Gazete Vatan Logo

Çembersel Hareket Formülleri Nelerdir? Çembersel Hareketler Nasıl Hesaplanır?

Çembersel hareket, eski adı ile dairesel hareket mekanik fizikteki en önemli konular arasındadır. Çembersel hareketler konusuna hakim olarak harmonik hareketi de anlayabilirsiniz. 

Çembersel Hareket Formülleri Nelerdir? Çembersel Hareketler Nasıl Hesaplanır?

Çembersel Hareket Formülleri Nelerdir?

Yarıçap: Çembersel hareketin yörüngesi ve merkezi arasındaki mesafedir. Birimi metredir ve m ile gösterilir.

Periyot: Çembersel hareketin tam turu için gerekli olan süredir. Birimi saniyedir ve s ile gösterilir.

Frekans: Çembersel harekette saniyede yapılan tur sayısıdır ve periyotun tersidir. Birimi de 1/s yani hertz (hz) olarak bilinir. Periyot ve frekans arasındaki ilişki de T.f=1 şeklinde olur. Bu da T=1/f ya da f=1/t bağıntılarını gösterir. 

Çizgisel hız: Çembersel hareket yapan cismin birim zamandaki aldığı mesafedir. Birimi m/s olarak bilinir.

Açısal hız: Yarıçap vektörünün birim zaman içinde taradığı açıdır. Birimi rad/s şeklindedir. Çizgisel hızın bulunması için formül V=2πr/T şeklindedir. Açısal hız da ω= 2π/T olur. Bu durumda çizgisel hız ile açısal hız arasındaki bağıntı da V = ω.r bağıntısı olur.

 Çembersel Hareketler Nasıl Hesaplanır?

Merkezcil formül: Fizikte kuvvet ile ivme arasındaki ilişki F=m.a olur. Merkezcil ivme de a = V2/r formülü ile bulunur. Çizgisel hız yerine açısal hız kullanılmak istenirse V değil ω.r yazılır ve a = ω2.r bulunmuş olur.

Haberin Devamı

Dönme kinetik enerjisi: Bulunması için E = 1/2.I.ω2 formülü kullanılır. 

Açısal momentum: Bulunması için L = r.p ya da L = m.v.r formülü kullanılır. Eğer açısal hız yerine çizgisel hız yazılırsa L = m.ω.r2 formülü ile de bulunabilir.

 ​Çembersel Hareket Soruları Nasıl Çözülür?

 Çembersel hareket soruları genelde anlaşılamadığı için öğrencilere zor gelmektedir. Eğer anlaşılırsa ve soru anlanırsa oldukça kolaydır. Formüllerin ötesinde konunun mantığını oturtmak çok önemlidir. Çıkmış soruları çözmek ve farklı soru çeşitleri öğrenmek konuya hakim olmayı sağlar. Konunun mantığını anlamak için kolay soru modellerinden başlamak ve gittikçe zorlaştırmak gerekir.

 Hız vektörü ile kuvvet vektörünün yönünü bilmek ya da merkezcil ivmeyi doğru anlamak soruları çözmek için önemlidir. Eğer bu formülleri anlar ve mantığını oturtursanız sirkte motosikletin kaymadan dolanması ya da viraj da savrulmama problemlerini kolaylıkla çözersiniz. 

Haberin Devamı

 Çembersel Hareket Nedir?

 Fizik içinde düzgün çembersel hareket demek dairesel olan bir yörüngeyi sabit hız ile geçen nesne hareketi demektir. Cismin uzaklığı her zaman sabit kalır fakat değişken bir hız olur. Ortaya çıkan merkezcil ivme de genelde düzgün genlikten kaynaklanır.