EYT'de son dakika gelişmesi! Ve belli oldu

EYT ile ilgili son dakika gelişmesi! AK Parti'den, EYT’nin (emeklilikte yaşa takılanlar) çözümü için 2022 yılı sinyali geldi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, sosyal kesimlerin sorununu beş başlıkta takvimlendirip çözüm adımları atarken, EYT'liler de Cumhur İttifakı nezdinde kulislerini artırdı.

İKİ PARTİ'YLE AYRI AYRI GÖRÜŞÜLDÜ

Çarşamba günü EYT'ye ilişkin federasyon ve platform temsilcilerinden oluşan bir heyet, TBMM'de AK Parti ve MHP'nin kapısını çaldı. EYT temsilcileri AK Parti Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu ve MHP Grup Başkan Vekili Erkan Akçay ile ayrı ayrı görüşerek, çalışmalara ilişkin nabız yokladı ve sorunlarını iletti. EYT'liler, 8 Eylül 1999'da getirilen yaş şartıyla mağdur edildiklerini hatırlattı.

"İKİ MESELEYİ ÇÖZDÜK, DÖRDÜNCÜ SIRADA EYT VAR"

Edinilen bilgilere göre, sözleşmeli personel konusunun ardından gündeme alınacak olan EYT sorunu, 2022 yılı içerisinde çözülecek. Ziyarette Akbaşoğlu’nun "İlk iki mesele olan asgari ücret ve memur maaşlarını çözüme kavuşturduk. Üçüncü mesele olan 3600 ek göstergeyi şu an hallediyoruz. Sonra dördüncü mesele olan sözleşmelilerin kadroya geçirilmesinden sonra 2022 yılı içerisinde EYT'liler sorununu halledeceğiz" dediği öğrenildi. (Yeni Şafak)

EYT ÇIKARSA YARARLANABİLİR MİYİM?

Son olarak Posta Gazetesi yazarı Ekrem Sarısu EYT ile ilgili okuyucusundan gelen soruyu yanıtladı:

1975 doğumluyum. 15 Nisan 1996’da SSK girişim oldu. 6000 gün prim ödemem var. 20 yılımı doldurdum. EYT çıkarsa yararlanabilir miyim? 

Cevap: Emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Süre ve prim şartını sağladığınızdan, bundan sonra prim ödemeseniz de 2027’de 52 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Sizin gibi emeklilik için aranan şartlardan, yaş dışındakileri sağlayanları emekli edecek bir yasa (EYT) çıkarsa, yararlanarak siz de emekli olabilirsiniz. Ancak fazla umutlu olmamak lazım. Çünkü bu konuda henüz ortada olgunlaşan bir çalışma olmadığı anlaşılıyor.

EYT'DE SON DURUM NE?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, sigorta prim gün sayısını dolduran Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için bir çalışma yapıyor. Maliyet odaklı çalışma sonrası öne çıkan düzenleme Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a sunulacak. Son karar Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın olacak.

BAHÇELİ'NİN EYT AÇIKLAMASI!

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, partisinin grup toplantısında partililere seslendi. Bahçeli, AK Parti'nin gündeminde olan 3600 ek gösterge ve EYT sorunu ile ilgili konuştu.MHP Lideri Bahçeli, Verdikleri sözleri unutmadıklarını; vatandaşların hayalleriyle oynamayı akıllarından geçirmediklerini belirten Bahçeli, 24 Haziran seçimlerine giderken hazırladıkları beyannamenin arkasında olduklarını dile getirdi.

"Emeklilikte Yaşa Takılan (EYT) kardeşlerimizin sorunu bizim sorunumuzdur." diyen Bahçeli, şunları kaydetti: "Sayıları 6,3 milyonu bulan bu kardeşlerimizin mağduriyetlerinin telafisi bizim amacımızdır. Bütçe imkanları doğrultusunda, kademeli geçiş uygulamasını dikkate alarak, geniş bir siyasi uzlaşma kapsamında EYT sorunu TBMM’de çözülerek gündemden tamamıyla çıkarılmalıdır.

Diğer yandan polislerimize, öğretmenlerimize, hemşirelerimize, imamlarımıza, uzman jandarmalarımıza, uzman çavuşlarımıza 3 bin 600 ek göstergenin verilmesi maksadıyla hükümete her desteği vereceğiz, her çalışmanın içinde olacağız.

Biz emeğin ve emekçi kardeşlerimizin her zaman yanındayız. Asgari ücretle geçinen yaklaşık 8 milyon kardeşimizin enflasyona ezdirilmemesi, insanca yaşayacakları bir ücret seviyesine çıkarılmaları beklentimizdir. Şu kış kıyamette insanlarımızın haklı taleplerini karşılamak hepimizin sorumluluğu altındadır. Asgari Ücret Tespit Komisyonunun enflasyonun üzerinde bir zam belirlemesi, ekonomik zorluklara direnen kardeşlerimizin yüreğine su serpmesi MHP'nin samimi çağrısıdır."

EYT NE ZAMAN ÇIKACAK?

Maaş, emekli aylıkları ve emekli ikramiyelerinde yüzde 20-25 oranında artış sağlaması beklenen 3600 ek gösterge düzenlemesi 2022 yılı bitmeden sonuçlanarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onayına sunulacak. Bununla beraber Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için de bir çalışma yaptığı ifade edildi. Bu düzenlemenin de 2022 yılı bitmeden Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın masasına gelmesi bekleniyor.

EYT NEDİR?

8 Eylül 1999’da yürürlüğe konan 4447 sayılı yasa ile emekli olmak için aranan sigortalılık süresi (erkek için 25, kadın için 20 yıl) ve prim ödeme (5000 gün) şartlarının yanına bir de yaş şartı (kadın için 58, erkek için 60 yaş) getirildi. 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanların yeni şartlara entegrasyonu da sigortalılık süresine göre kademeli olarak sağlandı. Sonuç olarak, emekli olmak için üç şartın (sigortalılık süresi, prim ödeme ve yaş şartının) birlikte sağlanması aranmaya başladı.

EYT KİMLERİ KAPSIYOR

Hürriyet yazarı Noyan Doğan'ın EYT ile ilgili yazsında Emeklilikte Yaşa takılanlar ile ilgili şu ifadeleri kullandı; Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) konusu yeniden gündeme geldi. Son olarak AK Parti Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, bir açıklama yaparak, EYT’lilerin durumunun çalışma programı içerisinde olduğunu, konunun 2022 yılı içinde ele alınacağını ve müjdeli haber verileceğini söyledi. EYT konusu ne zaman gündeme gelse okuyuculardan da, ‘beni de kapsıyor mu, ben de yararlanabilir miyim, prim günüm eksik borçlanma yapıp çıkacak düzenlemeden yararlanabilir miyim?’ benzeri sorular peşi sıra gelir. Açıkça söyleyeyim, bir emeklilikte yaşa takılanlar sorunu var ama EYT’liler kimlerdir, kimler yaşa takılıyor; kamuoyunda pek de bilinmiyor. Bu yıl içinde bu konuda bir düzenleme yapılır ya da yapılmaz bilmiyorum ama şu EYT konusuna açıklık getirmekte fayda var. Çünkü bakıyorsunuz, herkes kendine göre emeklilikte yaşa takılıyor. Yeri gelmişken; doğrudur, EYT konusu bir süredir gündemde, üzerinde konuşulup tartışılıyor, düzenleme yapılırsa maliyetinin ne olacağı hesaplanıyor, maliyetin düşük olması için de formüller bulunmaya çalışılıyor. Şunu da belirteyim, eğer bir düzenleme yapılırsa, öyle beklendiği gibi tüm emeklilikte yaşa takılanları kapsamayacaktır.

1999 EYLÜL KRİTİK TARİH

Gelelim, kimlerin EYT’li olduğuna. İlk sigortalı olduğu tarih 1999 yılının eylül ayından önce olanlar emeklilikte yaşa takılıyorlar. Neden? Çünkü bu tarihten önce sigortalıların emekli olabilmeleri için kadın çalışanların 20 yıllık sigortalılık süresi ve 5 bin gün prim ödemiş olması gerekiyordu. Erkek çalışanların ise 25 yıllık sigortalılık süresi ve 5 bin gün prim ödemiş olması emeklilik için yeterliydi ve her iki kesim için de yaş şartı aranmıyordu. Ancak 1999’un eylül ayında sosyal güvenlik sisteminde yapılan değişiklikle sigortalılık süresi ve prim gün sayısına ek olarak emeklilik için bir de yaş şartı getirildi. Emekli olabilmek için emeklilik yaşı kademeli olarak kadınlar için 58, erkek çalışanlar içinse 60’a çekildi ve prim gün sayısı da 7 bin güne çıkarıldı.

İşte bundan sonra da bu kişiler çalışma yılını ve prim gün sayısını doldursalar da emeklilikte yaşa takıldılar. Düzenlemenin başlarında bu durumdan etkilenenlerin sayısı azdı ancak zaman geçtikçe prim gün sayısını doldurup da emekli olamayanların sayısı artınca sorun haline geldi. Örneğin, 1997 yılında işe başlayan erkek bir çalışan, 25 yıllık sigorta süresi ve 5 bin prim gün ile emekli olacakken, yapılan düzenleme ile bu çalışanın prim gün sayısı 5900 güne çıkartıldı ve 57 yaş sınırı getirildi.

ÜÇ AYRI KESİM VAR

1999 yılındaki bir geceki düzenlemeden etkilenip de bundan dolayı emeklilikte yaşa takılanlar işin bir boyutu. Bir de düzenleme sonrası erkeklerde 25 yıl, kadınlarda 20 çalışma yılını doldurup, üstüne prim gün sayısını da tamamlayıp da yeni getirilen yaş şartı nedeniyle emekli olamayanlar var ki, bunlar da emeklilikte yaşa takılanlar. Ayrıca yine düzenleme sonrası sigorta girişi olup da ödemesi gereken prim gün sayısını veya çalışma yılını doldurup, gerekli yaşı doldurmadığından emekli olamayanlar var ki, bunlar da kendilerini emeklilikte yaşa takılanlar olarak görüyor. Daha açık bir anlatımla bugün emeklilikte yaşa takılan ya da takılacak olan üç ayrı kesim var. Peki, kaç kişi emeklilikte yaşa takılıyor? Tüm yaşa takılanların sayısı 6 milyonun biraz üzerinde ve bu sayı artacak. Ama 1999’daki düzenlemeden etkilenip de yaşa takılanların sayısı bir milyon kişi civarında.

YAŞA TAKILMA ŞARTLARI

Bu noktada kritik soru şu. Tüm bu kişiler sadece emeklilikte yaşa mı takılıyorlar, bir düzenleme yapılırsa tüm bu kişiler düzenlemeden yararlanabilir mi? Örneğin, 1999 yılından önce çalışmaya başlamış ancak 10 yıl çalışma süresi ve 3000 prim günü olan bir kadın çalışan, emeklilikte yaşa takılanlara yönelik bir düzenleme yapılsa bundan yararlanabilir mi? Ya da yine 1999 önce işe başlamış ancak prim gün sayısını doldurmasına karşın 15 yıl çalışma süresi olan erkek sigortalı, çıkacak düzenlemeden yararlanıp, emekli olabilir mi? Bu örnekler okuyuculardan gelen sorular üzerine verdiğim örnekler.

Emekli olabilmek için gerekli prim gün sayısı ve çalışma yılını doldurmuş olmak gerekiyor ki, 1999 eylül öncesi için bu şartlar erkekler için 25 çalışma yılı, 5 bin prim gün; kadın çalışan için 20 yıl, 5 bin prim gün sayısı. Eğer bunlardan birisini yerine getiremiyorsanız sadece emeklilikte yaşa takılmıyorsunuz demektir ve bir düzenleme yapılsa bile bundan yararlanamazsınız. Peki, çalışma yılı tam olsa, prim gün sayısı eksik olsa; doğum ya da askerlik borçlanması yaparak eksik prim gün sayısı tamamlanarak, emeklilikte yaşa takılanlara yönelik yapılacak düzenlemeden yararlanılabilir mi? Yararlanılabilir ama ne yönde düzenleme yapılacağı henüz netlik kazanmış değil.