Gazete Vatan Logo

Yanlış karar veren hakim için devlete tazminat davası açılabilecek

Adalet Bakanlığı Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü’nün hazırlayıp Başbakanlığa gönderdiği Hukuk Muhakemeleri Kanun Taslağına göre, yanlış karar veren hakim için devlete tazminat davası açılabilecek.

Taslağın yasalaşması halinde devlet, ödediği tazminatı, ödeme tarihinden itibaren bir yıl içinde sorumlu hâkimden tahsil edebilecek. Hakim aleyhine açtığı tazminat davası reddedilen kişi ise 5 bin YTL’ye kadar para cezası ödemeye mahkum olacak.

Mahkemelerinin görevleri ve kurallarını belirleyen Hukuk Muhakameleri Kanunu yeniden düzenleniyor. Malvarlığına ilişkin davalar, davaların yığınlamış halinde görev yapacak mahkemeler, mahkemelerin yetki, görevsizlik gibi kararlar üzerinde yapılacak işlemleri düzenleyen sözkonusu yasada yapılması öngörülen değişiklikte hakimlerin verdikleri kararlar nedeniyle yargılanma süreci de yer aldı.

Buna göre, hakimlerin yargılama faaliyetlerinden dolayı devlet aleyhine tazminat davası açmak mümkün olabilecek.

Hakimlerin yargılanması veya verdikleri kararlardan dolayı haklarında dava açılabilmesi konusu Yargıtay Başkanı Osman Arslan'ın yeni adli yıl konuşmasında gündeme gelmişti. Sözkonusu değişiklikleri eleştiren Arslan, "haksız eylemde bulunan ve suç işleyen hakim doğrudan sorumlu olmalıdır, ancak bu tür davalarda devlet alehine verilecek kararlarda verilevek tazminatların hakimlerden tahsil edilmesi, hakimlerin devlet memuru haline dönüştürebileceği" uyarısında bulunmuştu. Arslan, böyle bur uygulama ile hakimlerin dava tehditi altında olabileceklerini de belirtmişti.

-YENİ DÜZENLEME-
Değişiklik taslağında, devlete tazminat davası açabilmek için gerekli olan şartlar ise şöyle sıralandı:
"-Hakimin, kayırma veya taraf tutma yahut taraflardan birine olan kin veya düşmanlık sebebiyle hukuka aykırı bir hüküm veya karar verilmiş olması.

-Sağlanan veya vaat edilen bir menfaat sebebiyle kanuna aykırı bir hüküm veya karar verilmiş olması.

-Farklı bir anlam yüklenemeyecek kadar açık ve kesin bir kanun hükmüne aykırı karar veya hüküm verilmiş olması.

-Duruşma tutanağında mevcut olmayan bir sebebe dayanılarak hüküm verilmiş olması.

-Duruşma tutanakları ile hüküm veya kararların değiştirilmiş yahut tahrif edilmiş veya söylenmeyen bir sözün hüküm ya da karara etkili olacak şekilde söylenmiş gibi gösterilmiş ve buna dayanılarak hüküm verilmiş olması.

-Hakkın yerine getirilmesinden kaçınılmış olması."

-HAKSIZLIĞA UĞRAYAN KİŞİ NASIL DAVA AÇACAK?-
Taslakta, yargılama sonrası haksızlığa uğradığını düşünen kişinin nereye dava açacağı da belirlendi. Davalar, ilk derece ve bölge adliye mahkemesi hakimlerinin fiil ve kararlarından dolayı ise Yargıtay Hukuk Dairesi’nde, Yargıtay Başkan ve üyeleri ile, kanunen onlarla aynı konumda olanların fiil ve kararlarından dolayı ise Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nda açılacak. Bu davalar, Yargıtay'da ilk derece mahkemesi sıfatıyla görülebilecek.

Yargıtay ilgili hukuk dairesinin tazminat davası sonucunda vermiş olduğu kararlara ilişkin temyiz incelemesi Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca, kurulun ilk derece mahkemesi sıfatıyla tazminat davası sonucunda vermiş olduğu kararlara ilişkin temyiz incelemesi ise Yargıtay Büyük Genel Kurulunca yapılacak. Devletin sorumlu hâkime karşı açacağı rücu davası, tazminat davasını karara bağlamış olan mahkemede görülecek.

-DAVA DİLEKÇESİ NASIL YAZILACAK?-
Yapılan yargılama sonrası, haksızlığa uğradığını düşünün kişiler, tazminat davası dilekçesinde hangi sorumluluk sebebine dayanıldığı ve delilleri açıkça belirtecek ve varsa belgeler de ekleyecek. Tazminat davasını inceleyecek mahkeme, belirtilen hususlarda eksiklik görürse, eksikliğin giderilmesi için süre vermeden dilekçenin reddine karar verebilecek. Mahkeme, açılan tazminat davasını, ilgili hakime re’sen ihbar edecek.

-DAVASI REDDEDİLEN 5 BİN YTL’YE KADAR DİSİPLİN CEZASINA MAHKUM EDİLECEK-
Taslakta dikkat çeken bir nokta da, tazminat davası açan kişinin davasının reddedilmesi halinde disiplin para cezasına çarptırılacak olması. Taslağa göre, yargılama sonrası, haksızlığa uğradığını iddia ederek suç duyurusunda bulunanların tazminat davaları reddedilirse 5 yüz YTL'den 5 bin YTL'ye kadar disiplin para cezasına mahkum edilebilecek. Bu madde ile, haksızlığa uğradığını kesin delillerle ispatlamayanların dava açmasının önü kesilmiş olacak.

Başbakanlık'ta görüşülecek olan taslak, son şeklini aldıktan sonra TBMM'ye gönderilecek.

Haberin Devamı