Sıcak para

Sıcak paraya ilişkin son veriler, girişlerin hızlandığına işaret ediyor. Sıcak para stoku sadece Ocak ayında 6,6 milyar dolar artmış, 71,6 milyar dolara ulaşmış. Bu stokun 37,9 milyar doları borsada, 29,6 milyar doları devlet iç borçlanma senetlerinde duruyor. Yabancıların dövizli mevduatı ise 4,1 milyar dolar. 2003 yılından bu yana 53.3 milyar dolarlık sıcak para stok birikimi yapmışız. Olumlu dünya konjonktüründen, yüksek reel faizlerden, Türk Lirası’nın aşırı değerlenmesinden ve kısmen istikrarın sağlanmasından sıcak paracıların yararlandığı kesin.

Tanımı doğru değil
Sıcak paranın bu biçimde hesaplanmasının sağlıklı olmadığı kanısındayım. Hisse senetlerine yatırım yapan yabancıların bu işlemlerinin tamamını sıcak para olarak görmek yanlış. Mevduat yapan yabancı uyruklular için de aynı şekilde düşünmek gerekir. Hazine tahvili almış olanların tamamının, bir karışıklıkta paralarını alıp ülke dışına kaçacaklarını varsaymak da gerçekçi değil.

Bunun dışında, hisse senedi ya da hazine kağıdı almış Türk vatandaşlarından bazılarının, yabancılardan daha ürkek olduğunu da unutmayalım. Hala risk hassasiyetleri yüksek yatırımcılarımız var. Dışarıdan menkul kıymet almış Türk uyrukluları dikkate almazsak, sıcak para hesabını doğru yapamayız.

Hızlı para-yavaş para
Bu durumda başka tanımlamalar üretmemiz gerekiyor. TEB’in baş ekonomisti Emin Öztürk’ün yaklaşımı yararlı ve gerçekçi. Özellikle, sadece kısa vadeli sermaye kazancı için gelen yabancı yatırımcılar ile kur riskini “hedge ederek” gelenleri ayırmamız lazım.

Birinci grup, ürkek ve herhangi bir risk gördüğünde hızla kaçacak paranın temsilcilerini simgeliyor. Gerçek sıcak para işte bu.

Öte yandan, finansal varlıkların alım-satımından para kazanmak yerine onları vade sonuna kadar portföyünde tutarak yüksek gelir sağlamak amacında olanları, başka bir sınıfa koymanın daha doğru bir yaklaşım olacağı kuşkusuz. Bu tür yatırımcılar, kur risklerini hedge etmeleri nedeniyle YTL’nin diğer paralara karşı ani dalgalanmalarından heyecanlanan tipler değiller. Bunlara yavaş sıcak paracılar demek daha doğru. Ayırımı teorik olarak “hızlı sıcak paracılar” ya da “yavaş sıcak paracılar” şeklinde yapmak sağlıklı ama bunu hesaplamak zor. Kimin hangi saikle yatırım yaptığını kestirmek ancak deneyimler ve bilgi akışını güçlendirmekle mümkün.