’lik zamların da etkisi büyük. Maaşlar artınca talep yükseldi. Talep ve araç bulunurluğundaki sıkıntı ikinci el otomobil fiyatlarını da yaklaşık yüzde 15 yukarı çekti. Araçtaki bu fiyat artışına rağmen ikinci el pazarı son 3 yılın en hareketli dönemini yaşıyor. Bunu fırsat bilen uyanıklar da piyasanın üzerinde yüksek yani köpük fiyatlar belirliyor. Bu yıl 850 bin adet sıfır, 6.5 milyon adet de ikinci el satışı olacağını öngörüyoruz” dedi. Fiyatlar artınca otomobile ulaşmanın zorlaştığını, buna bağlı olarak ikinci elde ortalama model yaşının 12’ye kadar çıktığını ifade eden Hüsamettin Yalçın, şunları söyledi: “2023, ikinci elin yılı olacak. En yoğun talep, Egea, Clio, Megane, Passat ve Polo modellerinde yaşanıyor. Öncelik dizelde. Sıfırdaki daralma nedeniyle artık çoğu bayinin de sistem değiştirerek yatırımlarını ikinci ele kaydıracağını düşünüyoruz. Çünkü bu pazarda tek bir noktaya bağımlı olunmuyor. Daha çok fırsat var. Seçenekler arttığı için daha yoğun iş yapılıyor. Bazı bayiler, kendi markalarının kurumsal ikinci el platformlarına da girebilirler. İkinci el otomobilleri sıfır ayarında yenileyerek yeniden ekonomiye kazandıran Carvak Üst Yöneticisi (CEO) Mehmet Çelikol da geçen aralık ayından bu yana pazarın yüzde 25, Carvak’ın da yüzde 100’ün üzerinde büyüdüğünü söyledi. Alım gücünün düşmesi nedeniyle 10 yaş ve üstü model talebinin 2023’te yüzde 60’lara ulaşacağını öngördüklerini söyleyen Çelikol, “Öngörümüz, kısa vadede, özellikle seçime kadar ikinci ele talebin yüksek olacağı yönünde. Carvak olarak bu yılki hedefimiz 30 bin araç satışı” dedi. Müşteri deneyiminin ikinci el pazarında da öneminin arttığına dikkat çeken Çelikol, “Bu deneyimi sağlayan teknolojilerin pazarda önemi artacak, bunların başını da yapay zeka uygulamaları çekecek. 2023’te pazarın yönünü belirleyen esas trend yine dijitalleşme olacak. Biz de, yapay zeka temelli ve insansız fiyatlama algoritmasına dayanan yenilikçi iş modelimizle, pazarın ve müşterilerin tam da bu noktada ihtiyaçlarını karşılıyoruz” diye konuştu. Cardata verilerine göre en çok satan ikinci el modeller: 2018 Megane2018 Clio2017 Egea2021 Egea2016 Passat2016 Symbol2016 Golf2016 Polo2015 Focus Trafik sigortası ve ruhsatı başta olmak üzere aracın tüm evraklarının eksiksiz bir biçimde size teslim edilmesini sağlayın. Ekspertiz raporuna çok dikkat edin. Bu rapor, aracın gözle görülmeyen hasarlarını ve mevcut sorunlarını öğrenmeyi sağlar. Aracın kilometresine, şaşisine, motor aksamına, yaşına baksanız da satın alma işlemini muhakkak güvendiğiniz bir ekspertizle yapın. Hasar kaydına bakmadan ve resmi ekspertiz raporunu almadan noter işlemlerini kesinlikle başlatmayın. Satın almayı planladığınız ikinci el arabayı incelerken havanın güneşli olmasına dikkat edin. Akşam vakitlerinde fenerle bakılan araçta ince kusurlar fark edilmez. Aracı satın almadan önce iyi bir motor tamircisiyle birlikte test etmeniz de olası sürprizlerin önüne geçecektir. İlan sitelerinde beğendiğiniz araç için tanımadığınız kişilere kapor adı altında para göndermeyin. Sıfır otomobilde temin sorunu devam ederken ikinci el araba fiyatları sadece Ocak ayında yüzde 6 arttı. Fiyatların daha da yukarı çıkacağı ifade edilen sektörde 2023 model araçlar henüz piyasaya girmedi. Şubat ayında yeni model araçların gelmesiyle fiyatlar yeniden artacak. Sektör temsilcileri ise sıfır otomobillerdeki temin sorununun ikinci ele de yansıdığını belirtiyor. Sıfır kilometre araç piyasasında yaşanan arz sorunu ikinci ele sıçradı. Sıfır araç bulamayan tüketicilerin talebiyle hareketlenen ikinci el piyasasında da artık araç bulmakta daha büyük zorluk yaşanıyor. Bu durum, ikinci elde de fiyatları yukarı çekiyor. Konuya ilişkin Otoshops'un Genel Müdürü Melih Mutlu, EKONOMİ gazetesine yaptığı açıklamada ikinci elde de bulunurluğun giderek azaldığına dikkat çekerek, “Sıfır araç arzı düşük olduğu için ikinci ele talep arttı. Buna karşın, takas ya da filo kanallarından piyasaya araç girişi oldukça düşük. Bu nedenle ocak ayından bu yana fiyatlar ortalama yüzde 6 arttı dedi. Otomotiv sektörü 2023 yılına da tedarik kriziyle başlamış, ötelenen talebin yanı sıra araç fiyatlarında yeni zamların süreceği yönündeki beklenti sıfır araç piyasasında bayi trafiğini hızlandırmıştı. Ancak bayiye giden tüketicilerin çoğu araç bulmadı. Çünkü 2022 model araçlarda arz sorunu yaşanırken, 2023 model araçlar ise ağırlıklı olarak şubat ayında piyasaya girecek. Şu anki zamlar 2022 modeller için yapılmıştı. Ancak 2023 modellerin de sahaya inmesiyle fiyatlar yeniden değişecek. Öte yandan, sıfır araçlara yönelik talebi artıran önemli etkenlerden biri de 1 Ocak itibarıyla engelli vatandaşların araç alımlarında Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyet limitinin 450 bin 500 liradan 1 milyon 4 bin 200 liraya yükseltilmesi oldu. Milliyet'ten Çiğdem Yılmaz'ın haberine göre; Türkiye’nin birçok yerinde olduğu gibi İstanbul’da da otomobil bayilerinde sıfır araç bulmak neredeyse imkansız. Bayilerde araçlar sergilenmesine karşın bayi yetkilileri, ellerinde araç olmadığını, sergilenen araçların ise satıldığını söylüyor. Bayiler marttan önce otomobil gelmeyeceğini belirtirken, ‘olmayan’ araçlar, daha yüksek fiyatlara oto galerilerde çıkıyor. Sıfır araç bulamayan vatandaşlar duruma, galerilere kazandıran stokçuluğa isyan ediyor. Araç satın almak için gittiğimiz bir Opel bayiinde, markanın farklı modelleri sergileniyordu. Biz bayide bulunan 2022 Opel Corsa’nın sıfırını almak istediğimizi söylediğimizde bayi çalışanı, 760 bin TL değerinde olan aracın ellerinde olmadığını, sergilenen aracın ise satıldığını söyledi. Aynı markanın farklı modellerini sorduğumuzda da ise ellerinde hiç sıfır otomobil olmadığını belirtip, “Bütün araçlarımız satıldı. Marttan önce de gelmez. Almak istiyorsanız şubat başında sipariş vereceksiniz” dedi. Peugeot bayiinde ise birçok araç sergileniyor olmasına rağmen satın alabileceğimiz sıfır araç bulamadık. Peugeot 5008 model aracı almak istediğimizi söylediğimizde, bayi çalışanları şubat ayının sonunda tekrardan bayiye gelmemiz gerektiğini söylediler. Gittiğimiz Citroen bayiinde de durum farksızdı. Bayide bulunan 970 bin TL değerindeki Citroen C4’ü satın almak istedik ancak aracın satıldığı ve tüm sıfır araçların ise tükendiği söylendi. Yeni araçların ne zaman geleceğini sorduğumuzda ise belli olmadığı şubat ayından önce de belli olmayacağı belirtildi. Uğradığımız bir Hyundai bayiinde de ellerinde sıfır araç olmadığını ve bir iki ay içerisinde sıfır araçların geleceğini söylediler. Bayilerden çıkıp sıfır araç satın almak için bazı galerilere gittik. Galerilerin birçoğunda istediğimiz araçların sıfır modeli vardı. Ancak fiyatlar, bayi fiyatlarına göre oldukça pahalıydı. Fiat Egea Cross, Hyundai i20, Volkswagen Tiguan, Volkswagen Passat gibi modellerin hepsinin galerilerde sıfırı mevcuttu. Galeride sıfırı bulunan Hyundai i20’nin ise bayide sıfırı yoktu. Ancak bayi ile galeri arasında neredeyse 100 bin TL fiyat farkı olduğunu gördük. Sıfır araç bulamayan bazı vatandaşların sosyal medyada verdikleri tepkiler ise şöyle:İzmir’de bir Honda bayiine araç almak için gittiğimizde, ‘Araç yok’ dediler fakat havalimanı otoparkında aralarında Honda araçların da bulunduğu yüzlerce plakasız sıfır araç park edilmiş bir şekilde duruyor. Biri bu stokçulara dur demeli. Hiçbir şekilde sıfır araç bulamıyoruz. Bulsak bile resmi olan ÖTV fiyatına vermeyip kar etmek için fiyatı kendileri belirliyorlar.Otomobil şirketleri araç fiyat listesi yayınlıyor ama bayilerde araç yok. İkinci el araçların fiyatı da bayilerin verdiği sıfır araç fiyatından daha yüksek. Araba bulamıyoruz arkadaş bu nasıl bir saçmalık!Kim alıyor bu arabaları? Biz niye bayide sıfır araç bulamıyoruz? En büyük stokçuluk şu an bu sektörde. Bayilerde araba yok tüm galerilerde sıfır araba var. Mercedes’in hiçbir bayisinden araç bulamıyoruz. Lakin aynı galeride 5 veya üzerinde aynı araçtan var. Minimum 300 bin lira daha yüksek bir fiyata.Biz araç bulamıyoruz. 3 ay önceden isim yazdırmamıza rağmen yok diyorlar. Gel gör ki bizden sonra isteyenlerin bazıları alabiliyor, hatta bazı galericiler de sıfır temin edebilip farkla satıyor. Bayilerde neden sıfır araç yok? 2 aydır sıfır araç için sıra bekliyorum.Bayilerde araç yok, 3 ay sonraya ancak o da kesin değil. Aynı araç galeride, bayi fiyatının 100 bin lira üstüne satıyor. Bu galerici bu sıfır arabayı bulabiliyor biz neden bulamıyoruz? Sistem kökten bozuk. Sıfır ve ikinci el araba fiyatlarıyla ilgili son dakika gelişmesi açıklandı. Sıfır otomobillere yapılan ÖTV düzenlemesi, artan kur ve maliyet artışları sebebiyle tamamen eridi. Fiyatlar ÖTV düzenlemesi öncesi seviyeye yeniden geldi. Sıfır ve ikinci el araç piyasasına denetim için harekete geçildi. Araç piyasasında darlık yaratmak ve piyasa dengesini bozmak amacıyla faaliyet yürüttüğü iddia edilenler hakkında müfettiş görevlendirildi. İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel piyasadaki dengesizliğin nedenini anlattı. Sıfır ve ikinci el araç piyasasına denetim için harekete geçildi. Bakan Muş, Sıfır ve ikinci el araç piyasasında darlık yaratmak ve piyasa dengesini bozmak amacıyla faaliyet yürüttüğü iddia edilenler hakkında müfettiş görevlendirilmiştir açıklamasını yaptı. Peki araç fiyatlarında yaşanan artışın en büyük sebebi ne? İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel merak edilenleri cevapladı. Ertemel Milliyet'e yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Fiyatların artışında birkaç önemli sebep var. Bunların en önemlilerinden bir tanesi dünya genelinde pandemi ile birlikte başlayan arz problemi. Talebi karşılayacak kadar sıfır otomobil temin edilememesi normal olarak her sektör alanında olacağı gibi ürün bulunamadığında piyasada var olanlara kıymetinden daha yüksek bedeller talep ediyor ve alıcı da buluyor. Yani sıfır otomobil olmayınca ikinci el otomobilin piyasa koşulları gereği talep edilen fiyatlar sıfır olanı ile aynı oranda yüksek olabiliyor. Bu global bir sorun olduğundan maalesef önüne geçmek pek kolay değil.Diğer yandan ülkemizde araç fiyatlarının normalin üzerinde artmasının en büyük sebeplerinden bir tanesi de “kayıt dışı” araç alıp satan ve bu satışları kar etmek amacıyla yapan kişi sayısının oldukça fazla olması. Bu kişiler sıfır otomobillere şahıs olarak yazılarak, biz otomobil satıcıları gibi kira, vergi ve genel gider kalemleri gibi maliyeleri olmadığından aldıkları araçlara diledikleri rakamı yazıp uzun süre bekledikten sonra satıyorlar. Hem vergisiz “kayıt dışı” kazanç elde ettikleri gibi bunun yanında fiyatların normalin üzerinde artmasına önemli bir faktör olarak karşımıza çıkıyorlar. Bizim bu konuda yetkililerimizden talebimiz hayatın olağan akışının dışında araç alıp satan veya aynı şekilde vekalet üzerinden işlem yapan kişilerin tespit edilerek bu kişilerin asgariye indirilmesidir. Vatandaşlarımız da yetki belgesi sahibi işletmelerden otomobil alışverişlerini yaparak kayıt dişi kişilerin piyasaya olan olumsuz etkilerine mahal vermedikleri gibi aynı zamanda garantili ve güvenilir alışveriş yapabilirler. Özellikle ÖTV noktasında sektörün tüm paydaşlarının bir araya gelerek müşterek akılla oluşturduğu daha stabil, şartlara uygun ve sürdürülebilir bir ÖTV sistemi getirilebilir kanaatindeyiz. Vatandaşlarımızın otomobil alma planlarını ÖTV Matrah güncellemesi sonrasına ertelemesi sebebiyle piyasa oldukça durağan rakamlar ise stabildi. Kararın açıklanmasının ardından otomobile olan talep ile birlikte özellikle Aralık ayında 2.el otomobilde %5 civarı bir artış oldu. Fiyatların artacağı endişesi ile aynı talep devam ettiğinden dolayı Ocak ayında bir %5 artış daha olarak şu an artış %10 civarında diyebiliriz. Sıfır araç arz/talep dengesizliğinden dolayı maalesef kolay bulunamıyor. Buna son dönemdeki talepte eklenince sıfır araçtaki problem iyice artmış durumda. Aynı sıfır otomobile talep olduğu gibi ikinci el otomobile de bu dönemde yoğun talep söz konusu.” Çip ve enerji krizinden dolayı sıfır otomobil tedarikinde sorun olunca, vatandaşlar ikinci ele tekrar yöneldi. Bazı bayilerin stok yaptığı iddiası da gündeme bomba gibi düştü. Bütün bu gelişmeler ikinci el otomobil piyasasının hareketlenmesine sebep oldu. İkinci el araçlara ilgi artınca fiyatlarda yukarı yönlü hareket başladı. Ayrıca EYT’nin çözülmesi ve asgari ücrete zam gelmesi ikinci el otomobil satıcılarının iştahını kabarttı. Zamlar hesaplara geçemeden, internetteki ikinci el otomobil ilanları bir anda dibe vurdu. Temmuz 2022’de sarı sitede ilanda olan 660 bin olan ikinci el araç sayısı, kasım sonunda 446 bin adede, aralıkta 395 bin adede, bugün ise 350 bin adede geriledi. İlanların kalkmasında fiyatların yükseleceği beklentisi olduğu ifade edildi. Otoport’ta galericilik yapan Uğur Saygın, ikinci elde satışların iyi gittiğini belirterek “ÖTV düzenlemesi 1 Aralık’ta yürürlüğe girdi. Ancak avro kuru nedeniyle markalar sıfır otomobil fiyatlarını artırdı. Şu an fiyatlar ÖTV matrah güncellemesi öncesine geri geldi. Zaten o dönemde bayiden sipariş verilemiyordu. Alınan siparişler de zamlı tarifeden satıldı. Kısacası sıfır araç bulamayan ikinci ele yöneldi. Satışlar iyi olunca fiyatlar da arttı” dedi. İkinci elde ilanların azalmasını hem satışlara hem de fiyat artışı beklentisine bağlayan Saygın, şöyle konuştu: Devlet vatandaşlara müjdeler açıklıyor. Asgari ücret arttı, EYT çözüldü. Tazminatlar alınacak. Doğal olarak insanlar ilanları geri çekti. Mart ayında yüksek fiyattan geri gelir. Almak isteyene araç var tabi, ikinci el piyasası hareketli. Sıfır araç fiyat listesi, Aralık ayı enflasyon rakamlarının açıklanmasının ardından gündeme geldi. Geçtiğimiz ay yüzde 6 oranında zamlanan sıfır otomobil fiyatlarına 2022 yılında toplamda %31,7 oranında zam geldi. Geçtiğimiz aylarda otomotiv sektörü tarafından beklenen matrah düzenlemesi açıklanmıştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre 1600 cc'ye kadar motor hacmine sahip olan otomobillerde matrah alt limiti 120 bin liradan 184 bin liraya çıkartılırken matrah üst limiti ise 200 bin liradan 280 bin liraya yükseltildi. 2023 yılında araç markaları tarafından belirlenen zam oranları ile sıfır otomobil fiyatları listesi güncelleniyor. İşte, Toyota, Opel, Citroen, Peugeot 2023 sıfır araç fiyatları... TÜİK'e göre, benzinli otomobil fiyatları Aralık ayında aylık % 2,77 oranında düştü. Sektör kaynakları ise aynı dönemde ÖTV matrah düzenlemesine rağmen fiyatların yüzde 1,8 ila 6 zamlandığını söylüyor. Öte yandan, otomotiv fiyatları 2022'de %80 ile 150 aralığında zamlanırken, TÜİK'e göre son bir yıllık zammın yüzde 31,7 ile sınırlı kalması dikkat çekti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlanan matrah düzenlemesi kararına göre; 1600 cc'ye kadar motor hacmine sahip olan otomobillerde matrah alt limiti 120 bin liradan 184 bin liraya yükseltildi. Matrah üst limiti ise 200 bin liradan 280 bin liraya çıkarıldı. Kararla elektrikli araçların ÖTV matrah limitlerinde de değişiklik yapıldı. Buna göre, motor gücü 50 kilowaatı geçip, motor silindir hacmi 1800 cc'yi geçmeyen araçlarda matrah alt limiti 130 bin liradan 228 bin liraya yükseltildi. Matrah üst limiti ise 170 bin liradan 350 bine çıkarıldı. Öte yandan Küresel otomotiv sektörü, önce pandemi sonrasında da Ukrayna savaşı ile devam eden çip ve tedarik zinciri sorunları nedeniyle arzın talebe yetişemediği uzun bir sürenin ardından, 2023’te arzın yanı sıra talep tarafında da sorunlarla karşı karşıya. Çip krizi de 2020’deki kadar akut halde olmasa da 2023’ün sonuna kadar üretimleri etkilemeye devam edecek. Ayrıca EV’ye geçiş metallerindeki rekabet de maliyetleri artırarak karlılıkları olumsuz etkiliyor. Ekonomim.com'un haberinde yer alan Cox Automotive tarafından yapılan bir analizde, “2022 yılını bir arz problemiyle yaşayan sektör, yılı bir talep sorunuyla kapatıyor” değerlendirmesi yapıyor.Cox Automtoive kıdemli ekonomisti Charles Chesbrough konuya ilişkin değerlendirmesinde “Stok düzeylerinde yazdan bu yana bir artış yaşandığını, bunun artan faiz oranlarının perakende otomotiv pazarındaki talebi kısıtlamaya başladığına işaret ettiğini” söylüyor.Chesbrough, “Rekor yükseklikte fiyatların yanı sıra kredi faiz oranlarının da artmasıyla potansiyel yeni araç alıcı havuzunu küçültüyor” diye ekliyor. Otomotiv sektörü konusunda danışmanlık veren S&P Global Mobility de geçtiğimiz haftalarda yayınladığı raporda, “2023’te sektörde temel unsur talepte görülen bozulma olması bekleniyor” uyarısı yaptı.Kuruluş talepteki bozulmanın iki yıldır birikmiş bir talep olmasına rağmen yıl içinde hem üretimi hem de envanter stoklama döngüsünü etkileyeceği görüşünde. Dünyanın en büyük otomotiv pazarı Çin de uzmanlara göre 2023 için hala bir belirsizlik taşıyor. Çin’de kasım ayı araç satış rakamları açıklandığında sektörel dernek China Passenger Car Association (CPCA) başkanı, “Kasım satışları beklentilerden çok daha kötüydü. Mevcut trend 2008 finansal krizinden bu yana görülmemişti” ifadelerini kullandı.Araç satışları kasımda yüzde 9,5 düşüşle 1,67 milyon adede gerilemiş, mayıstan bu yana ilk düşüş kaydedilmişti. Kuruluş 2023’te satışların 2022’ye göre değişmeyerek 20,6 milyon araç satışı gerçekleşmesini öngörüyor. Bazı analistler daha da karamsar.China Merchants Bank International bazı vergi indirimlerinin kaldırılmasıyla satışların Çin’de yüzde 6 düşüş kaydedeceği görüşünde. S&P Global Mobility’den hafif araç üretim tahminleri yönetici direktörü Mark Fulthorpe, “Bireylerin, merkezi ve yerel hükümetlerin gelişmelere tepkisinin ne olacağı dünyanın en büyük otomotiv pazarının seyri konusunda kritik önem taşıyacak” diyor.Kuruluşun Çin otomotiv pazarına ilişkin öngörüsü 25,9 milyon araç satışıyla 2022’ye göre yüzde 4,5’lik bir iyileşme görülmesi. Dünyanın en büyük 2. otomotiv pazarı ABD’de Kelley Blue Book araç sayım verilerline göre 2022 yılında toplam 13,9 milyon adet araç satılmış olduğu tahmin ediliyor. Bu 2021 yılına göre yüzde 8 düşüş anlamına geliyor. Ayrıca 2022 yılı toplam satışları küresel finansal krizden toparlanmaya çalışılan 2011 yılından bu yana en düşük düzeyde. Ayrıca 2022 yılını pazar 14,6 milyon araç satılmış olan 2020 pandemi yılının da gerisinde kapatacak.S&P Global Mobility öngörülerine göre Avrupa otomotiv pazarında ise 2023’te toplam talebin 13,9 milyon adede gerilemesi bekleniyor. Euro Bölgesi’nde resesyonun derinleşmesi ve 2023’te enerji krizinin daha da derinleşmesi olasılığı ise bu pazara ilişkin önemli belirsizliklerden biri. Otomotiv sektörünün çip krizi de sonra ermiş değil. Sektördeki birçok yönetici 2021 ve 2022’ye göre darboğazlar hafiflemiş olsa bile, otomotiv çipleri hala ihtiyacı karşılayacak bollukta üretilemiyor. Sektörün elektrikli araçlara (EV) geçişiyle yeni modellerde çip ihtiyacı da artıyor.Dünyanın en büyük otomotiv üreticisi Toyota’nın Başkan Yardımcısı Kenta Kon, “Otomotiv sektöründe aynı anda bir çok değişiklik oluyor ve bunlar otomotiv sektörünün geleceğini geniş şekilde etkileyecek değişiklikler. Bu nedenle 6 ay sonrasını görebilmek bile zor” ifadeleriyle sektörde yaşanan dönüşümün beraberinde bir belirsizlik de getirdiğine işaret ediyor.AutoForcast Solutions analistleri çipte devam eden arz sorununun 2023’te toplam otomotiv üretimini 3 milyon adet olumsuz etkileyeceğini tahmin ediyor. 2022’de çipteki sorunlar 4,5 milyon aracın üretimine engel olmuş, 2021’de ise üretim tarafında çip darboğazı nedeniyle 10,5 milyon adet araç kaybı yaşanmıştı. S&P Global Mobility’nin kritik öngörülerinden biri de küresel otomotiv arzında pandemi öncesi düzeylere 2023’te ulaşma hedefinin “en erken 2025’e ertelenmiş olması”. Kuruluşun yaptığı analizde toplam hafif motorlu araç üretiminin 2023’te yüzde 4 artışla 85 milyon adede yükseleceğini öngörüyor. Sektörün 2023’te karşılaşacağı sorunlardan biri de, sektörün karbon emisyonlarının azaltılması için konulan hedefler doğrultusunda yaşadığı hızlı dönüşümün getirdiği rekabet ve bu rekabetin bazı EV metallerinde fiyatları daha da artırması olasılığı.Tesla’nın geçtiğimiz günlerde Piedmont Lithium’la bir tedarik anlaşması yapması veya emtia devi Glencore’dan hisse almayı planlaması bu rekabetin önemli işaretleri.Enerji maliyetlerinde son aylarda gerilemeler olsa da, son 5 yıl ortalamalarına göre hala çok yüksek seyretmesinin yanı sıra, nikel ve kobalt gibi nadir metallerde yaşanan rekabet de bu kritik girdilerin fiyatlarını yükseltiyor. 2023’te küresel otomotiv talebinin yüzde 13,3’ünü oluşturması beklenen EV satışlarının 10 milyon adede yaklaşacağı öngörülüyor. Aralık 2022 itibariyle lityum fiyatları 2021 yılının başına göre 10 katına yükselmiş durumda. Nikelde ise yüzde 75’lik bir artış var. Kobalt ise 2020 düzeylerinin iki katının da üzerinde.BloombergNEF tahminlerine göre bu nedenle kilowat saat başına 100 dolar maliyet düzeylerine tahmin edilenden iki yıl daha geç yani 2026’da ulaşılacak. Bu da tahminlere göre üreticilerin teşvikler olmadan EV’lerin seri üretimini ve satışlarını artırmalarını zorlaştıracak. 2023 yılının gelişinin ardından 2023 sıfıt otomobil fiyat listeleri açıklanmaya başlandı. Araba markaları farklı oranlarda zam uyguluyor. Toyoto her modeli için farklı zam oranı uygularken an düşük zam 30 bin TL'yi geçti. İşte, 2023 sıfır araç fiyatları... 1.5 Vision 642.000 TL1.5 Vision Multidrive S 670.300 TL1.5 Dream 709.900 TL1.5 Dream Multidrive S 738.150 TL1.5 Flame Multidrive S 785.000 TL1.5 Flame X-Pack Multidrive S 828.650 TL1.5 Passion X-Pack Multidrive S 896.550 TL 1.8 Hybrid Dream e-CVT 857.1001.8 Hybrid Flame e-CVT 873.7001.8 Hybrid Flame X-Pack e-CVT 902.8001.8 Hybrid Passion X-Pack e-CVT 970.700 1.8 Hybrid Dream e-CVT 857.1001.8 Hybrid Flame e-CVT 873.7001.8 Hybrid Flame X-Pack e-CVT 902.8001.8 Hybrid Passion X-Pack e-CVT 970.700 1.8 Hybrid Flame e-CVT 926.8001.8 Hybrid Flame X-Pack e-CVT 959.9001.8 Hybrid Passion e-CVT 1.028.2001.8 Hybrid Passion X-Pack e-CVT 1.103.100 1.0 Vision 517.2001.5 Dream Multidrive S 659.7501.5 Dream X-Pack Multidrive S 700.3001.5 Flame Multidrive S 711.5001.5 Flame X-Pack Multidrive S 740.050 1.5 Hybrid Dream e-CVT 833.5501.5 Hybrid Flame e-CVT 870.7501.5 Hybrid Passion e-CVT 939.000 1.2 75 HP Benzin MT5 Elegance 519.900 TL1.2 100 HP BenzinAT8 Edition 622.900 TL, Elegance 665.900 TL1.2 130 HP BenzinAT8 Ultimate754.900 TL 1.2 130 HP Benzin MT6 Edition 728.900 TL1.2 130 HP BenzinAT8 Edition 865.900 TL, Elegance 940.900 TL, GS 1.027.900 TL1.5 130 HP DizelAT8 Edition 919.900 TL 1.2 130 HP Benzin MT6 Essential 671.900 TL1.2 130 HP Benzin AT6 Essential 715.900 TL, Edition 769.900 TL, Elegance 810.900 TL 1.2 130 HP Benzin AT8 Elegance 1.080.900 TL, Ultimate 1.132.900 TL1.5 130 HP Dizel AT8 Elegance 1.132.900 TL, Ultimate 1.185.900 TL Picanto 1.0L 67 PS AMT Benzin Feel 420.00 TLRio 1.4L 100 PS Otomatik Benzin Cool 556,00 TLStonic 1.2L 84 PS Manuel Benzin Cool 552,00TLStonic 1.2L 100 PS Otomatik Benzin Cool 552,00TLYeni Cerato 1.6L 128 PS Otomatik Benzin Elegance 770.00 TLCeed HB 1.0L 120 PS DCT Otomatik Mild Hybrid - Benzin Cool 740,000 TL Volkswagen Golf 1.0 TSI 110 PS Impression Man. 680,409 TLVolkswagen Golf 1.0 eTSI 110 PS Life DSG 818,049 TL Hyundai i10 MPI 67 PS Jump Benzin Manuel 344,00 TLHyundai i20 1.4 MPI 100 PS Jump Benzin Manuel 437,00 TLHyundai Bayon 1.4 MPI 100 PS Jump Benzin Manuel 465,00 TLHyundai Kona 1.0 T-GDI 120 PS Style Benzin DCT 710,00 TL 1.2 PureTech 83 HP - 5 İleri Manuel Feel 2023 474.385 TL1.2 PureTech 110 HP - EAT6 Feel Bold 2023 598.000 TL, Shine 2023 628.000 TL 1.2 PureTech 100 HP - 6 İleri Manuel fEEL 2023 710,000 TL1.2 PureTech 130 HP - EAT8 Feel Bold 2023 840,000 TL1.5 BlueHDi 130 HP - EAT8 Feel Bold 2023 887,00 TL 1.5 BlueHDi130 HP - EAT8 Feel Bold 2023 1.075.000 TLShine 2023 1.145.000 TLShine Bold 2023 1.215.000 TL Benzin208 ACTIVE PRIME 1.2 PureTech 75hp MT5 515.000 TL208 PRIME SELECTION 1.2 PureTech 100hp EAT8 645.000 TL208 ACTIVE PRIME 1.2 PureTech 100hp EAT8 647.500 TL208 ALLURE SELECTION 1.2 PureTech 130hp EAT8 717.500 TL208 GT 1.2 PureTech 130hp EAT8 790.500 TL BenzinYeni 308 ACTIVE PRIME 1.2 PureTech 130hp EAT8 861.000 TLYeni 308 ALLURE 1.2 PureTech 130hp EAT8 927.500 TLYeni 308 GT 1.2 PureTech 130hp EAT8 1.027.000 TL Benzin2008 ACTIVE PRIME 1.2 PureTech 130hp EAT8 841.500 TL2008 ALLURE 1.2 PureTech 130hp EAT8 919.500 TL2008 GT 1.2 PureTech 130hp EAT8 1.036.500 TL Dizel2008 ACTIVE PRIME 1.5 BlueHDi 130hp EAT8 929.000 TL2008 ALLURE 1.5 BlueHDi 130hp EAT8 987.000 TL2008 GT 1.5 BlueHDi 130hp EAT8 1.105.000 TL Benzin508 GT 1.6 PureTech 225hp EAT8 1.280.000 TLDizel508 ACTIVE PRIME 1.5 BlueHDi 130hp EAT8 1.065.000 TL508 ALLURE 1.5 BlueHDi 130hp EAT8 1.125.000 TL508 GT Selection 1.5 BlueHDi 130hp EAT8 1.210.000 TL C4 Feel 1.2 PureTech 100 HP - 6 İleri Manuel2022 Aralık fiyatı: 672.000 TL2023 Ocak fiyatı: 710.000 TL C3 AIRCROSS SUV Feel 1.2 PureTech 130 HP S&S EAT6 Tam Otomatik2022 Aralık fiyatı: 675.000 TL2023 Ocak fiyatı: 695.000 TL Yeni Fabia 1.0 TSI 95 PS Elite2022 Aralık Fiyatı: 452.568 TL2023 Ocak fiyatı: 454.141 TL ARONA 1.0 EcoTSI 110 HP DSG Style2022 Aralık Fiyatı: 695.000 TL2023 Ocak fiyatı: 705.000 TL Taigo 1.0 TSI 95 PS Manuel Life2022 Aralık Fiyatı: 706,900 TL2023 Ocak fiyatı: 708,500 TL Polo 1.0 80 PS Manuel Impression 2022 Aralık fiyatı: 473,900 TL 2023 Ocak fiyatı: 475,400 TL