Son 1 ayda yüzde 25’e düşmesine rağmen Borsa İstanbul, yıl genelinde birçok borsadan daha dirençli çıktı. 9 ülkenin borsası bu yıl BIST’ten daha fazla geriledi.
Piyasalarda son haftalarda yaşanan hareketler sadece yatırımcıların değil herkesin başını döndürdü. Borsa İstanbul son 1 ayda yüzde 25 civarında gerilerken dolar önceki gün 1.9610 TL ile tarihi zirvesini gördü. Dolarda ay başından bu yana yaşanan artış yüzde 5’lere dayandı. Piyasalarda yaşanan bu sert hareketlerle ilgili çok sayıda yorum yapıldı. Kimi Gezi Parkı olaylarına bağladı kimi yurtdışı piyasalardaki gelişmelere.
Rakamlara bakıldığında aslında her iki değerlendirme de doğru. Mayıs ayının son haftasından itibaren Türkiye gibi çok sayıda gelişmekte olan ülke borsasından yabancı çıkışı başladı. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) tahvil alım programında frene basacağı endişeleriyle Mayıs sonunda başlayan yabancı çıkışı geçen hafta Fed Başkanı Ben Bernanke’nin açıklamalarıyla hızlandı. Bu süreçte Borsa İstanbul ile benzer kategoride değerlendirilen Rusya Borsası yüzde 15, Brezilya Borsası ise yüzde 18 geriledi. Bu dönemde Gezi Parkı olaylarının patlak vermesi Türkiye’de piyasaların benzerlerine oranla daha kötü performans göstermesine neden oldu.
9 borsa BIST’ten daha kötü
Ancak yılbaşından bu yana tüm dünyadaki hareketlere bakıldığında aslında hem Borsa İstanbul’un hem de Türk Lirası’nın çok sayıda ülkeye oranla daha dirençli olduğu dikkat çekiyor. 2012 yılı sonundan bugüne kadar olan dönem gözönüne alındığında Borsa İstanbul’daki düşüş yüzde 8.94 civarında bulunuyor. Yani geçen yıl Venezuela Borsası’nın ardından dünyanın en fazla artan borsası ünvanını elde eden Borsa İstanbul, son haftalardaki düşüşü ile yıl içinde yaptığı rekor yükselişle elde ettiklerini geri vermiş durumda.
Peru ve Brezilya kayıpta zirvede
Dünyanın en büyük 41 borsası arasında bu yıl yatırımcılarını en fazla zarara uğratan borsa Peru Borsası oldu. 2012 yılını 20.629 puandan tamamlayan Peru Borsası yüzde 26.07 gerileyerek 15.250 puana indi. Gezi Parkı eylemlerinin bir benzerinin yaşandığı Brezilya’da da borsa yatırımcısı bu yıl büyük hayalkırıklığına uğradı.
Brezilya Borsası’nda Bovespa Endeksi bu yıl yüzde 25.51 düşerek en fazla kaybettiren ikinci borsa olarak listede yerini aldı. Bu yıl en fazla düşen borsalar sıralamasında Brezilya’yı yüzde 18 ile Rusya Borsası izledi. Listede 9’uncu sırada bulunan Borsa İstanbul’dan daha kötü performans gösteren borsalar arasında Mısır, Kolombiya, Meksika, Hong Kong, Güney Kore, Şili borsaları da yer alıyor. En büyük 41 borsanın 23’ü şu an 2012 kapanışının altında işlem görüyor.
Venezuela Borsası’nda uçuş bu yıl da sürüyor
Geçen yıl yüzde 300’e yakın yükselişi ile dünyanın en fazla artan borsası olmayı başaran Venezuela Borsası bu yıl da uçuşuna devam ediyor. Efsane devlet başkanı Hugo Chavez’in Mart ayında hayatını kaybetmesi de Venezuela Borsası’ndaki yükselişi durduramadı. Hacim olarak çok sayıda borsaya oranla “küçük” olarak değerlendirilebilecek olan Venezuela Borsası, yılbaşından bu yana yüzde 100’ün üzerinde arttı. Pakistan Borsası yüzde 25’lik yükselişi ile en fazla artan ikinci borsa oldu. Merkez bankasının para musluklarını açtığı Japonya’da Tokyo Borsası bu yıl yatırımcılarına ortalama yüzde 24.76 getiri sağladı.
10 ülkenin parası TL’den daha fazla değer kaybetti
Önceki gün 1.9610 TL ile tarihi zirvesine çıkan dolar dün uluslararası piyasalardaki olumsu seyrin etkisiyle 1.93 TL sınırına indi. Borsa İstanbul da yüzde 0.81 artarak 71.214 puandan kapandı. Türk Lirası’nın dolar karşısında yılbaşından bu yana izlediği seyre bakıldığında daha kötü performans gösteren para birimleri olduğu görülüyor. Güney Afrika Randı’ndaki bu yılki değer kaybı yüzde 18’e ulaşırken Türk Lirası bu yıl dolar karşısında yüzde 8 geriledi. Japon Yeni, Avustralya Doları, Kolombiya Pezosu, Norveç Kronu, Brezilya Reali, TL’den daha fazla değer kaybeden para birimleri oldu.
