İşte yeni sınav sistemi

Eski sistemi neden beceremedik!
Her şey gibi, sınav sistemi de değişiyor. Amaç daha mükemmeli bulmak ve üniversiteye daha az hatayla öğrenci yerleştirmek.

1981 yılına kadar tek basamaklı olan üniversiteye giriş sistemi, ilk kez 1981 yılında çift basamaklı sınav sistemine dönüştü. Dönüştüğü anda da, kafalar karıştı; şimdi olduğu gibi... ÖYS'yi biliyorduk da, ÖSS neyin nesiydi.

Bir yol tutturmuş gidiyorduk, ne güzel...

Bir huyumuz var, değişikliklere bir anda uyum sağlayamamak gibi; bayağı zorlanıyoruz, alışkanlıklarımızı değiştirmekte.

Hatırlıyor musunuz, bilmem; kredili sisteme geçerken de aynı sıkıntıları yaşadık. Daha sonra, yapamadık ve terk ettik...

1999 yılını da hatırlarsınız, herhalde!

O yıl da, epey patırtı gürültü kopmuştu. Üstüne üstlük, bir de sorular çalındı...

Radikal bir kararla, çift basamaklı sınav sistemini terk ettik; yeniden tek basamaklı sınav sistemine geri döndük.

Döne döne, başımız döndü...

Bu 'tek', eski 'tek'ten farklıydı...

Bilgiden ziyade, bilgiyi kullanmayı istiyordu.

İyi de, bu bize ters geldi; çünkü biz, bilgiyi kullanmaktan çok, taşımayı sevenlerdendik...

Yeni sistem, ezber istemiyordu. Temel bilgilere sahip olacaksın ve onları kullanabileceksin; istenen buydu!

Olmadı, onu da beceremedik!

Neden?

Okullara devamsızlık ayyuka çıktı; soru gelmiyor diye, lise 2. ve 3. sınıflar pas geçildi...

Öğrenciler, okullardan dershanelere taşınmaya başladı.

Okulların yerini, dershaneler almaya başladı...

Üniversiteler, 'niteliksiz öğrenci geliyor' diye, yakınmaya başladı.

Artık, bıçak kemiğe dayanmıştı!

Peki, çözüm ne?

Çözüm, malum; sınav sistemini değiştirmek!

Sınav sistemi bir kez daha değişti... Sistem, daha sık değişir oldu...

'Ders çalışmak' kadar, 'sistemi tanımak' da önemli oldu.

Kafalar, yine karışık...

Bu yazı dizisinde, yeni sınav sisteminin tüm özelliklerini; doğru ve eksiksiz olarak, gereksiz hiçbir ayrıntıya yer verilmeden bulacaksınız.

Sistem neden değişti?
Sistemin değiştirilmesindeki amaç öğrencinin üniversiteye daha donanımlı gelmesini sağlamak. Okullar boşalmasaydı, aslında böyle bir sistem değişikliğine gidilmeyecekti... 'Bilgiye dayalı soru sormazsak, öğrenci dershaneye gitme ihtiyacı duymaz, okulunda kalır' varsayımına dayanan önceki sistem, ne yazık ki bu amacı gerçekleştiremedi. Bilgiye dayalı soru sorulmasa da, adaylar kendini geliştirmek ve avantaj yaratabilmek için yine dershanelere gitti...

Sınav zorlaştı mı?
Hayır ama kapsamı genişledi. Yani soru yelpazesi genişledi. Kapsam, yine müfredatla sınırlı. Sınavda, zorunlu dersler dışındaki konulardan soru sorulmayacak; öğrenci, lisede görmediği veya öğrenmediği derslerin konularından sorumlu olmayacak.

Kapsam neden genişletildi?
Kapsam değişikliğinin iki temel amacı var:

* Birincisi, öğrencilerin üniversiteye bilgi açısından daha donanımlı gelmelerini sağlamak, yani üniversite sınavında sorulmuyor diye bazı konuları öğrenmeden üniversiteye gelmelerini önlemek...

* İkincisi de öğrencilerin okullarına devam etmelerini sağlamak, okula devam eden öğrenci, bu konuları görmek ve öğrenmek zorunda kalacak.

Soruların içeriği nasıl olacak?
Ortak derslerle ilgili Türkçe, Sosyal-1, Metematik-1 ve Fen Bilimleri-1 testlerindeki sorular, şimdiye kadar yapılan ÖSS'lerdeki gibi; temel kavram ve ilkelerle düşünme gücüne dayalı olacak. Alan dersleriyle ilgili Edebiyat-Sosyal Bilimler, Sosyal Bilimler-2, Matematik-2 ve Fen Bilimleri-2 testlerinde ise lise-2 ve lise-3'de okutulan alan dersleriyle ilgili bilgi gerektiren, bilginin hatırlama düzeyinde öğrenilmesinin yeterli olmayacağı; kavrama, uygulama hatta analiz düzeyinde öğrenilmesini gerekli kılan sorular yer alacak.

Yeni sorular olacak mı?
ÖSYM Başkanı Prof. Dr. Ünal Yarımağan, yeni sınav sistemiyle ilgili adayları şöyle uyarıyor: "Birinci bölümde, tüm öğrencilerin yanıtlayacağı sorular; ikinci bölümde ise, alanlara yönelik ihtisas soruları olacak. İhtisas sorularının içeriği, daha önceki ÖSS ve ÖYS sorularından çok farklı olacak. Sorular, direkt bilgiyi ölçen şekilde değil, bilgi gerektiren, kavrama düzeyim ve analitik düşünceyi de içine alacak şekilde düzenlenecek. Bu sorular, ÖSYM'nin soru bankasındaki sorular arasından seçilmeyecek; yeni sorular hazırlanacak."

Başvurular ne zaman başlıyor?
18 Haziran'daki Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) için başvurular 1 Şubat 2006'da başlayacak, 10 Mart 2006'da sona erecek. ÖSYM Başkanı Prof. Dr. Ünal Yarımağan, her yıl Kasım sonu Aralık ayı başında yapılan başvuruların, bu yıl bilgisayar aracılığıyla internet üzerinden yapılacağını söyledi. Yarımağan, "Bu çalışmalar nedeniyle başvuruların yapılacağı tarih biraz gecikti. Ancak başvurular için 40 gün gibi uzun bir süre öngördük. Çünkü her adayın başvurusu için 5-10 dakika gibi bir işlem gerekiyor. Okullardaki bilgisayarlar ve öğretmenlerin başka görevlerinin de olması göz önüne alınarak, böyle bir süreyi uygun gördük" dedi. Başvurular; Sınav Merkezi Yöneticiliklerine, okullara ve ÖSYM bürolarına yapılabilecek. Öğrenciler öğretmen rehberliğinde kayıtlarını yaptıracak.

İki bölümden oluşacak ama baraj değişmeyecek
* ÖSS'deki sorular lise müfredatının tüm konularından oluşacak.

* Sınav, tek oturumda yapılacak. Toplam süre ise 195 dakika.

* Baraj puanında bir değişiklik yok. ÖSS'yi kazanma barajı yine 160 puan. 160 puan barajı 2 yıllık programlar ve özel yetenek sınavıyla girilen bölümler için kullanılacak. 185 baraj puanı ise, lisans programlarına girebilmek için dikkate alınacak.

* Tavan puan yine 300 olacak.

* Her adaya tek soru kitapçığı ve tek yanıt kağıdı verilecek. Sınavda 10 farklı soru kitapçığı kullanılacak.

* Sınav iki bölümden oluşacak. Kitapçıkta 30'ar soruluk 8 ayrı test yer alacak. Adayın 6 testi, yani 180 soruyu yanıtlaması yeterli olacak.

* Meslek liseleri dahil, tüm liselerde uygulanan lise 1. sınıfın ortak müfredatından toplam 120 sorunun yöneltileceği birinci bölümdeki testler her birinden 30'ar soru olmak üzere şunlar olacak: Türkçe, Sosyal Bilimler-1 (Sos-1), Matematik-1 (Mat-1) ve Fen Bi-limleri-1 (Fen-1).

* Adaylar sınavın ikinci bölümünde ise alan dersleriyle ilgili testleri yanıtlayacak. Alan testlerinin her birinde 30'ar soru olacak. Bu alanlar: Edebiyat-Sosyal Bilimler (Ed-Sos), Sosyal Bilimler-2 (Sos-2), Matematik-2 (Mat-2) ve Fen Bilimleri-2 (Fen-2).

* SAY-1, SÖZ-1, EA-1, DİL, SAY-2, SÖZ-2 ve EA-2 olmak üzere 7 ayrı puan türü olacak. Sınavın 7 ayrı birincisi olabilir.

* EA puan türüyle açıköğretim veya 2 yıllık meslek yüksekokullarına gitmek isteyen bir aday, sınavın ilk bölümünde yer alan 120 soruyu yanıtlayacak. Lisans programlarını tercih edecek adaylar ise bu 120 soruya ek olarak, Edebiyat-Sosyal Bilimler ve Mat-2'den oluşan 60 soruyu daha yanıtlamak durumunda kalacak.

* Sınavın 120 soruluk ilk kısmını yanıtlayan adaylar, meslek yüksekokullarını, Açıköğretim önlisans programlarını, Açıköğretim lisans programlarını (İngilizce Öğretmenliği hariç) ve özel yetenek sınavı sonuçlarına göre öğrenci alan lisans programlarını tercih edebilecek. Mesleki ve teknik okul mezunları kendi alanlarında ek puanla girilen yükseköğretim programlarını da yazabilecek.

* SAY-2, SÖZ-2 ve EA-2 puanları da mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olanların kendi alanlarındaki ek puanla girilen yükseköğretim programlarına girebilecek.

* Yabancı Dil Sınavı, eskiden olduğu gibi, yine ÖSS'den bir hafta sonra yapılacak.

Yeni sistemle ilgili soru veya sorunlarınız varsa, bizi arayabilirsiniz.
sgultekin@gazetevatan.com
Faks:0212-3562681