Seçmen sandıkta rekor mu kıracak? Tarihi oran yakalanacak
Yurt dışındaki sandığa gitme oranı, bu seçimde yeni bir katılım rekoru yaşanabileceğini işaret ediyor. Türkiye’de sandığa en yüksek katılım, 1987 yılında yüzde 93.3 oranıyla gerçekleşmişti.
Yurt dışında 3 milyon 416 bin Türk vatandaştan 1 milyon 817 binden fazla kişi önceki akşama kadar oyunu kullandı. Gümrük kapılarında ise 14 Mayıs saat 17.00’ye kadar oy kullanma işlemi devam edecek. İlk veriye göre Yurtdışı seçmen bazında katılım oranı yüzde 53’ü geçti. 2011 ve 2015 seçimlerinde yurtdışı katılım oranları yüzde 40’larda kalmış, 2018’de ise yüzde 50’ye ulaşmıştı. Gurbetçiler tek il sayılsa İstanbul, Ankara ve İzmir’den sonra en büyük dördüncü Seçim çevresi olacaktı. YSK verilerine göre gurbetçiler arasından seçime en yüksek ilgiyi, yüzde 70’lerdeki katılım oranıyla 50-64 yaş arasındaki kadınlar gösteriyor. Yurtiçindeki katılımın da yüksek olması bekleniyor.
KATILIM YÜKSEK OLACAK
Hürriyet'in haberine göre; Çankaya Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölüm Başkanı, siyasal iletişimci Prof. Dr. Zeynep Karahan Uslu, 2023 seçiminin özel durumunu Hürriyet’e şöyle değerlendirdi: “Türkiye genel olarak politize bir ülke ve tarihsel olarak siyasal katılım hep yüksek ülkelerden. Sonuçları itibarıyla da ülke geleceğinin belirlenecek olmasının yanı sıra siyasete ilgisiz seçmenlerin dahi ilgisinin odaklanabildiği bir atmosfer söz konusu. Bu çerçevede de son derece gergin bir ortamda geçen seçimlere ilgi ve katılımın yüksek olması güçlü bir olasılık.”
TARİHİ ORANI YAKALAR
AK Parti’nin YSK Temsilcisi Recep Özel de katılımda tarihi bir rekor çıkabileceğini belirtti: “Geçen seçimlerde katılım yurtiçinde yüzde 88.19, yurtdışında yüzde 50.06 idi. Ortalaması da yüzde 85’lerde olmuştu. Bu kez yurtdışındaki katılımın yüzde 54’leri bulmasını bekleyebiliriz. Aynı şekilde yurtiçinde de katılımın yüksek olmasını bekliyorum. Örneğin ben katılımın yüzde 89-90’ları bulabileceğini öngörüyorum. Tabii bu, tarihimize baktığımızda seçimlere katılım açısından bir rekor olacak. Onun için de herkesi sandığa davet ediyoruz. Katılımın yüksek olmasını demokrasimizin zenginliği olarak da değerlendiririz. Bu aynı zamanda siyasi meşruiyet açısından da sağlam bir zemin oluşturur.”
YÜZDE 90 BANDI
İYİ Parti YSK Temsilcisi Tolga Öztürk de şunları söyledi: “Katılımın geçen seçimlere göre daha fazla olacağı kanaatindeyim. Katılımda yüzde 85-90 bandını bulabileceğimizi düşünüyorum. Bunda çeşitli etkenler söz konusu. 50+1 sisteminden ötürü her bir oyun değerli olması, seçmenlerin de buna vakıf olması. Yine 5 milyona yakın genç seçmenin gelmesi, ki ben bu genç seçmenlerin büyük bölümünün sandıkları gideceği kanaatindeyim. Şu anda seçimlere ittifaklarla birlikte çok sayıda parti katılıyor. 5 ittifak, 24 parti, 4 de cumhurbaşkanı adayı var. Bu da katılımı arttıran bir etken. Ben, katılım ne kadar artarsa muhalefetin kazanma ihtimalinin o oranda artacağı inancındayım.”
LİDER 1987 SEÇİMİ
- Türkiye’de çok partili siyasete geçildiği 1950 seçiminde 8 milyon 905 bin seçmenden yüzde 89.3’i oy kullandı. Katılım oranları 1954’te yüzde 88.6, 1957’de 76.6, 1961’de yüzde 81.4, 1965’e yüzde 71.3, 1969’da yüzde 64.3, 1973’te yüzde 66.8, 1977’de yüzde 72.4 oldu.
- 12 Eylül 1980 askeri darbesinin ardından 1983’te demokrasiye dönülen seçimde yüzde 92.3 ile siyasi tarihin en yüksek katılımlarından biri gerçekleşti. 1987 seçiminde yüzde 93.3 oranıyla yine katılım rekoru kırıldı. Bu dönemde seçmen sayısı 26 milyon 376 bindi. Bu seçim, 12 Eylül darbesinde siyaset yasağı konan liderlerin partilerinin başında girdiği ilk seçimdi.
- Katılım oranları 1991 seçiminde yüzde 83.9, 1995’te yüzde 85.2, 1999’da yüzde 87.1 oldu. Tayyip Erdoğan liderliğindeki AK Parti’nin merkez sağdaki rakiplerini baraj altında bırakarak galip çıktığı 2002 seçiminde seçmen sayısı 41 milyon 291 bin kişiydi. Bu seçimde katılım oranı yüzde 79.1 oldu.
- Sonraki 2007 genel seçiminde katılım yüzde 84.2, 2011’de yüzde 83.1, 2015 Haziran seçiminde yüzde 83.9, 2015 Kasım’da yüzde 85.2 ve 2018’de yüzde 86.2 olarak gerçekleşti. Bu son genel seçimde seçmen sayısı 56 milyon 322 bin 632 kişiydi.
- Pazar günü ise 64 milyon 191 bin 285 kişinin oy kullanma hakkı bulunuyor. 4 milyon 904 bin 672’si ilk kez oy kullanacak gençlerden oluşuyor.
YURT DIŞINDA REKOR KATILIM
Öte yandan Yurtdışında oy kullanma süreci 9 Mayıs akşamı tamamlandı, toplam 1 milyon 691 bin 531 seçmen oy kullandı. Katılım oranı yüzde 54’lere ulaştı. 2018 seçimlerinde bu oran yüzde 50.9’du.
Yurtdışı temsilciliklerinde oy verme işlemi 9 Mayıs’ta sona erdi. Sandıklar kapanana kadar toplam 1 milyon 691 bin 531 seçmen oy kullandı. Gümrüklerde ise önceki gece itibarıyla 125 bin 479 seçmen oy verdi. Böylece oyunu kullanan yurtdışı seçmen sayısı 1 milyon 817 bin 10’a ulaştı. Yurtdışında kayıtlı 3 milyon 416 bin 98 seçmen bulunuyor.
‘KATILIM SEVİNDİRİCİ’
AK Parti YSK Temsilcisi Recep Özel yurt dışında 14 Mayıs seçimlerine katılım oranının yüzde 53-54’lerde olduğunu, gümrüklerde 14 Mayıs’a kadar oy verme devam edeceği için bu oranın daha da yükselebileceğini söyledi. Özel, yurtdışı seçimlerine Türk vatandaşlarının katılım oranının sandık kurulan ülkelerin kendi seçimlerine genel katılım yüzdesinin bile üzerinde olduğunu söyledi, bu durumun Türkiye ve Türk demokrasisi açısından sevindirici ve gurur verici olduğunu vurguladı.
YÜZDE 3.1 ARTTI
YSK bu yıl 73 ülkede sandık kurdu. Yurtdışı seçimlere ilgi ve KATILIM ise 2014’ten bu yana artış gösteriyor. Yurtdışında 2014’te yüzde 18.94 olan katılım oranı, 2018 seçimlerinde yüzde 50.9’a yükseldi. 2018’de yurtdışı seçmen kütüğüne kayıtlı seçmenlerden 1 milyon 358 bin 584 kişi sandığa gitmişti. Gümrüklerdeki Oy işlemi hâlâ devam ederken, geçen seçimin üzerine çıkan bu oranın daha da yükselmesi bekleniyor.
OYLAR İSTANBUL HAVALİMANI’NDA 7 KİLİT ALTINDALAR
Yurtdışında yaşayan vatandaşların kullandığı oylar diplomatik kuryeler eşliğinde uçaklarla İstanbul Havalimanı'na getirilmeye başlandı. Türk Hava Yolları'nın (THY) tarifeli uçaklarıyla getirilen oylar, İstanbul Havalimanı'nda kurulan ve 7 kilitli kapının bulunduğu odada muhafaza ediliyor.
