İhracat tatilde

Türkiye’nin ihracatı yılbaşından bu yana kan kaybediyor. İhracat Eylül ayında 2015’in en keskin düşüşünü gerçekleştirdi.

Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) verilerine göre, ihracat Eylül’de yüzde 19.8 azalarak 10 milyar 613 milyon dolara geriledi. Geçen yılın aynı döneminde ihracat 13 milyar 239 milyon dolar çıkmıştı. İhracatta yaşanan sert gerilemede Kurban Bayramı nedeniyle azalan iş günü etkili oldu.

Euro/dolar paritesi ve jeopolitik gelişmelerin etkisinin de ihracatı negatif yönde etkilemeye devam ettiği görüldü. Yılın 9 aylık döneminde ihracat yüzde 10 düşüşle 106 milyar 287 milyon dolara inerken, bu dönemde parite kaynaklı 9.7 milyar dolarlık kayıp yaşandı. Euro/dolar paritesi ilk 9 ayda geçen seneye göre yüzde 17.7 geriledi. Son 12 aylık ihracat da yüzde 7.6 azalışla 145 milyar 515 milyon dolar olarak gerçekleşti.

TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, Eylül ayındaki düşüşte bayram tatilindeki 3 iş günü kaybının ve sonrasında yaşanan yavaşlamanın da etkisi olduğunu belirterek, “Bu kayıplar olmasaydı, 1.9 milyar dolar daha fazla ihracat yapmış olacaktık” diye konuştu.

Kilo bazında artış var

Eylül ayında en fazla ihracata yüzde 4.2’lik düşüşe rağmen 1.88 milyar dolarla otomotiv imza attı. Otomotivi hazırgiyim ile kimyevi maddeler takip etti.

İlk 9 ayda tarım ve sanayi ihracatı kilogram bazında yüzde 1.6 artış gösterdi. Eylül ayında en fazla ihracat yapılan ilk 5 ülke Almanya, İngiltere, Irak, İtalya ve ABD oldu. İhracat en büyük pazarlar olarak öne çıkan Almanya’ya yüzde 14, İngiltere’ye yüzde 11, Irak’a yüzde 32, İtalya’ya yüzde 2, ABD’ye yüzde 8 geriledi. Bölgelere bakıldığında ihracat geçen ay AB’ye yüzde 11, Kuzey Amerika’ya yüzde 7 ve Afrika’ya yüzde 25 düştü.

Yeni büyüme modeli istiyoruz

Mehmet Büyükekşi, ihracatçıların ‘Nasıl bir büyüme modeli’ istediğine ilişkin çalışmalar yaptıklarını ve bunu tamamladıktan sonra paylaşacaklarını vurguladı. Büyükekşi, bu anlamda inovasyon, Ar-Ge, tasarım ile markalaşmayı merkeze alan, ihracatta yüksek katma değer odaklı yeni büyüme modelinin, yeni hükümet programında ve Türkiye’nin gündeminde üst sıralarda yer almasını istediklerini dile getirdi. Ayrıca rekabet gücünü artırmak, sürdürülebilir büyümeye odaklanmak için enerji konusuna özel önem verilmesi gerektiğine inandıklarını ifade eden Büyükekşi, güneş panellerinin ve panellerde kullanılan hücrelerin üretilmesinin önemine değindi.

OVP hedefinin % 10 altında kalır

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, yıl sonu ihracatının hedefin altında gerçekleşmesini beklediklerini ifade ederek, “İhracatımızın, hedeflenenin yüzde 10’un çok altında bir gerileme ile gerçekleşmesini bekliyoruz” dedi. Orta Vadeli Program’da (OVP) 2015 yılı için 173 milyar dolarlık hedef konulmuştu. İhracat 2014’te 157 milyar 622 milyon dolarla rekor kırmıştı. Zeybekci, Kurban Bayramı’nın gerçekleştiği 3 iş gününün kaybedilmesinin dış ticaret rakamlarına yansıdığını söyledi. Zeybekci, dolar/euro paritesinin negatif baz etkisinin ortadan kalkmasıyla daha olumlu geleceğini düşündüklerini belirtti.