O görüşmeyi anlattı
Koalisyon güçlerinin Libya’ya operasyon başlatmasının ardından Başbakan Erdoğan ilk yorumu dün Suudi Arabistan’da yaptı. Erdoğan Cidde Ekonomik Forumu’ndaki konuşmasında 1 Mart’ta Kaddafi’yi aradığını ve halkın iradesine saygı göstermesi gerektiğini söylediğini hatırlatıp, “Libya kan ağlarken, Libya gözyaşı dökerken, biz elimiz kolumuz bağlı oturup seyredemeyiz” dedi.
Geçen ay, NATO’nun Libya’ya müdahale olasılığı gündeme geldiğinde “NATO’nun ne işi var orada? Böyle bir saçmalık olur mu?” diyen Başbakan Erdoğan koalisyon güçlerinin önceki gün başlattığı operasyonun ardından dün ilk kez konuştu. Cidde Ekonomik Forumu’na üçüncü kez katılan Erdoğan, ‘Küresel Liderler Diyalogu’ konulu oturumda yaptığı konuşmada, operasyonu değerlendirdi:
EV ALMA KOMŞU AL: Araplar ’el caar, gable eddar’ diyorlar, biz ise aynı anlamda ’ev alma, komşu al’ diyoruz. Geçmişte, komşu kavramı, yakın ev, yakın mahalle olarak görülüyordu. Bugünün dünyasında ise ülkeler, coğrafyalar, artık yanı başımızdaki ev kadar yakınımızda duruyorlar. Yakınımızda meydana gelen bir hadise, kaçınılmaz olarak bizleri de etkiliyor. Irak huzursuzken biz huzurlu olamayız, Lübnan mutsuzken biz mutlu olamayız, Mısır, Tunus değişirken biz buna bigane kalamayız. Libya kan ağlarken, Libya gözyaşı dökerken, biz elimiz kolumuz bağlı oturup seyredemeyiz. Filistin’de çocuklar ölürken, Filistin’de masum siviller, yaşlılar, kadınlar, fosfor bombaları altında can verirken, biz hiçbir şey olmamış gibi davranamayız.
BİZİM GİZLİ HESABIMIZ YOK: Biz, bölgemizdeki her ülkenin toprak bütünlüğüne, bağımsızlığına saygılıyız. Biz, hiç bir ülkenin iç işlerine karışmadık ve asla da karışmayız. Hiçbir ülke üzerinde gizli hesaplarımız, gizli niyetlerimiz olamaz. Türkiye’nin ekseni bellidir, dış politikada eksenimiz bellidir ve gayet açıktır. O ülkelerin yer altı veya yer üstü zenginliklerinin tarafı değiliz. Biz, bölgesel barışın tek tek ülkeler için hayati derecede önem arz ettiğine inanıyor, sadece ve sadece bölgesel barış için katkı sunmaya çalışıyoruz.
YENİ OSMANLICILIK ART NİYET: Hele hele, ’yeni Osmanlıcılık’ gibi bir iddiayı, böyle bir ithamı kabul etmemiz asla ve asla mümkün değildir. Bu iddia, Türkiye’nin barış çabalarını, barış için yaptığı katkıları engellemek için ortaya atılmış art niyetli bir iddiadır. Türkiye’nin samimi çabalarından rahatsız olanlar, bölgede kan üzerine dış politika inşa etmeye çalışanlardır. Türkiye’nin samimi işbirliği çabalarından rahatsız olanlar, kendi kirli çıkarlarının sona ermesinden tedirgin olanlardır. İşte onun için biz, bölgede sadece ve sadece ’kardeşlik’ diyoruz. Bizim bölgede, dayanışmadan, paylaşmadan, işbirliğinden, yani kardeşlikten öte bir gayemiz yoktur ve olmayacaktır.”
OPERASYON BİR AN ÖNCE SONUÇLANMALI: ’Libya’da hiç kimsenin burnu kanamasın’ dedik, ’Libya’da yere düşen her can bizim canımızdır’ dedik. Halka bombalarla yapılan saldırıları tasvip etmediğimizi gerekli olan lidere söyledik. Söylemekle de kalmadık, yönetimi itidale çağırdık, halkın sesine kulak vermeye çağırdık. Her iki tarafla da görüşmeler yaptık. Tavsiyelerimizi, uyarılarımızı ortaya koyduk, hiç kan akmadan, kimse mağdur olmadan Libya istikametini belirlesin istedik. Keşke Libya’da olaylar bu noktaya gelmeden çözülebilseydi. Keşke Libya, Mısır ve Tunus gibi değişim sürecini bu tür bedeller ödemeden tamamlasaydı. Ne yazık ki bu olmamış, hadise hiç arzu etmediğimiz bir yere gelmiştir.Bundan sonrası için, Libya’nın, kendi iradesiyle, kendi kararıyla kendi istikametini belirlemesini arzu ediyoruz. Tabii ki askeri müdahalenin, bu operasyonun bir an önce sonuçlandırılmasını, Libya’nın bir an önce istikrara kavuşmasını arzuluyoruz.”
KADDAFİ’Yİ ARADIM VE DEDİM Kİ: Başbakan Erdoğan, toplantının soru cevap kısmında “Kaddafi gitmeli mi?” sorusuna “O safhayı geçti bile. Şimdi burada Kaddafi, kendi kendiyle çelişki içinde. Resmi bir görevle Libya’nın başında olmayana düşen, resmi bir görevle Libya’nın başında olana Libya’yı teslim etmekti” yanıtını verdi. Bir başka gazetecinin “Kaddafi gitmeli mi?” sorusu üzerine Erdoğan, şu yanıtı verdi: “Safhayı geçti bile. Şimdi burada Kaddafi, kendi kendiyle çelişki içinde. Biliyorsunuz ilk anda şu sözleri çok önemliydi, ‘Ben, şu anda resmi bir görevle Libya’nın başında değilim’ diyordu; resmi bir görevle Libya’nın başında olmayana düşen, resmi bir görevle Libya’nın başında olana Libya’yı teslim etmekti. Gerek kendilerine, gerekse oğluna ben telefonla bunları ifade ettim, ‘bunun yapılması gerekir’ dedim. ‘Artık halkın iradesine saygı duymalısın ve biran önce de bu bitmelidir’ dedik. Ne yazık ki işi, bu noktaya getirdi. Benim bu görüşmem, 1 Mart tarihindedir. Ne yazık ki bunda başarılı olamadık. Temenni ederim ki bu son gelişmelerle Libya’da artık kardeşin kardeşi öldürdüğü dönem süratle bitsin.”