.
New York Times gazetesi, Suriyeli muhaliflere yönelik operasyonları küçük Esad’ın yaptığını ve Mahir’in ağabeyi Esad’ın reform yapma isteğine de karşı çıktığını yazdı
Suriye’de Hafız Esad iktidarı döneminde 1982 yılında Hama’da gerçekleşen isyan 10 bin kişinin öldürülmesiyle çok kanlı bir şekilde bastırılmıştı. O dönemi bilen Ortadoğu uzmanları operasyon kararının aslında Hafız Esad tarafından değil, çok daha sert görüşlere sahip olan kardeşi Rıfat’ın inadı nedeniyle alındığını belirtiyordu. New York Times’a göre 20 yıl sonra ülkede benzer bir durum yaşanıyor. 3 aylık isyan dalgasını şiddet kullanarak bastıran Beşar Esad’ın bu kararının arkasında sertlik yanlısı kardeşi Mahir’in olduğu belirtiliyor.
‘O kanı sever’
Suriye ordusunun elit birliği 4’üncü Tümen’i ve Cumhuriyet Muhafızları ordusunu kontrol eden Mahir, Suriye’de imza attığı katliamlarla 1300 kişinin ölümüne sebep olduğu, 10 bin kişinin de sadece muhalif oldukları için gözaltına alınarak türlü işkencelere maruz bırakıldıkları ifade ediliyor. Gazeteye göre Esad, aslında ülkede reformlara imza atmak konusunda istekli. Ancak kardeşi Mahir “gölge başkan” gibi hareket ederek bunu engelliyor. Gazeteye konuşan isimler “O kanı sever” dedi.
Olaylar nasıl bu noktaya geldi?
16 Mart: 150 kişilik bir grup Şam’da sessiz protesto yaptı. Hapishanelerdeki muhaliflerin serbest kalmasını istedi. 30 kişi gözaltına alındı.
18-23 Mart: Güneydeki Deraa kentinde 3 protestocunun öldürülmesinin ardından Baas Partisi merkezi ateşe verildi. Onlarca kişi öldü.
24 Mart: Esad, 48 yıllık olağanüstü halin kaldırılacağını ve reformlar yapılacağını açıkladı.
29 Mart: Suriye hükümeti görevden alındı.
30 Mart: Esad, isyancıları “marjinal bir grup” olarak tanımladı.
25 Nisan: Suriye ordusu göstericilerin üzerine ilk kez tanklarla gitti.
29 Nisan: ABD Suriye’ye yaptırım kararı aldı.
10 Mayıs: AB Suriye’ye yaptırım kararı aldı.
24 Mayıs: Operasyonlarda ölen sivillerin sayısı 1100 olarak açıklandı.
2 Haziran: Suriyeli muhalifler Türkiye’de toplandı. Esad’a istifa çağrısı yaptı.
4 Haziran: Hatay sınırında 120 polis öldürüldü. Esad hükümeti polislerin muhaliflerce öldürüldüğünü açıkladı. Muhalifler ise ölen polislerin sivillere ateş etmeyi reddedikleri için Esad’ın adamları tarafından infaz edildiğini kaydetti.
Suriyeli elçi istifa etti mi?
Suriye’nin Fransa Büyükelçisi Lamia Şekkür, Fransız haber kanalı France 24’e bağlanarak “Silahlı kuvvetlerimizin cesaretine her zaman hayran olmuş olmama karşın, bu şiddet döngüsünü destekleyemem. Onuruyla ölen, yakınları bugün acı çeken göstericileri görmezden gelemem” dedi ve istifa ettiğini açıkladı. Ancak asıl kıyamet bundan sonra koptu. Şekkür, birkaç saat sonra bu kez Suriye devlet televizyonuna bağlanarak “Hala Suriye elçisiyim, dünyada hiçbir kanala konuşmadım” dedi. France 24 ise Şekkür’ü TV’de bir söyleşiye davet ettiklerini, bu görüşmeyi, daha önce büyükelçi ile görüştükleri telefon numarasından yaptıklarını, Şekkür’ün önce söyleşiye katılmayı kabul ettiğini belirterek, “Sonra aniden istifa ettiğini belirtti. Bunu hem İngilizce, hem de Fransızca yineledi” açıklamasını yaparak haberlerinin arkasında durduklarını bildirdi. Reuters ajansı da istifa haberinden sonra, bilgiyi teyit etmek için Suriye’nin Fransa Büyükelçiliğine bir elektronik posta gönderdiklerini, bu maile, “büyükelçinin istifa ettiği” yanıtını aldıklarını duyurdu.
