İran'ın yeni Cumhurbaşkanı kim olacak, İbrahim Reisi yerine kim gelecek? İran’da Cumhurbaşkanı nasıl seçilir?

IRNA'nın Telegram hesabında konuya ilişkin bilgi verildi. Söz konusu haberde, "Cumhurbaşkanı Reisi'nin helikopterinin yeri bulundu. Arama kurtarma timleri kazanın meydana geldiği yere yaklaştılar." ifadelerine yer verildi. Cumhurbaşkanı Reisi, dün helikopterle, İran-Azerbaycan sınırında bir barajın açılış törenine katılmıştı. İran devlet televizyonu, Reisi'nin helikopterinin bölgeden dönerken sert iniş yapması suretiyle kaza meydana geldiğini; Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Doğu Azerbaycan Eyalet Valisi Malik Rahmeti ve Tebriz Cuma İmamı Ayetullah Ali Haşim'in de helikopterde bulunduğunu duyurmuştu. Peki, Yeni İran Cumhurbaşkanı kim olacak, Reisi yerine kim gelecek? İran’da Cumhurbaşkanı nasıl seçilir?

Yeni İran Cumhurbaşkanı kim olacak?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin helikopter kazasında ölmesinin ardından İran Anayasası’nın 131. maddesine göre İran’ın geçici cumhurbaşkanı Muhammed Muhbir olacak. 50 gün içinde yeni cumhurbaşkanı için seçimler yapılması gerekiyor.

İran’da Cumhurbaşkanı nasıl seçilir?

Cumhurbaşkanı, Anayasayı Koruyucular Konseyi'nin onayını almış adaylar arasından, dört yıl süreyle ve en fazla üst üste iki dönem için halk tarafından seçilir. İlk turda adaylardan herhangi biri %50'nin üzerinde oy alamazsa, en fazla oy alan iki aday ikinci turda yarışır.

Son Cumhurbaşkanlığı seçimleri 18 Haziran 2021 tarihinde düzenlenmiş olup, Cumhurbaşkanı Reisi, oyların %62’sini alarak ilk turda Cumhurbaşkanı seçilmiştir.

İran İslam Cumhuriyeti’nin temel yasama organı olan İslami Danışma Meclisi seçimle işbaşına gelen 290 üyeden oluşmaktadır. Milletvekillerinin görev süresi dört yıldır. Meclis, kanunların oluşturulması ve uluslararası belgelerin onaylanması gibi görevlere sahiptir. Kabul edilen yasa tasarıları onay için Anayasayı Koruyucular Konseyi’ne sunulur ve onay alındıktan sonra yasalaşır. Son İslami Danışma Meclisi seçimleri 21 Şubat 2020 tarihinde yapılmıştır.

Muhammed Muhbir kimdir?

1 Eylül 1955’te doğan Muhbir, Reisi gibi tüm devlet meselelerinde son sözü söyleyen İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’e yakın bir isim. Muhbir, Reisi 2021’de cumhurbaşkanı seçildiğinde 1. Cumhurbaşkanı Yardımcısı oldu, hâlen de bu görevi üstleniyor.

Muhbir, Meclis Başkanı ve Yargı Erki Başkanı ile birlikte cumhurbaşkanının ölümünden sonraki 50 gün içerisinde yeni bir cumhurbaşkanlığı seçimi düzenlemeden sorumlu üç kişilik konseyin bir parçası.