Kızamık vakaları salgına dönüşür mü? Uzmanlar uyarıyor

Cansu Akalp/Gazetevatan.com

Pandemi sırasında aşı karşıtlığı artış gösterdi. Çocukluk çağı aşılama oranlarının düşmesiyle yıllardır görülmeyen kızamık vakalarının yeniden ortaya çıktı. Daha çok çocuklarda görülen kızamık vakalarının artması paniğe neden oldu. Kızamığa karşı yüzde 99 oranında koruyuculuk sağlayan aşının yaptırılmasını söyleyen uzmanlar pek çok uyarıda bulundu.

Peki bu vakalar neden arttı? Kızamık hastalığının belirtileri ve tedavisi nasıldır? Pediatri Uzmanı Dr. Yasemin Can, kızamık hastalığının belirtileri, tedavisi ve salgına dönüşmemesi için neler yapılması gerektiği hakkında merak edilenleri sizler için anlattı.

Kızamığın aşıyla önlenebilir bir hastalık olduğuna dikkat çeken Doktor Yasemin Can, "Kızamık viral bir enfeksiyondur. Bir tür RNA virüsü olan kızamık virüsünün kaynağı insandır. Havada 1 saat kadar asılı kalabilen kızamık virüsü, bu havanın solunmasına bağlı olarak kişiden kişiye bulaşabilir. Enfekte bir kişiyle fiziksel temasta bulunmak ya da enfekte bir kişinin öksürmesi, hapşırması gibi etkenlere maruz kalmak hastalığın bulaşmasına yol açar. Pandemi sırasında çocukluk çağı aşılama oranlarının düşmesi ve düzensiz göçlerle aşı takiplerinin zorlaşması, yıllardır görülmeyen kızamık vakalarının yeniden ortaya çıkmasına neden olmuştur." dedi.

Türkiye’de yüzde 98’lerde olan aşılama oranının son zamanlarda düşmesi kızamık vakalarının artmasına sebep oldu. Vakaların artışıyla insanların kafasında 'Bu bir salgına dönüşür mü?' sorusu oluştu. Salgına dönüşmemesi için hangi önlemlerin alınması gerektiğini Dr. Yasemin Can şöyle açıklıyor;

"Türkiye’de yüzde 98’lerde olan aşılama oranları son zamanlarda pandeminin de etkisiyle yüzde 95’in altına düşmüştür. Bu durumda bazı bölgelerde kızamık salgınlarının görülmesine neden olmuştur. Salgın durumlarının kontrol alınabilmesi için ilk doz aşılama 1 yaştan 9. aya çekilerek 3 doz şeklinde uygulanmaya başlanmıştır." 

Kızamık daha çok çocukluk yaşlarında görülüyor. Kişi, kızamık geçirdiğinde virüse karşı bağışıklık kazanıyor ve bir daha aynı hastalığa yakalanmıyor. Daha önce kızamık geçirmemiş veya aşı ile korunur hale gelmemiş bir kişinin kızamık virüsü ile karşılaştığında hastalanma ihtimali çok yüksektir.

Doktor Yasemin Can korunmada en etkili yolun aşı olduğunu söyleyerek Kızamık belirtileri ve tedavi yöntemleri ile ilgili şunları söyledi;

"Kızamık virüsü kişiye bulaştıktan yaklaşık 8-12 gün sonra hastalığın ilk belirtileri ortaya çıkar. Döküntüler ise 14 gün sonra görülebilir. Hastalar döküntü başlamadan önceki 4 gün ve döküntü başladıktan sonraki 4 gün bulaştırıcı olabilir. İlk belirtiler genellikle hafif üst solunum yolu enfeksiyonuna benzer. Burun akıntısı, öksürük, hapşırık, halsizlik, yüksek ateş, boğaz ağrısı, gözlerde kızarıklık, ışığa bakamama gibi belirtiler 1 ile 3. günlerde görülür. Döküntü oluşmadan 2 gün önce yanak içinde alt azı dişler hizasında mavi beyaz renkli 1 mm’lik lekeler oluşur. Kızamık belirtilerinden 3-4 gün sonra yüz ve saç çizgisi hizasından döküntüler başlar. 3 gün içinde kollara, gövdeye ve bacaklara doğru yayılır. Yüz ve gövde kısmındaki döküntüler birleşme eğilimindedir. Deri ödemli bir hal alır. Hastalığın şiddeti döküntü yaygınlığıyla orantılıdır. Tüm vücuda yayılan döküntüler 4 gün kadar sürer. Yüksek ateşin 5 günden fazla sürmesi komplikasyon geliştiğini gösterir. Özellikle 1 yaş altı çocuklarda ve aşılanmamış yetişkinlerde komplikasyon riski yüksektir."

Viral enfeksiyon olan kızamık hastalığının spesifik bir tedavisi yoktur. Önemli olan hastalıktan korunmaktır. Korunmada en etkili yol olan aşı, Sağlık Bakanlığı’nın uyguladığı çocukluk çağı aşı takvimi içinde yer alır. İlk dozu 1 yaş ve ek dozu 4-6 yaşlarda uygulanan kızamık aşıları yüzde 99 oranında koruyucudur. Kızamık vakalarının görülmesi durumunda yani salgın tehlikesi olduğunda aşının ilk dozu 9 aylıkken yapılabilir. Toplam aşı 3 doz şeklinde uygulanabilir.