İşçi, memur, dul, yetim, emekli, emekli, bu sorulara yanıt arıyor, uzmanasor@gazetevatan.com adresine sorularınızı gönderin yanıtlayalım. İşte o sorular ve yanıtları…
Merhaba, ben özel bir işletmede emekliliği gelmiş çalışanım. Brüt ücretim 15 bin lira civarında. 10 yıllık hizmetim var, benim tazminatım açıklanan tutar üzerinden mi ödenecek yoksa gerçek ücretim üzerinden mi?
Kıdem tazminatı ödemeleri Hazine ve Maliye Bakanlığının açıklamış olduğu kıdem tavanı üzerinden yapılmaktadır. 01.01.2022 Tarihinden itibaren uygulanacak tavan tutar 10.596,74 TL’dir. İşvereniniz elbette gerçek ücret üzerinden de yapabilir ancak yasal olan tutar ne yazık ki sizin brüt ücretinizin altında kalmaktadır. Hesabınızı çalışma sürenize göre 2022 yılı için belirlenen rakam üzerinden yapabilirsiniz.
Merhaba, benim emekli maaşım 2.350 TL’ydi. SSK emekliyim, benim ücretim şimdi 2.500 TL mi olacak yoksa yüzde 25,48 mi artacak? Teşekkür ederim.
SSK ve Bağkur emeklilerinde taban aylıklar 2.500 TL’ye çıkarıldı ancak bunun uygulaması aylığı 2.500 TL’nin altında kalanlar için uygulanacak. Yani sizin aylığınız zam oranıyla beraber 2.948,78 TL olacaktır.
Merhaba, emekli aylığında bulunan ek ödeme neye göre artmaktadır? Bu ek ödeme olayı nedir?
Ek ödemeler 2006 öncesinde yürürlükte olan vergi iadelerinin karşılığıdır aslında. Bu tarih itibariyle vergi iadesi yerine emeklilere çıplak maaşının yüzde 4’ü şeklinde ek ödeme verilmektedir.
Selamlar üstat, ben 25 Aralık 2021 tarihinde askerlik borçlanması yaptım. E-Devletten baktığımda hala beklemede görünüyor. Şimdi ben 2022 ücretine göre mi borçlanacağım yoksa geçen yıla göre mi?
Borçlanma başvurularında hesaplamalar başvuru tarihindeki prim tutarına göre hesaplanmaktadır. Sizin müracaat tarihiniz 2021 olduğundan 2021’in asgari ücretine göre ödeme tahakkuku gelecektir. Askerlik borçlanması ödemesini tebligat size ulaştığı günden itibaren 30 gün içerisinde yapmanız gerekmektedir.
Mert Bey, ben SSK emeklisiyim. E-Devletten baktığımda 1.990 TL aylık tutarı, 76 lira da ek ödeme görünüyor. Benim 2022 maaşım ne kadar olacak? Maaş hesaplarken ek ödeme ayrı maaş ayrı mı hesaplanacak?
2022 yılında uygulanacak olan zam oranı yani 25,48’lik rakam 1.990 lira olan net aylığınıza uygulanacak. Zam sonrası maaşınız 2.497 liraya çıkmış olacak. Bu rakamın %4’ü de ek ödeme şeklinde verilecek ve toplam elinize geçen rakam 2.596 TL olacaktır.
Merhaba, ben yurtdışından posta ile borçlanma başvurusu yaptım. Sadece internetten ulaştığım belgeyi ve kimlik fotokopimi gönderdim. Evraklarım eksik diye borçlanma başvurumu iptal ederler mi?
Yurtdışı başvurularında göndermiş olduğunuz başvuru belgesi ve kimlik fotokopisinin yanında yurda giriş-çıkış belgelerinizi ve ilgili ülkenin konsolosluğundan alınma çalışma ve hizmet belgeleri istenmektedir. Başvurunuz evraklarınız eksik diye reddedilmez. Kurum size eksik evraklarınızın olduğunu ve 3 ay içerisinde tamamlamanız gerektiğini içeren bir tebligat gönderecektir. Bu tebligattan sonra eksik evraklarınızı tamamlamanız halinde size borç tahakkuku gönderilecek. Yurtdışı borçlanmalarında ödeme süresi 3 aydır. 3 ay içerisinde ödemenizi yapmak durumundasınız.
Merhaba, ben konfeksiyon işçisiyim. Asgari ücretle çalışıyorum ancak işyeri bana asgari ücret düzeyinde zam yapmayacağını söyledi. 3 bin 500 lira vereceklermiş, bu yasal mıdır? Ne yapmam gerekir?
Her ne şart altında olursa olsun sigortalı çalışana asgari ücretin altında bir rakam verilmesi kanunen yasaktır. Eğer sizi tam süreli çalıştırıp asgari ücretin altında bir rakam verilirse Alo170 hattını arayarak işyerinizi şikâyet edebilir, denetim talep edebilirsiniz. İşvereninizin farklı usulsüz işlemler yapması olası gözükmektedir. Bu sebeple şubat ayı itibarı ile hizmet dökümünüzü, adınıza bildirilen gün ve prim tutarlarını e- devlet sistemi üzerinden takip etmenizi tavsiye ederim.
Mert Bey, yaklaşık 10 yıldır bir telefon şirketinde çalışıyorum. Bizim maaşlarımızı 2022 yılında asgari ücretin üstüne çıkardılar ancak fazla mesai vermeyeceklerini açıkladılar. Bizlere de fazla mesai onay formu imzalattılar, bu yasal bir şey mi?
Fazla mesai onay formları size mesai ödememek için değil sizin mesai yapmayı kabul etmeniz için imzalatılır. Mesai ücretini de ödememek gibi bir durum söz konusu olamaz, yasal değildir. Böyle bir uygulamaya maruz kalmanız halinde Alo170 hattına şikayette bulunabilir, işyerinizde Bakanlık müfettişleri tarafından denetim yapılmasını talep edebilirsiniz.
Merhaba ben fabrika işçisiyim. Bizden sendikadan istifa etmemizi istiyor yönetim, etmeyenlerin de tazminatlarını ödeyerek işten çıkarıyorlar. Böyle bir durumda ne yapmamız gerekiyor?
Sendika hakkı anayasal bir haktır. Yaşama hakkınız gibi sendikalaşma hakkınız da engellenemez, böyle bir durumda tazminatınızı ödeyerek işinize son verseler bile işe iade davası açarak kazanabilirsiniz. Ayrıca anayasal hakkın engellenmesine yönelik tazminat davası da açabilirsiniz. Sizin ve aynı durumda olan çalışma arkadaşlarınızın söz konusu durumu bağlı bulunduğunuz sendikaya iletmesi de oldukça önem arz etmektedir.
Sayın uzman, sosyal güvenlikle ilgili mi bilmiyorum ama benim Özbekistan’lı kız arkadaşım var. İkamet izni geçen yıl bitti, kaçak durumuna düştü. Yurtdışına çıkmadan ikamet iznini yenileme imkanımız var mıdır?
İkamet izinleri pek uzmanlık alanımız olmasa da çalışma hayatının içerisinde sık sık karşı karşıya kaldığımız durumlardan yola çıkarak değerlendirme yapabiliriz. İkamet izni ihlallerinde kişilerin giriş çıkış yapması şarttır. Bunun haricinde bir tavsiyede bulunanlar muhtemelen gayriresmi ve yasal olmayan yolları öneren kişiler olacaktır ki bu yollarda parasını kaptırıp mağdur olan çok kişi olduğunu maalesef biliyoruz. Kaçak durduğu gün kadar cezasını ödeyecek ve kendi ülkesinde kaçak kaldığı gün kadar kalacak. Diğer bir yöntem ise emniyete gidip kendini bildirmesi. Emniyet yoluyla çıkanlar cezalarını öder, yurda giriş yasağı normale göre yarı yarıya düşürülür.
