8. Sınıf Mevsimler Ve İklim: Mevsimler Ve İklim Detaylı Konu Anlatımı Ve Örnek Sorular!

Kıtasallık aynı zamanda karadaki sıcaklıkları okyanuslara göre değiştirme kabiliyetine ve ayrıca kuzey ve güney yarımküreler arasındaki kara kütlesi dengesizliğine bağlı olarak iklimi de etkiler. Mevsimsellik iklimde baskın bir faktördür. Dünyanın dönme ekseninin eğimi nedeniyle zamanla değişen, Dünya yüzeyinde alınan güneş enerjisi miktarı ile kontrol edilir.

8. Sınıf Mevsimler Ve İklim: Mevsimler ve İklim Detaylı Konu Anlatımı

Mevsimler

Dünyamızın dört mevsimi vardır. Bunlar; ilkbahar, yaz, sonbahar ve kıştır. Kış, gezegenin belirli bir noktasına kar ve buz getiriyor. Sonbahar mevsimi daha soğuk sıcaklıkları ve donları beraberinde getirir, bu nedenle sonbahar mevsimi olarak da bilinir. İlkbaharda ağaçlar tomurcuklanmaya, çiçekler açmaya başlar. Yaz sıcaklığın en yoğun olduğu mevsimdir. Mevsimin oluşmasının en önemli nedeni, dünyamızın dönme ekseninin yörünge düzlemi etrafında hafif eğik olmasıdır. Dünyanın ekseni güneşe doğru baktığında yarımküre için yaz mevsimi yaşanır. Dünyanın ekseni başka bir yöne baktığında kış gelmiş demektir.

İklim 

İklim, geniş bir alanda uzun bir süre (otuz yıldan fazla) boyunca meydana gelen hava koşullarının ve değişimlerinin toplamını ifade eder.

Hava durumu, herhangi bir zamanda bir bölgedeki atmosferin durumunu ifade eder. Bu durum mevsimlerle bağlantılıdır.

İklimsel Kontroller

Herhangi bir yerin iklimi aşağıdaki faktörlere bağlıdır.

1- Enlem

Dünyanın eğriliğinden dolayı alınan güneş enerjisi miktarı enlemlere göre değişmektedir. Bu nedenle ekvatordan kutuplara doğru hava sıcaklığı genellikle azalır.

2- Yükseklik

Dünya yüzeyinden daha yükseğe çıkıldıkça atmosferin yoğunluğu azalır ve sıcaklık düşer. Yaz aylarında tepelerin daha serin olmasının nedeni budur.

3- Basınç ve rüzgar sistemi

Herhangi bir bölgenin basınç ve rüzgar sistemi o yerin enlemine ve yüksekliğine bağlıdır. Sıcaklık ve yağış düzenini etkiler.

4- Denize uzaklık

Denizin iklim üzerinde ılımlı bir etkisi vardır. Denizden uzaklık arttıkça ılımlılaştırıcı etkisi azalır ve insanlar aşırı hava koşullarıyla karşı karşıya kalır. Bu duruma kıtasallık denir ; yani yazların çok sıcak, kışların ise çok soğuk olması.

5- Okyanus akıntıları

Okyanus akıntıları, karadaki rüzgarlarla birlikte kıyı bölgelerinin iklimini etkiler. Örneğin, sıcak veya soğuk akıntıların aktığı herhangi bir kıyı alanı, rüzgarların kıyıdan esmesi durumunda ısınacak veya soğuyacaktır.

6- Rölyef özellikleri

Rölyef bir yerin ikliminin belirlenmesinde önemli bir rol oynar. Yüksek dağlar soğuk veya sıcak rüzgarlara karşı bariyer görevi görür. Yeterince yüksek olmaları ve yağmur taşıyan rüzgarların yolunda bulunmaları halinde yağışa da neden olabilirler. Yağış, yeryüzüne düşen her türlü nemdir. Yağmur, kar, dolu ve sulusepken içerir.

Mevsimler Neden Değişiyor?

Dünya üzerinde güneş ışığının bulunuşu farklıdır. Karada belirli bir bölgede güneş ışığının bulunmasındaki değişiklikler o bölgenin sıcaklığını etkiler; mevsimin değişmesinin nedeni budur.

Yaz Gündönümü Nedir?

Bir yılda iki yaz gündönümü olur; bu anlarda güneşin gökyüzündeki yolu güney yarımkürede en güneyde, kuzey yarımkürede ise en kuzeydedir. Bu ana yaz gündönümü denir.

Örnek Sorular

Kuzey Yarımküre de yaz gündönümü ne zaman görülür?

20 Mart

22 Eylül

Haziran 21

22 Aralık

Cevap: c. Haziran 21

Güneşin konumu hangi mevsimde en yüksektir?

Bahar ekinoksu

Yaz gündönümü

Kış gündönümü

Sonbahar ekinoksu

Cevap: b. Yaz gündönümü

En uzun gece hangi mevsimde yaşanır?

Bahar

Yaz

Kış

Sonbahar

Cevap: c. Kış