90 yıla tanıklık eden sergi!

Cumhuriyet’in 90. yıldönümünde, Türkiye Cumhuriyeti’nin yaratılış sürecini anlatan “Yeni İnsan Yeni Hayat” sergisi, Suna ve İnan Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nde açıldı.

Cumhuriyet’in 90 yıllık tarihsel yolculuğunu, fotoğraflar, afişler, çizimler, resim, kitap ve belgelerle ele alan “Yeni İnsan Yeni Hayat” isimli sergi İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nde açıldı. Sergi, 1930’lardan başlayarak, Cumhuriyet’in kuruluşundan günümüze kadarki süreçte Türkiye’de yaşanan kültürel, sanatsal ve mimari dönüşümü anlatan belgelerden oluşuyor.

Sedad Hakkı Eldem’in İstanbul Sirkeci garı tasarımı (1924)

Serginin ilk bölümünde Cumhuriyet’in kuruluş sürecinde mimari olarak da bir inşa sürecine girildiğini gösteren projeler, çizimler ve bina maketlerinin fotoğrafları yer alıyor. Yine bu bölümde Cumhuriyet döneminin öne çıkan mühendislerinden Turgut Cansever’in Beyazıt Meydanı’nın yayalaştırılması projesinin çizimi ve inşa ettiği Türk Tarih Kurumu’nun fotoğrafları bulunuyor. Hilton Oteli’nin mimarı Sedad Hakkı Eldem’in bugünkü Tarihi Sirkeci Gar’ının proje çizimi de sergilenenler arasında.

Sanatçıların rolü

Sergideki fotoğraflara bakıldığında mühendisler ve politikacılar kadar sanatçıların da Cumhuriyet’in yaratılış sürecindeki rolü göze çarpıyor. Türk tiyatro ve sinemasının temellerini atan Muhsin Ertuğrul’un 1931 yılında çektiği ve ilk sesli türk filmi olma özelliğini taşıyan “İstanbul Sokaklarında” filminden kareler Türkiye’de ilk kez sergileniyor. Ayrıca Ertuğrul’un sahneye koyduğu pek çok oyundan kareler de sergilenenler arasında. Yaşamını sanata adayan Garip akımı şairi Oktay Rıfat’ın eserlerini yazdığı daktilosu da serginin dikkat çeken objeleri arasında yer alıyor. Sergide ayrıca Oktay Rıfat’ın eserleri de sergileniyor. Yine Türk şiirinin unutulmaz ismi Orhan Veli Kanık ve sinemaya uyarlanarak milyonların gönlünde yer edinen “Hababam Sınıfı” romanının yazarı Rıfat Ilgaz’ın gençlik fotoğrafları da sergilenenler arasında...

Serginin küratörü Ekrem Işın, sahne sanatları, müzik, mimarlık, arkeoloji ve edebiyat alanlarından fotoğrafları seçerek oluşturduğu sergi için “Muhsin Ertuğrul, Ahmed Adnan Saygun, İlhan Usmanbaş, Sedad Hakkı Eldem, Turgut Cansever, Halet Çambel ve Oktay Rifat, sorgulayan, araştıran, keşfeden, kurgulayan ve ‘Yeni Hayat’ı yaratan ‘Yeni İnsan’ı örnekliyorlar” diyor. Sergi, 17 Mayıs’a kadar görülebilir.