Amortisör Nedir, Ne İşe Yarar? Amortisörler Nasıl Çalışır?
Süspansiyon sisteminin bir parçası olan amortisörler, bir arabanın en çok kullanılan bileşenleri arasındadır. Amortisörlerin en temel görevi aracın yolda zıplamaması ve titrememesini sağlamaktır.
Amortisör Nedir, Ne İşe Yarar?
Bir amortisör, şok darbelerini emmek ve sönümlemek için tasarlanmış mekanik veya hidrolik bir cihazdır. Amortisörler olmadan tek başına helezon veya yaprak yaylar kullanılsaydı, araba lastik bir top gibi zıplardı. Amortisörler gövdeyi stabilize ederek yolcular için konforlu ve güvenli bir yolculuk sağlar. Yayılmamış kütle sönümlendiğinde emilen enerji ısıya dönüştürülür.
Ancak, amortisörlerin tek rolü bu değildir. Eşit derecede önemli bir işlev de tekerlekleri asfalta sıkıca bastırmaktır. Amortisörler, tekerleklerin yoldan kaymasını engeller ve bu da sürüş güvenliği üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Hafif bir tutuş kaybı bile sürücünün aracın kontrolünü kaybetmesine neden olabilir. Bu nedenle amortisörlerin araç hakimiyetinde, ani manevralarda ve fren performansında büyük etkisi vardır.
Dayanıklı yüksek elastikiyeti, titreşimi, şoku ve ses yalıtımını ortadan kaldırma kabiliyeti nedeniyle kauçuk amortisör en yaygın tiptir. Kauçuk titreşim emici, mekanik enerjiyi, özellikle yüksek frekanslı salınım enerjisini emme yeteneği gibi bazı belirli sönümleme işlevlerine sahiptir.
Amortisörler Nasıl Çalışır?
Herhangi bir tümseğe çarptığınızda veya bir yola daldığınızda, aracınızın süspansiyonu ve yayları hareket ederek lastiğin yol ile temasını sürdürür ve enerjiyi emerler. Amortisörler, yayın kinetik enerjisini ısı enerjisine dönüştürerek yayların daha az hareket etmesini sağlar. Bu termal enerji daha sonra hidrolik sıvıda dejenere olur.
Amortisörler yağ dolu bir silindirdir. Aracınızın süspansiyonu hareket ettiğinde, yağ dolu silindirde bir piston yukarı ve aşağı hareket eder. Pistonun yukarı ve aşağı hareketi, küçük miktarlarda sıvıyı piston kafasındaki küçük deliklerden dışarı akmaya zorlar.
Sadece küçük bir miktar sıvı dışarı atıldığı için bu, süspansiyonun hareketini yavaşlatır ve yayların sıkışmasını ve geri tepmesini azaltır. Amortisörler ayrıca hıza karşı duyarlıdır. Bu yaylar ne kadar hızlı hareket ederse amortisörde o kadar fazla direnç kazanır.
Amortisörlerde En Sık Görülen Arızalar Nelerdir?
En yaygın amortisör arızası, çıplak gözle görülebilen bir yağ sızıntısıdır. Bu sızıntı genellikle yataklarda ve amortisör konektörlerinde de hasar olduğu anlamına gelir. Bu arızalar, sürüş sırasında veya dururken direksiyon simidini döndürürken takırtı sesleri olarak kendini gösterir.
Eski arabalarda, amortisör bileşenlerinde korozyon gözlemlenebilir ve bu da onu değiştirilmeye uygun hale getirir. Ancak, tüm kusurlar çıplak gözle veya kulakla tespit edilemez. Bu nedenle uzmanlar amortisörlerinizin performansını düzenli olarak incelemenizi ve kontrol etmenizi tavsiye eder.
