Litvanya'daki 3'lü zirveden sonuç çıktı! Türkiye'den İsveç'e NATO vizesi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi'ne katılmak üzere geldiği Litvanya’nın başkenti Vilnius’taki temaslarına NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve İsveç Başbakanı Ulf Kristersson görüşmesi ile başladı.

Erdoğan, LIETXPO Sergi ve Kongre Merkezi’nde NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve İsveç Başbakanı Ulf Kristersson’la üçlü görüşme yaptı.

STOLTENBERG'DEN AÇIKLAMA

NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, düzenlediği basın toplantısında Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsveç Başbakanı Kristersson ve kendisinin katıldığı üçlü zirvede, İsveç’in NATO üyesi olması konusunda mutabık kalındığını belirtti. Stoltenberg, “Az önce Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başbakan Kristersson ile yapıcı bir görüşme gerçekleştirdim. Sonuç olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın İsveç'in katılım protokolünü mümkün olan en kısa sürede Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne iletmeyi ve onaylanmasını sağlamak üzere Meclis ile yakın bir şekilde çalışmayı kabul ettiğini açıklamaktan memnuniyet duyuyorum. Bu husus Cumhurbaşkanı Erdoğan, Başbakan Kristersson ve şahsım tarafından yapılan ortak basın açıklamasında ifade edilmiştir” dedi.

Stoltenberg'in açıklaması şöyle:

Sayın Erdoğan İsveç'e onay kararını Meclis'e götürecek. Sayın Erdoğan ben ve İsveç mutabakata varmış ve bir bildiriye imza atmış bulunuyoruz. Bizim terörle mücadele kararımız, Türkiye'nin güvenliğine bir katkıdır. Madrid'deki görüşme sonrası İsveç ve Türkiye çok daha yakından çalıştı. İsveç kanunlarında değişiklik yaptı, PKK'ya karşı terörle mücadele işbirliğini geliştirmiştir. İlk defa NATO'da terörle mücadele için özel bir koordinatör atanacak. İsveç'in NATO üyeliğinin tamamlanması tarihi bir adımdır bu kritik zamanda ve NATO'yu çok daha güçlü bir hale getirecektir. Bugün imza attığımız anlaşma aslında geçen sene Madrid anlaşması ile aynı. Bu aslında bir müzakere değil. Mutabık kaldığımız unsurlar hayata geçiyor. Zaten bir yıl önce Türkiye ve İsveç endişelerini getirdi. Ortak bir zemin bulundu. 1 yıl önce Madrid'de eriştiğimiz ruh bugün burada hayata geçti. İsveç tam üye oluyor. 

'BUGÜN TARİHİ BİR GÜN'

Bu tarihi bir gün. Türkiye tarafından açık bir taahhüt var onay belgelerinin Meclis'e sunulacağına dair. İsveç'in de Türkiye ile çok daha fazla iş birliği yapmak taahhüdü var. Sayın Cumhurbaşkanı belgeleri en kısa zamanda sunacağını söyledi. Tam bir tarih veremem bu konuda ama en kısa zamanda olacağının taahhüdü verdi Cumhurbaşkanı. Onların bağımsız Meclis'inin kararı. Türkiye'nin onayı Macaristan'ı da o yola götürecektir. İşbirliği paktı ise Türkiye ve İsveç arasındaki terörle mücadele işbirliği. Bir yol haritası belirlenecek. Ortak güvenlik endişeleri konusunda bir araya gelecekler. Hatta bu öneri İsveç tarafından geldi.

NATO'YA 'TERÖRLE MÜCADELE KOORDİNATÖRÜ'

NATO'nun iki tehdit var karşısında bir tanesi terör, bir tanesi Rusya. Biz kendi yapımızı yenilediğimiz dönemde, misyonumuzu da yeniliyoruz terörün her formuyla mücadele edebilmek için. Şimdi bir koordinatör olacak farklı ülkelerde farklı araçları koordine ediyor olacak. Türkiye için de iyi olacak bu.

'İSVEÇ TÜRKİYE'NİN AB ÜYELİK SÜRECİNİ DESTEKLEYECEK'

AB, NATO'yu ilgilendiren bir konu değil. Ancak bir AB üyesi bir ülke olarak İsveç, Türkiye'nin AB üyeliği ile tekrar canlandırma konusunda İsveç elinden geleni yapacak. İsveç Gümrük Birliği'nin güncellenmesi ve vize serbestisi dahil Türkiye'ye destek vereceğini açıkladı. Bunlar İsveç ve Türkiye arasındaki ikili konular. Bu konular NATO ile ilgili konular değil. NATO buraya müdahil değil, AB'nin genişlemesi AB'nin kendi meselesidir.

MUTABAKAT METNİ YAYINLANDI

Üçlü zirvenin ardından NATO’dan yayınlanan 7 maddelik mutabakat metninde şu ifadeler yer aldı:

“10 Temmuz 2023 tarihinde Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoǧan, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg Vilnius'ta düzenlenen NATO Zirvesi'nde bir araya geldi.

Son NATO Zirvesi'nden bu yana İsveç ve Türkiye, Türkiye'nin meşru güvenlik kaygılarını gidermek üzere yakın işbirliği içinde çalışmışlardır. Bu sürecin bir parçası olarak İsveç anayasasını değiştirdi, yasalarını değiştirdi, PKK'ya karşı terörle mücadele işbirliğini önemli ölçüde genişletti ve Türkiye'ye silah ihracatını yeniden başlattı; tüm bu adımlar 2022'de kabul edilen Üçlü Memorandum'da belirtilmişti.

İsveç ve Türkiye bugün hem 2022 Madrid NATO Zirvesi'nde kurulan Üçlü Daimi Ortak Mekanizma hem de her yıl bakanlar düzeyinde toplanacak ve gerektiğinde çalışma grupları oluşturacak yeni bir ikili Güvenlik Mutabakatı çerçevesinde işbirliklerini sürdürme konusunda mutabık kalmışlardır. Bu Güvenlik Mutabakatının ilk toplantısında İsveç, 4. madde de dâhil olmak üzere Üçlü Mutabakatın tüm unsurlarının tam olarak uygulanmasına yönelik olarak, terörizmin tüm şekil ve tezahürlerine karşı sürdürdüğü mücadelenin temeli olarak bir yol haritası sunacaktır. İsveç, YPG/PYD'ye ve Türkiye'de FETÖ olarak tanımlanan örgüte destek vermeyeceğini bir kez daha yineler.

Hem İsveç hem de Türkiye terörle mücadelede işbirliğinin İsveç'in NATO üyeliğinden sonra da devam edecek uzun vadeli bir çaba olduğu konusunda mutabık kalmışlardır. Genel Sekreter Stoltenberg ayrıca NATO'nun terörizmin tüm şekil ve tezahürlerini kategorik olarak kınadığını bir kez daha teyit etti. NATO, Genel Sekreter'in NATO'da ilk kez Terörle Mücadele Özel Koordinatörlüğü'nü kurması da dahil olmak üzere, bu alandaki çalışmalarını önemli ölçüde hızlandıracaktır.

Müttefikler arasında savunma ticareti ve yatırımına yönelik hiçbir kısıtlama, engel veya yaptırım olmaması gerektiği ilkesine bağlıyız. Bu tür engellerin ortadan kaldırılması için çalışacağız.

İsveç ve Türkiye ayrıca Türkiye-İsveç Ortak Ekonomik ve Ticaret Komitesi (JETCO) aracılığıyla ekonomik işbirliğini artırma konusunda da mutabık kalmışlardır. Hem Türkiye hem de İsveç, ikili ticaret ve yatırımları artırmak için fırsatları azami düzeye çıkarmaya çalışacaktır. İsveç, AB-Türkiye Gümrük Birliği'nin modernizasyonu ve vize serbestisi de dâhil olmak üzere Türkiye'nin AB'ye katılım sürecini yeniden canlandırma çabalarını aktif olarak destekleyecektir.

Bu temelde ve Avrupa-Atlantik bölgesinin caydırıcılığı ve savunmasına ilişkin zorunluluklar göz önüne alındığında, Türkiye, İsveç'in Katılım Protokolünü TBMM'ye iletecek ve onaylanmasını sağlamak üzere Meclis ile yakın işbirliği içinde çalışacaktır.”