Aidatlara fahiş zam! Aylık ödeme 20 bin TL'ye kadar çıkıyor, siteler boşalıyor
Son yıllarda aidat ödemeleri kiralarla yarışır hale geldi. Özellikle sitelerde masrafların artması nedeniyle aidatlara yapılan zam miktarı da arttı. Yeni yıl ile birlikte bazı sitelerde aidatlar 2-3 katına kadar çıktı. Bu artışların özellikle kiracıları farklı semtlere taşınmaya, sitelerden apartman dairelerine geçmeye yönlendirdiği görülüyor. Ayrıca sitede yaşanan ev sahipleri buradaki evini kıraya verip aidatı daha düşük olan apartmanlara geçmeyi tercih ediyor.
Kiralarla yarışan site aidatları, asgari ücret zammı ardından yeniden ocak ayında gündeme oturdu. Bu açıdan aidat fiyatlarında zam ayı olan ocakta beklenmeyen artışlar dikkat çekti. Çoğu sitede oturanlar iki katına çıkan ödemeler, bazı sitelerde ise üç katına çıkan fiyatlarla karşılaştılar. Aidat çıkmazı, son iki yıldır yüksek kira artışlarıyla birlikte şehir içinde taşınma grafiğini şekillendiren unsurların da başında geliyor. Daha merkezde ya da yeni sitelerde oturanlar, tercihlerini şehrin daha çeperindeki eski siteler ya da apartmanlardan yana yapıyor. Sektör uzmanları, kira fiyatlarındaki artışın durmadan devam ettiğini belirtirken, bu ortamda neredeyse kira seviyesine gelen aidatların da konut tercihlerinde köklü değişimler getirdiğini belirtiyor.
Gündeme de yansıyan bu gelişmelerin sonucu olarak bazı site sakinlerinin aidat artışlarına karşı toplu açıklamalar yaptığı, davalar açıldığı görüldü. Sorunun son yıllarda fiyat artışlarıyla birlikte kökleşmesi ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı da devreye girdi. Bakanlıkta kurulan birim ile site yönetimindeki boşlukların giderilmesi, sorunların azaltılması yönünde önemli bir adım atıldığına dikkat çekildi.
İstanbul’da Beylikdüzü’nde havuz gibi yüklü giderleri olmayan, sadece ortak alan ödemeleri yapılan bir sitede daha önce 350 lira olan aylık ödeme 800 lirayı aştı.
Ev ya da iş değişiyor
Hürriyet'te yer alan habere göre; İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Komitesi Başkan Yardımcısı ve Lüks Gayrimenkul Uzmanı Sühran Aras, son birkaç yıldır gayrimenkul sektöründe satılık ve kiralıkta karşılaşılan yüksek fiyatlara ek olarak çok hızlı artan aidat ödemelerinin de büyük sorun haline geldiğini söyledi. Yüzde 100’ün çok üzerinde zamlarla karşılaştıklarını anlatan Aras, bir örnekle şu değerlendirmeyi yaptı:
“İstanbul Bağdat Caddesi’nde sahil hattında bir sitede kirası 55 bin lira olan kişinin aidatı 8 bin liraydı. Bu bile çok fazla iken şimdi 18-20 bin liraya çıkması hesaplanıyor. Zaten kiralar bu durumda iken aidatları karşılamak çok zor. Bir taraftan da bu hat üzerinde evleri olanlar genelde çok eskiden almış, şimdi emekli insanlar.
Evleri kendilerinin ama aidatı ödemek çok zor olduğu için onlar da taşınıyor. Tamamen şehrin dışına yönelik bir taşınma hareketi var. Genellikle Kartal, Pendik, Sancaktepe’ye gidiyorlar. Bu ilçelerde de belirli standarttaki sitelerde fiyatlar çok yükseldi. Ödenebilecek durumu geçti.”
Bölgede apartman olarak hizmet alan binalarda kesintilere de gidildiğini anlatan Aras, “Bağdat Caddesi’nde 24 saat güvenliği olan, bahçe hizmeti alan, genel temizlik hizmeti alan binalar var. Artık bunları tercih etmeyenlerin sayısı artıyor, yerine kamera takıyorlar. Böyle bir küçülme de kendini gösteriyor” diye konuştu.
SİTE YÖNETİMİ VE AİDAT KONUSUNDA BİLMENİZ GEREKENLER
- Kat maliklerinden her biri aralarında başka türlü anlaşma olmadıkça eşit olarak ya da arsa payı oranında katılım olabilir.
- Kat malikleri ortak yer veya tesisler üzerindeki kullanma hakkından vazgeçmek veya kendi bağımsız bölümünün durumu dolayısıyla bunlardan faydalanmaya lüzum ve ihtiyaç bulunmadığını ileri sürmek suretiyle bu gider ve avans payını ödemekten kaçınamaz.
- Gider payını ödemeyen kat maliki hakkında, diğer kat maliklerinden her biri veya yönetici tarafından, yönetim planına, Kat Mülkiyeti Kanunu’na ve genel hükümlere göre dava açılabilir, icra takibi yapılabilir.
- Gider payının tamamını ödemeyen kat maliki ödemede geciktiği günler için aylık yüzde 5 hesabıyla gecikme tazminatı ödemekle yükümlüdür.
İtiraz hakkı bulunuyor
Sitelerde/apartmanlarda kat malikleri kurulu, yılda bir defadan az olmamak üzere yönetim planında gösterilen zamanlarda, böyle bir zaman gösterilmemişse her takvim yılının ilk ayı içinde toplanıyor. Yıllık aidat zamları da bu toplantılarda gündeme getiriliyor ve karara bağlanıyor. Sürpriz artışlarla karşılaşmamak için bu toplantılara katılmak ve oy kullanmak önem arz ediyor. Toplantıya katılamayanlar, vekil de atayabiliyor.
- Kat malikleri ortak yer veya tesisler üzerindeki kullanma hakkından vazgeçmek veya kendi bağımsız bölümünün durumu dolayısıyla bunlardan faydalanmaya lüzum ve ihtiyaç bulunmadığını ileri sürmek suretiyle bu gider ve avans payını ödemekten kaçınamaz.
- Gider payını ödemeyen kat maliki hakkında, diğer kat maliklerinden her biri veya yönetici tarafından, yönetim planına, Kat Mülkiyeti Kanunu’na ve genel hükümlere göre dava açılabilir, icra takibi yapılabilir.
- Gider payının tamamını ödemeyen kat maliki ödemede geciktiği günler için aylık yüzde 5 hesabıyla gecikme tazminatı ödemekle yükümlüdür.
İtiraz hakkı bulunuyor
Sitelerde/apartmanlarda kat malikleri kurulu, yılda bir defadan az olmamak üzere yönetim planında gösterilen zamanlarda, böyle bir zaman gösterilmemişse her takvim yılının ilk ayı içinde toplanıyor. Yıllık aidat zamları da bu toplantılarda gündeme getiriliyor ve karara bağlanıyor. Sürpriz artışlarla karşılaşmamak için bu toplantılara katılmak ve oy kullanmak önem arz ediyor. Toplantıya katılamayanlar, vekil de atayabiliyor.
