İslâm dini insanlığa yararlı her bilimsel çalışmayı teşvik eder

SORU: Geleceği Allah’tan başka hiç kimse bilemez. Acaba astroloji sadece insan kişiliğini (genetik ve çevre gibi...) etkileyici faktörlerden biri olarak düşünülebilir mi? Batı ülkelerinde psikolojik-astroloji üzerine çalışma yapan kişiler var. Bunların çoğu psikoloji alanında doktora sahibi. Sizce astroloji, üniversite ortamlarında akademisyenler tarafından ele alınırsa insan ve toplum psikolojisi bilimine katkıda bulunabilir mi? Peygamberimiz Hz. Muhammed zamanında astrolojiyle uğraşanlar sadece gelecekten haber verdiğini ileri süren falcılardı. İslâm’ın, psikolojik-astroloji denilen çalışmaya farklı bakış acısı olabilir mi? (Adem A.)

CEVAP: Gelecekten haber verme anlamında astroloji yani müneccimlik İslâm’da caiz değildir. Çünkü geleceği sadece Allah bilir. Ama bilim olarak astroloji öğrenilebilir ve bilimsel düzeyde yararlanmak mümkün ise elbette bundan istifade edilir. Bilindiği gibi güneşin uydusu olan dünyamızdaki hayat, güneşin yaydığı ışınlara bağlıdır. Ayın da gelgit olaylarını düzenlediği bilinmektedir. Elbette diğer gezegenlerden ve yıldızlardan gelen ışınların da dünyadaki canlılar üzerinde etkileri vardır. Yıldızların şu veya bu konumda bulunması, dünyayı ve insan davranışlarını etkileyebilir.

Kehanet hurafedir
Astroloji bu konularda araştırma yapıp canlıların, özellikle insanların uzay cisimlerinden ne derece ve nasıl etkilendiklerini, yıldızların bireysel ve toplumsal olarak insan sağlığı ve davranışları üzerindeki etkilerini saptama çabası ise bunun bir sakıncası yoktur. Ama falcılık yapmak caiz değildir. Osmanlı idaresinde bir zamanlar padişahların müneccimleri bulunduğu gibi eski krallıklarda da astrologlar ve kahinler, kralları yönlendirirlerdi. “Şu saatte sefere çık, falan saat uğurludur veya uğursuzdur” gibi birtakım hayali şeyler söylerlerdi. Tabii çoğu kez onların yönlendirmeleri kral veya padişahı yanlış kararlar vermeye sevk ederdi. Böyle düşünceler hurafedir, kehanet hurafedir, insanları vehimlere, kararsızlıklara, bunalımlara, hatta kavgalara iter. Ama bilimsel çalışma olarak düşünülürse astrolojiyle uğraşmakta sakınca yoktur. İslâm, insanlığa yararlı her bilimsel çalışmayı teşvik eder.