İyelik Eki Nedir? İyelik (Aitlik) Eki Örnekleri Ve Konu Anlatımı...

İyelik Eki Nedir?

İyelik eki, isimlere veya kavramlara eklenmekte olan ekler olarak ifade edilmektedir. Dil bilgisi kurallarına göre iyelik eklerinin isimlere veya isim soylu sözcüklere getirildiğini söylemek mümkün olmaktadır. İyelik eklerinin sahip olma anlamına geldiğini ifade etmekte mümkündür. Bu nedenle iyelik ekleri aynı zamanda sahiplik ekleri olarak da bilinmektedir.

Türkçe dil bilgisinde iyelik eklerinin çekim eki olarak bilindiğini söylemekte mümkün olmaktadır. Dilimizde ise iyelik eklerinin altı kişiye göre çekimlendiği bilinmektedir. İyelik eklerinin –(i)m, –(i)n, –i, –(i)miz, –(i)niz, –leri olacak şekilde altı farklı şekilde çekimlendiğinin söylenmesi mümkün olmaktadır.

Altı kişi için çekimlendiğini söylediğimiz iyelik eklerinin ben, sen, o, biz, siz ve onlar şahısları için çekimlenmesi mümkün olmaktadır. 

İyelik (Aitlik) Eki Örnekleri ve Konu Anlatımı

İyelik eklerinin geldiği her bir şahıs için ise farklı bir ek aldığının söylenmesi mümkün olmaktadır. Her bir şahıs için gelmekte olan iyelik ekini ise ayrı bir şekilde göstermek mümkündür. İyelik eklerinin şahıs eklerine göre farklılık gösterdiği söylenebilir.

1- Tekil şahıslar için (ben) -ım, -im, -um, -üm şeklinde geleceğini söylemek mümkündür.

2- Tekil şahıs olarak bilinmekte olan (sen) için -ın, -in, -un, -ün ekleri getirilmektedir.

3- Tekil şahıs olarak ifade edilebilen (o) için ise -ı, -i, -u, -ü ekleri iyelik iki olarak eklenmektedir. 

1- Çoğul şahıs (biz) için getirilmesi gereken iyelik ekleri -mız, -miz, -muz, -müz olarak ifade edilebilmektedir. 

2- Çoğul şahıs (siz) için ise getirilmesi gereken eklerin -nız, -niz, -nuz, -nüz olarak bilindiği söylenebilir.

3- Çoğul şahıs (onlar) için ise -ları, -leri iyelik eklerinin getirilmesi gerekmektedir. 

Bu kapsamda değerlendirildiği zaman ise her bir şahıs ekine göre farklı iyelik eklerinin getirilmesi gerektiği sonucuna varılmaktadır. İyelik eklerinin, sahiplik bildiren bir ek olma özelliğine sahip olduğunun söylenmesi de mümkün olmaktadır. Türkçe dil bilgisi kurallarına göre iyelik ekleri sadece isimlere ve isim soylu sözcüklere getirilmektedir. 

İyelik eklerinin her birinin teker teker ezberlenmesine gerek yoktur. Aslında günlük hayat içerisinde farkında olmadan bile olsa iyelik ekleri oldukça sık bir şekilde kullanılmaktadır. Bir iyelik ekinin hangi şahsa ait olduğunun anlaşılabilmesi için ise uygulanması gereken oldukça basit bir yöntem olduğu bilinmektedir.

Eklerin hangi şahıslara ait olduğunun anlaşılması için başına “benim, senin, onun, bizim, sizin, onların” kelimelerini eklemeniz yeterli olacaktır. 

Kaleminiz kelimesi için; benim kaleminiz, senin kaleminiz, onun kaleminiz, bizim kaleminiz, sizin kaleminiz, onların kaleminiz şeklinde bir inceleme yaptığınız zaman kolaylıkla bulabilirsiniz. Doğrusu sizin kaleminiz olacaktır. Bu durumda -iniz ikinci çoğul şahıs iyelik ekidir.