SGK'ya başvurup paranızı alabilirsiniz! Çalışan yüz binleri kapsıyor...

Kıdem tazminatı işçiler için büyük bir öneme sahip. Keza bu tazminat işçi açısından bakıldığında; kimi zaman ev, araba hayali, kimi zaman çocukları için çeyiz parası, kimi zaman kendi iş yerini kurma parası, kimi zaman çocuğunun eğitim parası… Özetle emeklilikten sonra en büyük güvencesi niteliğinde. Bu nedenle en çok sorulan soruların başında kıdem tazminatı geliyor. Ne kadarlık süre sonra istifa edilmesi halinde tazminat hak edilir? Böyle bir süre var mı? Türkiye gazetesinden İsa Karakaş kıdem tazminatı ile ilgili kafalarda oluşan soru işaretlerine yanıt verdi...

KIDEM TAZMİNATI HANGİ DURUMDA ALINABİLİR?

Kıdem tazminatına hak kazanmak için her şeyden önce bir işverene bağlı olarak iş kanunu kapsamında yer alan bir iş yerinde en az 1 yıl çalışmak gerekmektedir.

Ayrıca;
-İşçinin emeklilik şartlarını yerine getirerek emekli olması veya bu kapsamda yaş dışında gereken sigortalılık süresi ve prim gününün doldurulması nedeni ile işten ayrılma,
-Kadının evlenmesi hâlinde 1 yıl içinde işten ayrılması,
-İşveren tarafından iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık nedenleri dışındaki nedenlerle iş sözleşmesinin feshedilmesi,
-İşçi tarafından sağlık, iyi niyet ve ahlak kuralarına aykırılık veya iş yerinde işin durması ve benzeri nedenlerle sözleşmesinin feshedilmesi ve
-Askerlik görevi nedeniyle işten ayrılma ile işçinin ölümü, hâllerden birinin gerçekleşmesi hâlinde kıdem tazminatına hak kazanılmaktadır.
-Çalışma süresine göre kıdem tazminatı

TAZMİNAT HAKKINI KAYBEDERSİNİZ

Görüldüğü üzere işçilerin genel olarak istifa ederek kıdem tazminatı almaları ancak sınırlı hâllerde mümkündür. Belirtilen hâller dışında işçinin çalıştığı süreye bağlı olarak istifa etmesi hâlinde kıdem tazminatına hak kazanamayacaktır. Örneğin sırf 5 yıl 10 yıl 14 yıl… hizmeti var diye istifa eden işçi kıdem tazminatı hakkını kaybeder.

EMEKLİLİK ŞARTLARINI YERİNE GETİRENLER...

Ancak yaş hariç emeklilik şartlarını yerine getiren işçiler, SGK’dan alacakları “kıdem tazminatı alabilir” yazısını ibraz edip bu nedenle istifa etmeleri hâlinde kıdem tazminatı alabilmeleri mümkündür.

SGK BAŞLANGICI ÖNEMLİ

Kıdem tazminatı alabilmek için istifa etmeden önce SGK’dan “kıdem tazminatı alabilir” yazısının alınarak işverene verilmesi gerekmektedir. SGK tarafından verilen kıdem tazminatına esas yazı; 08/09/1999 (dâhil) tarihinden önce ve sonrasında çalışmaya başlamaya göre değişmektedir. Belirtilen tarihten önce sigorta girişi olan işçiler için aylığa hak kazanma şartlarından yaş dışında en az 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme gün sayısı şartlarını yerine getirmiş olmaları yeterli bulunmaktadır.

SGK bu konuda daha önceden matbu nitelikte bir yazı kullanmaktadır. Kıdem tazminatına esas yazının verilirken gerek sigortalılık süresi, gerekse gün şartının tespitinde hizmet birleştirmeleri ile bu süreleri etkileyen faktörler (itibari hizmet süreleri, fiilî hizmet süresi zamları… gibi) dikkate alınmaktadır.

MÜRACAAT TARİHİNDE İŞTEN AYRILMA ŞARTI ARANMIYOR

Kıdem tazminatına esas yazının verilebilmesi için sigortalının müracaat tarihinde işten ayrılma şartı aranmamaktadır.
08/09/1999 tarihinden sonra SGK yazısı alarak istifa ile kıdem tazminatı alma şartları daha zordur. Zira bu durumda 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme gün sayısı yeterli bulunmamaktadır. Bunun için 8/9/1999-30/4/2008 tarihleri arasında ilk defa sigortalı olanların en az 7000 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmaları gerekmektedir.

Başka bir alternatif ise 25 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 4500 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak şartlarını yerine getirmiş olmaktır.
İlk defa 30/4/2008 tarihinden sonra sigortalı olanların SGK yazısına istinaden istifa ederek kıdem tazminatı alma şartları daha farklıdır.