ABD'ye büyük şok!

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard and Poor’s’un (S&P) ABD’nin “AAA” olan kredi notunun görünümünü “durağan”dan “negatif”e çevirmesi piyasalara bomba gibi düştü. S&P, not skalasında en üst sırayı ifade eden “AAA” notuna sahip ABD‘nin kredi notunun gelecek 2 yıl içinde düşürülme ihtimalinin üçte bir (yüzde 33) olduğunu açıkladı. Piyasalar tarafından “sarsılmaz” olarak görülen ABD’nin kredi notuna gelen darbe tüm dünya borsalarında sert düşüşlere neden oldu. S&P’nin not açıklamasından kısa bir süre sonra borsalar hızla geriledi. Avrupa borsalarında yüzde 3’e varan kayıplar yaşanırken İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) da dünyadaki satış furyasından nasibini aldı. İlk seansı yüzde 0.29’luk artışla tamamlayan İMKB günü yüzde 2.69’luk kayıpla tamamladı. Gün içinde 66.283 puana kadar inen İMKB, 66.607 puandan kapandı. İMKB’deki hızlı düşüşe büyük bankacılık hisselerinin önderlik ettiği dikkat çekti. Bankacılık Endeksi’ndeki kayıp yüzde 3.25 oldu. S&P’den gelen şok notla Wall Street de güne yüzde 2’ye yakın düşüşle başladı.

Durum kötüleşebilir

S&P’den yapılan açıklamada, alınan kararda ABD’nin karşı karşıya olduğu orta ve uzun vadeli mali zorluklar üzerindeki siyasi ayrılığın 2012 seçimlerinden sonrasına sarkma riskinin etkili olduğu ifade edildi.

ABD’nin bütçe açıkları ve artan kamu borcu karşısında nasıl önlem alacağının hâlâ net olmadığını belirten S&P, ABD’li yetkililerin orta ve uzun vadeli bütçe sorunları üzerinde 2013’e kadar mutabakat sağlayamamasının belirgin bir risk olduğunu açıkladı.

S&P bu tarihe kadar siyasi mutabakat sağlanamaması ve tedbirlerin uygulamaya geçmemesi halinde ABD’nin mali durumunun diğer AAA kredi notuna sahip olan ülkelerden belirgin olarak daha kötü olacağını ifade etti.

Yabancı çıkışı sürebilir

Yatırım Finansman Araştırma Müdür Yardımcısı Hakan Tezcan, “Endeksteki düşüş tamamen S&P’nin ABD açıklamasıyla ilgili. Açıklamanın yurtdışı borsalardaki olumsuz etkisi İMKB’de de görülüyor. Ancak biz yurtdışına göre çok daha hızlı reaksiyon gösterdik” dedi ve ekledi: “Türkiye, radikal bir haber akışına karşı yurtdışına göre çok daha olumsuz etkileniyor. İMKB zaten bir süredir yurtdışından daha iyi bir performans göstermişti. Ayrıca endeks uzun süre kararsız kalmıştı. 65 binlerden 69 bin seviyelerine hızlı çıkış sonrası 66.500 seviyesine geri çekilme bekleniyordu. Ancak düşüş 67.500’lerde sınırlı kaldı. Şimdi bu haberle önceden tamamlayamadığı geri çekilme süreci yeniden başlamış oldu. 66.500 seviyesi kırılmadıkça sorun yok.”

Dolar bir anda 1.55 TL’ye çıktı

Yunanistan’ın borçlarını yeniden yapılandırmaya gideceği haberiyle gerileyen euro/dolar paritesine paralel olarak TL dolar karşısında değer kaybederken, güne düşük seviyede başlayan gösterge tahvilin faizi S&P’nin ABD’nin kredi notunun görünümünü negatife revize etmesinin ardından yabancı yatırımcı satışlarıyla yükseldi. Bir bankanın döviz masası yöneticisi, şu değerlendirmeyi yaptı: “Dolar/TL, euro/dolar paritesine paralel seyir izledi. Yunanistan’ın borçlarını yeniden yapılandıracağı haberi euroda sert düşüşe neden oldu, dolar/TL kuru da 1.5415 seviyesine kadar yükseldi. Daha sonra Yunanistan haberi yalanlamasına rağmen piyasadaki belirsizlik risk iştahını düşürdü. Ayrıca daha sonra Alman yetkililerin Yunanistan’ın bu yaza kadar tekrar yapılandırma yapmasını beklediklerini söylemelerinin ardından euro değer kaybını sürdürdü. S&P‘nin ABD’nin kredi notunu indirmesiyle dolar/TL hafif geriledi ancak piyasada Euro Bölgesi’ne dair endişelerin baskın gelmesiyle TL dolar karşısında değer kaybetmeye devam etti.”

Cuma günü son işlemlerde spotta yüzde 8.69, valörlüde yüzde 8.59 seviyesinde olan 20 Şubat 2013 vadeli gösterge tahvilin bileşik faizi güne yüzde 8.60 seviyesinden başladı. Gösterge tahvilin bileşik faizi spot kapanışta ortalama yüzde 8.56, valörlüde yüzde 8.64, son işlemlerde ise valörlüde yüzde 8.69 oldu.

‘Komşu’ piyasaları korkutmaya devam ediyor

Almanya hükümet kaynakları, Yunanistan’ın yaz sonundan önce borçlarını yeniden yapılandırmak zorunda kalmasını beklediklerini belirtti. Kaynakların açıklamasının ardından euro, dolar karşısında 1.4274 ile 7 Nisan’dan bu yana en düşük seviyesine geriledi. Yunan Eleftherotypia gazetesi, Yunanistan’ın Avrupa Birliği ve IMF borçlarını yeniden yapılandırmak istediğini bu ay başında ilettiğini ve konu hakkındaki görüşmelerin Haziran’da başlamasının beklendiğini yazdı. Yunanistan Maliye Bakanlığı’ndan bir kaynak ise borç yeniden yapılandırması haberini yalanladı. Haberde ayrıca ABD Hazine Bakanı Timothy Geither’in de borç yapılandırmasından yana olduğu belirtildi.

Yunanistan Merkez Bankası Başkanı Yorgo Provopoulos, borçların yeniden yapılandırılması halinde emeklilik fonları ve merkez bankası varlıklarının zarar göreceğini ve sermaye piyasalarına erişiminin kesileceğini belirterek, bu durumun tercih edilir olmadığını kaydetti. Provopoulos merkez bankasının yatırımcılara yönelik hazırladığı bir açıklamada, “Yunanistan Merkez Bankası Ekim ayından bu yana yeniden yapılandırmaya ihtiyaç duyulmadığını ve bunun tercih edilir olmadığını açıkça ifade ediyor” dedi.