Fotokapanlar, belirli koşullar sağlandığında otomatik olarak fotoğraf çeken veya video kaydı başlatan cihazlar. Bu koşullar, kameranın önünden bir şeyin geçmesi ve kameranın önünde ortam sıcaklığından daha sıcak bir şey algılaması. Bu akıllı sensörlerin nasıl çalıştığını ve kameraların diğer özelliklerini (algılama bölgeleri, tetikleme/kurtarma hızları, LED'ler gibi) anlamak, bu cihazları en verimli şekilde kullanmanıza yardımcı oluyor.
Fotokapan nedir?
Fotokapan (kamera tuzağı), hareketi ve sıcaklık değişimini algılayarak otomatik olarak fotoğraf çekebilen veya video kaydı yapabilen bir cihaz. Temelinde, pasif bir kızılötesi sensöre (PIR sensörü) sahip. Bu sensör, hareket ile ortam sıcaklığından daha sıcak bir nesnenin varlığının kombinasyonunu aramak üzere tasarlandı. Fotokapanlar genellikle vahşi yaşamı gözlemlemek veya güvenlik amacıyla kullanılıyor.
Fotokapanın temel işlevi, insan müdahalesi olmadan, önünden geçen sıcak nesnelerin (genellikle hayvanlar veya insanlar) fotoğrafını çekmek veya videosunu kaydetmek. Vahşi yaşam araştırmalarında, koruma çalışmalarında, avcılık gözlemlerinde veya mülk güvenliğini sağlamada kullanılıyor. Özellikle insanların sürekli bulunamadığı veya hayvanları rahatsız etmeden gözlem yapılması gereken alanlarda çok değerli.
Fotokapan nasıl çalışır?
Fotokapanın çalışma prensibi, PIR sensörünün algıladığı hareket ve sıcaklık değişimi sinyallerine dayanıyor. İşleyiş adımları şöyle:
Algılama (PIR Sensörü):
Fotokapanın kalbinde, "Pasif Kızılötesi" (PIR) sensör bulunuyor. Bu sensör, hareket ve ortam sıcaklığından daha sıcak bir nesnenin varlığını aynı anda algıladığında tetikleniyor.
Sensör, "Fresnel merceği" adı verilen kavisli plastik bir lens kullanıyor. Bu lens, kızılötesi ışınları (telleri) farklı yönlere odaklayarak belirli bir algılama bölgesi (yay) oluşturuyor.
Bu algılama bölgesi tipik olarak çerçevenin alt köşelerinden başlayıp ortaya doğru kavis çiziyor. Çerçevenin üst kısmı genellikle PIR tarafından algılanmaz, bu da kameranın doğru yerleştirilmesini önemli kılıyor.
Hayvan boyutu ve mesafe: Algılama mesafesi, hedeflenen hayvanın büyüklüğüne bağlı. Büyük hayvanlar (geyik, porsuk) küçük hayvanlardan (fare, kuş) çok daha uzaktan algılanıyor. Küçük memeliler ve kuşlar için kamera 1 ila 6 metre, kirpi gibi hayvanlar için 1,5 - ila 4,5 metre mesafeye yerleştirilmelidir. Üreticilerin verdiği maksimum algılama mesafeleri genellikle karaca veya insan büyüklüğündeki nesnelere dayanıyor.
Yanlış tetiklemeler: Sadece hareket (rüzgarda sallanan dal, çimen, su) genellikle tetiklemeye neden olmaz çünkü ortam sıcaklığında bir değişim yaratmaz. Ancak güneşli ve rüzgarlı bir günde, hareketli bitki örtüsünün gölge ve güneş ışığı nedeniyle ön/arka yüzeylerinde sıcaklık farkı oluşursa veya kamera algılama bölgesine çok yakın (1 il 1,2 metre) hareketli bitki varsa, PIR kandırılabilir ve yanlış tetikleme olabilir. PIR devresinin kalitesi (genellikle fiyatla doğru orantılı) bu tür yanlış tetiklemeleri önlemede kritik bir rol oynuyor. (Örneğin hareket eden sıcak tilki tetikler; uyuyan sıcak tilki tetiklemez; kalkıp giden tilki tekrar tetikler).
Tetikleme ve kayıt
PIR sensörü tetiklendiğinde, fotokapanı uyandırarak kayda başlaması için komut verir.
Tetikleme hızı: Algılama anından fotoğraf çekme veya video kaydı başlatmaya kadar geçen süre. Fotoğraf tetikleme genellikle videodan daha hızlıdır çünkü video daha fazla veri gerektiriyor. Ucuz kameralarda video tetikleme hızı 3 saniyeyi aşabilir (sadece kuyruk görülür). Kaliteli modern fotokapanlar video için yaklaşık 0.5 saniye veya daha kısa, fotoğraf için benzer veya daha hızlı sürelerde tetikleniyor.
Kurtarma ve tekrar hazır olma
Kurtarma hızı: Bir fotoğraf çekildikten veya bir video kaydı tamamlandıktan sonra, fotokapanın bir sonraki kaydı yapmaya hazır hale gelmesi için geçen süre.
Fotoğraf kurtarma hızları video kurtarmadan genellikle çok daha hızlı. İyi kameralar fotoğraflar arasında sadece 0.2-0.4 saniye bekleyerek anında yeni bir fotoğraf çekebilir. Video kurtarma en iyi kameralarda bile biraz daha yavaştır (0.5-0.8 saniye). Düşük kaliteli/ucuz kameraların kurtarma hızları çok daha düşük.
Gece görüşü (LED'ler):
Fotokapanlar geceleri görüntü almak için kızılötesi (IR) LED'ler kullanıyor. Bu LED'ler insanlar ve yaban hayatı tarafından görülemeyen bir ışık yayar (düşük parıltılı) veya hiç görünmez (parıltısız).
Kameralar, bu kızılötesi ışığın geçmesine izin veren özel bir filtreye sahip, böylece vahşi yaşamı rahatsız etmeden gece görüntüleri elde edilebilir.
Düşük parıltılı LED'ler (genellikle kırmızımsı bir parıltı) yaban hayatı gözleminde daha yaygın ve etkili. Parıltısız LED'ler (tamamen görünmez) genellikle güvenlik uygulamalarında tercih ediliyor.
