Sağlık Bakanlığı "Geciken ambulanslar"ı araştırdı

Özellikle,"Ambulans gecikti" başlıklı haberlerin gerçekliğini araştıran Sağlık Bakanlığı, 112 Komuta Kontrol Merkezi kayıtlarını tek tek inceleyerek bir rapor hazırladı.

112 Komuta Kontrol Merkezi kayıtlarına göre, medyamızda son bir yılda, 58 adet "Ambulans gecikti" haberi, 25 adet "Ambulans verilmedi" haberi, 45 adet de diğer ambulans haberleri yayınlandı. Bu haberler içinde "Ambulans gecikti" başlığıyla verilen haberlerin analizini yapan Sağlık Bakanlığı, şu sonuca ulaştı: "Bu vakaların 40 tanesi yanlış istihbarat ya da yanlış bilgilenmeden kaynaklanan hatalar, 6 tanesi eksik ya da yanlış adres bildiriminden kaynaklanan gecikmeler, 6 tanesi bildirimi geç yapılan vakalar, 4 tanesi hasta ya da yaralıların ambulans beklenmeden başka araçla taşındığı vakalar, 4 tanesi de geç gidilen ya da kusurlu olunan vakalardan oluşuyor."

Bakanlık raporunda, son bir yıl içerisinde 112 Acil Servis'le ilgili diğer haberlerde incelendi. Buna göre, 5 adet ambulans kazaları ile ilgili, 4 adet paramediklerin eğitimi ile ilgili, 27 adet 112 personeli ile ilgili, 9 adet ise bunların dışında haber yayımlandı. Medyanın 'acil servis' hizmetlerine 'aceleci' bir yaklaşım sergilediğinin vurgulandığı raporda, gazetelerin "Ambulans gelmedi" başlığıyla verdiği 3 farklı olayın detayları yazıldı. İşte Sağlık Bakanlığı'na göre 'çarpıtılan' 3 ayrı olayın perde arkası:
"
- Ankara Öveçler 4. Cadde'de meydana gelen trafik kazası sonrasında uzun süre ambulans beklendiği ve Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin'in olay yerine geç gelen ambulansa tepki gösterdiği şeklindeki haber üzerine Sağlık Bakanlığı, Ankara 112 Komuta Kontrol Merkezi kayıtları incelendi, ortaya çıkan sonuç şöyle:
Olay tarihi: 6 Eylül 2004
Saat: 22.33: 112 Acile çağrının gelmesi
22.36: Ambulans görevlendirilmesi
22.42: Olay yerine varış, müdahale
22.43: Olay yerinden ayrılış
22.58: Hastaneye varış
23.18: İstasyona dönüş
Çağrı kayıt formundan da anlaşıldığı üzere 22.33'te meydana gelen trafik kazası ihbarına 112 Komuta Kontrol Merkezi 22.36'da hareket emri verdi. Ambulans, 22.42'de yani 9 dakika sonra olay yerine ulaştı. Yaralıya ilk müdahale yapıldıktan sonra, 22.58'de Ankara Numune Hastanesi'ne nakli sağlandı.

- İstanbul'da meydana gelen ve basına, "Ambulans gelmek bilmedi", "Kaldırımın üstünde uzun süre ambulans bekleyen yaralı, kan kaybından ölüyordu" başlıklarıyla yansıyan olayın perde arkası: 13 Eylül 2003 günü saat 04.30'da 154 tarafından 112 Komuta Kontrol Merkezi'ne yapılan ihbar ile Büyükdere Caddesi'nde bulunan 4. Levent metro duvarına çarpma sonucu trafik kazası meydana geldiği bildirilmiştir. Olay yerinde, gazete haberinde yer aldığı gibi 2 yaralı değil, 3 yaralı olması nedeniyle olay yerine Beşiktaş 1. Acil Yardım İstasyonu ve ambulansı ile Beşiktaş 2. Acil Yardım İstasyonu ve ambulansı görevlendirilmiştir. Saat 04.30'da çağrı yapılan Beşiktaş 1. Acil İstasyonu personeli saat 04.32'de vakaya çıkış yapmıştır. Görevlendirilen ambulans ve personel saat 04.39'da olay yerine ulaşmıştır. Ulaşma süresi 7 dakikadır. Kaza yerindeki 3 yaralıyı da alan ve saat 04.43'te olay yerinden ayrılan ambulans, yaralıları, gazete haberinde yer aldığı gibi Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne götürürken yaralıların isteği üzerine Florence Nightingale Hastanesi'ne saat 04.48'de nakletmiştir. Beşiktaş 2. Acil Yardım İstasyonu ve ambulansı saat 04.33'te vakaya çıkış yapmıştır. O4.44'te olay yerine ulaşan ambulans, yaralıların diğer ambulansla taşınması nedeniyle yaralılar alınmadan saat 04.44'te olay yerinden ayrılmıştır. Olay akışından da anlaşılacağı üzere adı geçen haberde belirtildiği gibi ambulansların ihbar saatinden 30 dakika sonra olay yerine ulaşması söz konusu değildir.

- Basında, "Başkentin göbeğinde ambulans rezaleti", "Yaklaşık 40 dakika sonra başkentin göbeğindeki Kızılay'a yetişebilen 112 Hızır Acil Servis ambulansı, hastayı Numune Hastanesi'ne kaldırdı" başlıklarıyla yer alan haberinin Komuta Kontrol Merkezi'ndeki kayıtları ise oldukça ilginç. Kayıtlara göre, söz konusu vakanın 112 Acil Komuta Merkezi'ne saat 22.46'da bildirildiği ve ambulansın olay yerine saat 22.48'de vardığı, yaralının saat 22.56'da Numune Hastanesi'ne nakledildiği sonucu ortaya çıkıyor."

Sağlık Bakanlığı, medyada yer alan ambulans haberlerinin, 'ortak haber havuzları' nedeniyle aynı anda birçok yayın organında yer aldığını belirterek, gönderilen açıklamalara yer verilmeyişinden yakındı. 112 Acil çağrılarının zamanında yapılıp yapılmadığının doğrulanmadan, yapılan haberlerle kamuoyunun yanlış bilgilendirildiğini savunan bakanlık, yanlış ve olumsuz haberlerin sağlık çalışanlarının şevkini kırdığını kaydetti. Acil Servis hizmetlerinin daha başarılı yürütülmesi için vatandaşların daha duyarlı davranmasını isteyen Sağlık Bakanlığı, "112 hattını gereksiz yere meşgul etmemesi öncelikli olarak sağlanmalıdır. Ambulanslara trafikte kendimize yol açmak için müsaade vermek yerine, ambulanslara yol verilmesi için çaba gösterilmesi daha doğru olacaktır. Kaza ve benzeri olaylarla karşılaşan vatandaşlarımızın vakayı 112'ye doğru olarak bildirmeleri yerinde bir davranış olacaktır. Olay yeriyle ilgili detaylı ve açık adres mutlaka verilmelidir. Mümkünse adres tarif edilmelidir" hatırlatmasını yaptı.