Türkiye, Somali'nin Uluslararası Para Fonu'na olan ve vadesi geçmiş borcunu ödeyecek. Resmi Gazete'de yayınlanan Milletlerarası Anlaşma'da yer alan bilgilere göre Türkiye, Somali'nin IMF'ye olan borcunun 3,5 milyon dolarını (yaklaşık 30 milyon lira) ödeme kararı almasının ardından SDR nedir? Özel çekme hakkı nedir? soruları da arttı. İşte özel çekme hakkı 2020…
IMF bünyesindeki Ağır Borçlu Fakir Ülkeler İnisiyatifinin, Somali’nin borcunun hafifletilmesi amacıyla başlattığı girişime Türkiye, 3 milyon 487 bin dolara karşılık gelen 2 milyon 372 bin SDR’lik (özel çekme hakkı) hibe desteği verdi. Karar, Resmi Gazete'de “Milletlerarası Andlaşma” başlığıyla şöyle duyuruldu: "Somali Federal Cumhuriyeti’nin Uluslararası Para Fonuna Olan vadesi geçmiş borçlarının silinebilmesi amacıyla Fonun ihtiyat hesaplarında biriken ülkemiz payından 2.372.189 Özel Çekme Hakkı (SDR) tutarında nakdi hibe verilmesine dair 5/10/20 tarihli İlişik Hibe Anlaşmasının yürürlüğe girmesine 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi gereğince karar verilmiştir." Kararın ardından Özel Çekme Hakkı (SDR) nedir? sorusuna yanıt aranmaya başladı.
SDR (ÖZEL ÇEKME HAKKI) NEDİR?
IMF tarafından 1969'da oluşturulan uluslararası bir rezerv para birimi ve aynı adı taşıyan ayrı bir departman tarafından çıkartılıyor.
Special Drawing Rights (SDR), uluslararası likiditeyi artırmak adına IMF tarafından yaratılan özel bir uluslararası rezerv aracı olarak kullanılıyor. Özel Çekme Hakkı, bir hükümetin diğerinin merkez bankasından onun ulusal parasını çekmesine olanak veren bir hak sağlıyor.
SDR, genelde bir hükümetin, diğerinin merkez bankasından onun ulusal parasını çekmesine olanak veren bir haktır. Örneğin Türkiye dolar rezervine ihtiyacı dolayısıyla SDR'lerini kullanmak isterse bunun için elindeki SDR'leri Amerikan merkez Bankasına devredecektir. Federal Reserve Bank devraldığı SDR'nin dolar karşılığını ödemekle yükümlüdür. İşlem nedeniyle Türkiye dolar elde ederken aynı zamanda karşı ülkeye yine IMF aracılığı ile bir faiz ödemesinde bulunur. Üyeler kendisine devredilen SDR'leri ilk tahsisin 3 katına ulaşıncaya kadar kabul etmek zorundadır.
SDR'lerin uluslararası likidite talebindeki artışı karşılamak üzere çıkartılması öngörülmüştür. IMF yönetim kurulu gelecek 5 yıllık dönemler için uluslararası ekonominin likidite talebi konusunda tahminlerde bulunur ve hangi tarihlerde ne miktar SDR çıkaracağına karar verir.
