Çocuklarda koledok kistlerinin belirtileri nelerdir?

Koledok kisti, safrayı karaciğerden safra kesesine ve ince barsağa taşıyan kanalın (tüpün) konjenital anomalisidir. Safra, yiyecekleri sindirmek için karaciğer tarafından üretilen bir sıvıdır. Çocuklarda koledok kisti oluşması durumunda karaciğerde safra birikebilir. Bu, pankreas bezinden barsağa giden ana kanalı bloke ettiği için sarılığa, karaciğer sorunlarına veya pankreas iltihabına (pankreatit) neden olabilir. Koledok kisti olan çocukların yetişkinlikte safra kanalı kanseri oranı daha yüksektir. Bu nedenle erken tedavi bu riskleri azaltabilir.

Koledok kistleri doğuştandır. Kızların etkilenme olasılığı erkeklerden dört kat daha fazladır.

Koledok kistinin belirtileri nelerdir?

Çocuklar koledok kistleriyle doğsalar da, semptomlar bebeklik döneminde veya birkaç yıl boyunca ortaya çıkmayabilir. Bebeklerde veya daha büyük çocuklarda aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:

• Karın kitlesi,
• Sağ üst karında ağrı,
• Sarılık,
• Mide bulantısı ve kusma,
• Ateş.

Koledok kistlerine ne sebep olur?

Safra kanalı, safrayı karaciğerden ince barsağın ilk kısmına (duodenum) taşır. Safra kanalı ile pankreas kanalı arasındaki kesişme noktasında bir anormallik olduğunda ya da çamur, taş, darlık gibi nedenlerle koledok kisti oluşabilir. Bu anormal bağlantı, pankreas suyunun safra kanalına geri akmasına ve kist oluşmasına neden olabilir.

Koledok kistleri, safra kanalının karaciğer içindeki (intrahepatik) veya karaciğerin dışındaki (ekstrahepatik) kısmında oluşabilir. Nerede göründüklerine bağlı olarak dört temel koledok kisti türü vardır:

Tip 1 - Tüm koledok kistlerinin yüzde 90'ını oluşturan ekstrahepatik safra kanalı kisti.

Tip 2 - Kanaldan anormal bir kese açılması.

Tip 3 - Duodenum duvarının içinde kist.

Tip 4 - Hem intrahepatik hem de ekstrahepatik safra kanallarındaki kistler.

Karaciğer nedir ve ne işe yarar?

Karaciğer, karın boşluğunda, diyaframın altında ve mide ve barsakların üzerinde yer alan vücuttaki en büyük ikinci organdır. Barsakların yiyecekleri sindirmesine yardımcı olan safra üretiminin yanı sıra vücuda birçok yönden yardımcı olur:

• Kanın normal şekilde pıhtılaşmasını sağlayan, oksijeni taşıyan ve bağışıklık sistemini destekleyen proteinler üretir.
• Ekstra besin depolar.
• Zararlı maddelerin kan dolaşımını temizlemeye yardımcı olur.
• Kan şekeri ve kolesterol seviyelerini kontrol etmeye yardımcı olur.

Koledok kistleri nasıl teşhis edilir?

Çocuk doğmadan önce yapılan ultrasonda bazı koledok kistleri tespit edilir. Bazen bebek doğduktan sonra, çocuğun ebeveyni veya doktoru, sağ üst karında bir kitle fark edebilir. Testlerin bir kombinasyonu, doktorların bir çocuğun koledok kistleri olduğunu doğrulamasına yardımcı olur:

• Batın ultrasonografisi
• MR kolanjiopankreatografi, biliyer sistemin herhangi bir bölümünün ayrıntılı görüntülerini gösterir.

Koledok kistleri nasıl tedavi edilir?

Koledok kistlerine elektif ya da acil yaklaşım gerekir. Acil durumlarda geçici olarak önce ERCP yapılıp safra drenajı sağlandıktan sonra operasyon planlanır. Acil olmayan durumlarda ise elektif olarak operasyon yapılır. Kist çıkarıldıktan sonra safra yolu ve barsak arasında yeni bir geçiş yolu hazırlanır.

Minimal invaziv cerrahi

Cerrah genellikle koledok kistlerini laparoskopi adı verilen minimal invaziv bir ameliyatla çıkarabilir. Bu teknikte küçük bir teleskopla yönlendirilen küçük aletler kullanılır.

Çoğu durumda çocuklar, açık cerrahi geçiren çocuklara göre bir ila iki gün içinde eve gidebilir ve normal aktivitelerine daha çabuk dönebilir.

Minimal invaziv cerrahinin diğer faydaları şunlardır:

• Birkaç ay sonra görülmesi zor olan çok küçük izler,
• Ameliyattan sonra daha az ağrı,
• Genellikle daha kısa hastanede kalış süresi.

Ameliyat olmayan, koledok kisti olan çocuklarda oluşabilecek sorunlar:

• Safra tıkanıklığı,
• Kanalların enfeksiyonu,
• Sarılık,

Minimal invaziv cerrahi (laparoskopik cerrahi), minyatür cerrahi aletler ve kameralar veya teleskoplar kullanılarak küçük insizyonlar yoluyla yapılır. Bu yöntem, genellikle daha az ağrı, daha az yara izi ve daha hızlı iyileşme süresi ile sonuçlanır.