Akil adamlar karşı ama Sarkozy’nin aklı sandıkta

Fransa’da, “Ermeni soykırımı yoktur” diyenlere hapis cezası öngören yasa tasarısı bugün mecliste oylanacak. 2012’deki cumhurbaşkanlığı seçimi için Ermeni oylarına yatırım yapan Sarkozy’nin iktidardaki partisi UMP ve ana muhalefet yasaya “evet” diyecek. Dışişleri Bakanı Juppe ve eski Senato Başkanı Larcher ise yasaya karşı. Yasa bugün geçse de son sözü Senato söyleyecek.

Fransa’da Ankara ile Paris arasında yeni bir gerilime yol açan Ermeni soykırım inkar tasarısı için bugün Fransız Meclisi’nde oylama yapılacak. İktidar partisi UMP tarafından meclise sunulan tasarının, muhalefetten de büyük ölçüde destek alarak kabul edilmesine kesin gözüyle bakılıyor. Ancak tasarının yasalaşması için Senato’da da onaylanması gerekecek. Tasarının senato gündemine ne zaman alınacağı ise meclisten geçmesinin ardından belli olacak. Günlerden beri tasarı konusunda sessiz kalan ve Cumhurbaşkanı Gül’ün telefonlarına dahi çıkmaktan kaçınan Fransa lideri Sarkozy, dün de sessizliğini bozmadı. Ancak partisi UMP’nin Genel Başkanı Christian Jakob UMP’nin kendi tasarısı için grup olarak ‘evet’ oyu kullanacağını açıkladı. Muhalefetten de tasarıya tam destek geldi. Ana muhalefetteki Sosyalist Parti tarafından düzenlenen basın toplantısında partinin 2006’da kendileri tarafından mecliste getirilen ve ezici çoğunlukla kabul edilen tasarıya bir kez daha ‘evet’ diyeceği belirtildi. Diğer muhalefet partilerinden Komünistler de, “Bu tasarı eksik. Ruanda soykırımı da bunun içine dahil edilmeliydi. Ama yine de onay vereceğiz” açıklamasını yaptı. Durum böyle olunca 577 sandalyeli Fransız meclisinde yasanın çok büyük bir kabul oyuyla onaylanmasına kesin gözüyle bakılıyor.

Alain Juppe katılmıyor

Buna rağmen Fransız siyasetinin ağır topları dün ardı ardına yasaya olumsuz baktıklarını ortaya koyan açıklamalar yaptı. Sarkozy’nin Dışişleri Bakanı Alain Juppe, “Kişisel olarak bu yasaya karşıyım” dedi. Le Figaro gazetesi, Juppe’nin meclisteki oturum sırasında hükümet sıralarında oturmayacağını duyurdu. Eski Senato Başkanı Gerard Larcher de “Bu tarihçilerin işidir” diyerek tasarıya karşı olduğunu açıkladı. Tasarının sahibi UMP’nin üyesi olan Meclis Başkanı Bernard Accoyer de “Parlamenterlerin işi tarih yazmak değildir” diyerek yasaya karşı olduğunu bildirdi. Fransa Meclisi Dışilişkiler Komisyonu Başkanı ve UMP üyesi Axel Poniatowski, genel kurulda oylanacak yasa teklifinin ‘uygunluğu’ konusunda tereddütleri olduğunu belirterek, ‘oylamaya katılmayacağını’ söyledi. Poniatowski, “Bu yasa çok gerekli değil’ diye konuştu. Avrupa Birliği’nden de Fransa’ya tepki geldi. AB Komisyonu’nun genişleme ve komşuluk politikasından sorumlu üyesi Stefan Füle, Ermeni iddialarıyla ilgili bir soruya cevabında AB’nin işinin tarih yazmak olmadığını vurguladı. Avrupa Parlamentosu’nun İsveçli aşırı sol üyesi Mikael Gustafsson’un yazılı soru önergesini cevaplandıran Füle, “Avrupa Birliği’nin işi tarih yazmak değil, uzlaşmayı sağlamaktır. AB bu kıtada barışı, demokrasiyi, istikrarı ve refahı amaçlayan geleceğe yönelik bir projedir” dedi.

%67

Fransız Le Monde gazetesi tarafından yapılan ankette, “Parlamentoların işi tarih yazmak değildir” diyenlerin oranı yüzde 67 çıktı.

5 soruda ‘inkar’ tasarısı

1- Fransa’daki soykırım inkar tasarısı ne öngörüyor?

Tasarıda ‘Fransa Parlamentosu tarafından tanınan soykırımların inkarı 1 yıl hapis ve 45 bin euro para cezasıyla cezalandırılır’ deniyor. Fransa meclisi sadece Yahudi ve Ermeni oylarını ‘soykırım’ olarak nitelendiriyor. Yahudi soykırımını inkar edenlere yaptırım uygulayan bir yasa zaten var. Bu nedenle şimdi gündeme gelen bu tasarı ‘Ermeni tasarısı’ olarak adlandırılıyor.

2- Neden bugün gündeme geldi?

Fransa 2001 yılında Ermeni olaylarını ‘soykırım’ olarak tanıdı. Bunun inkarına yaptırım getiren tasarı ise 2006’da Fransa meclisinde kabul edilmesine rağmen 2008’de Sarkozy’nin partisi UMP’nin oylarıyla Senato’da reddedildi. Sarkozy’nin kendi partisinin reddettiği tasarıyı 2012 Cumhurbaşkanlığı seçimleri için Ermeni seçmene hoş görünmek amacıyla bu kez bizzat destek vererek meclis gündemine getirdiği belirtiliyor.

3- Mecliste kabulü ne anlama gelecek?

Aslında tasarı bu haliyle 2006 yılında Fransız meclisinde zaten kabul edilmişti. Önemli olan, meclisin ardından senatonun da bunu kabul edip etmeyeceği. Senato’da son seçimlerden sonra çoğunluk değişti ve üstünlüğü ele alan Sosyalist Parti’nin bu tasarıya çok şiddetli şekilde destek verdiği biliniyor.

4- Ermeni asıllı Fransız seçmenin gücü ne kadar?

Fransa’da 43 milyon seçmen var. Bunların 500 bini Ermeni asıllı Fransız vatandaşları. Fransız seçmenlerin seçime katılım oranları ise yüzde 50 dolaylarında. Son seçimde katılım yüzde 46 olmuştu. Ermeni seçmenlerin tümünün oy kullandığı varsayılırsa yüzde 4’e yakın bir seçim güçleri olduğu söylenebilir.

5- Benzer bir yasa başka bir ülkede var mı?

İsviçre’de 2005 yılında Ermeni olaylarının soykırım olmadığını söyleyenlere ceza öngören yasa kabul edildi. İşçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek İsviçre’de 5 bin kişiyle yasaya karşı çıkarak ‘soykırım yoktur’ deyince gözaltına alındı. Hakkındaki dava ise takipsizlikle sonuçlandı. İsviçre yasayı sadece Yahudi soykırımını kapsayacak şekilde değiştirmek için komisyon kurdu ancak daha sonra yasa unutuldu.

Başbakan Fillon “aptalca” demişti

Fransa Başbakanı François Fillon geçtiğimiz aylarda Le Canard Enchaine gazetesine verdiği röportajda “Anma yasaları aptalca” demişti. Şimdi Fillon’un tavrı merakla bekleniyor.

Fransa’ya tepkiler sokağa taştı

Fransa’nın girişimi Paris’te ve Türkiye’de çok sayıda şehirde protesto edildi. Fransa’daki Türk dernekleri koordinasyon komitesi, yasa teklifinin milletvekilleri tarafından reddedilmesi için Le Figaro gazetesinde tam sayfa ilan yayımladı. “Fransa milletvekillerine açık mektup” başlığıyla kaleme alınan ilanda, Fransa’da 300’e yakın Türk derneğinin bulunduğu ve Türk vatandaşlarının bu ülkedeki sayasının 600 bini geçtiği hatırlatıldı. Ankara’daki Fransa Büyükelçiliği’nde Has Parti ve Hak-İş’in de aralarında bulunduğu birçok STK ve grup proeylem yaptı. Elçiliğin kapısına siyah çelenk bırakıldı.

‘Uluslararası anlaşmaları çiğneyemezsiniz’

“Soykırım” yasasının meclisten geçmesi halinde, Türkiye’nin yaptırımla uygulamaya koyacağı yönündeki açıklamalar Fransa hükümetinde rahatsızlık yarattı. Fransa Dışişleri Bakanlığı, Türkiye’den yükselen “ekonomik misilleme” seslerine bir açıklama ile yanıt verdi. Ankara’nın Dünya Ticaret Örgütü kuralları ve Avrupa Birliği anlaşmalarına uymak durumunda olduğu hatırlatılarak, “Türkiye Uluslararası anlaşmalara aykırı hareket edemez” denildi.