Şap virüsü nedir, hastalığın belirtileri neler? SAT 2 Şap virüsü insana geçer mi, hayvanlarda ve insanlarda şap virüsü nasıl ve kaç günde ortaya çıkar?
Türkiye’nin farklı illerinde yaklaşık 2 aydır görülen SAT-2 tipi şap virüsü nedeniyle Tarım ve Orman Bakanlığı harekete geçti. Çeşitli illerde görülen şap hastalığı nedeniyle tüm hayvan pazarları kapatıldı ve şehirlerarası hayvan nakli yasaklandı. Peki, Şap hastalığı nedir, şap virüsü belirtileri nelerdir? Hayvanlarda görülen şap hastalığı insana bulaşır mı, SAT 2 Şap virüsünün tedavisi var mı? Şap virüsü nasıl ve kaç günde geçer? İşte Şap hastalığı 2023 gelişmeleri!

SAT-2 tipi şap virüsü nedeniyle Tarım ve Orman Bakanlığı’nın talimatı istikametinde, tüm Türkiye’de ikinci bir emre kadar veteriner hekim, veteriner sağlık teknikeri ve teknisyenlerinin izinleri de iptal edildi. Alınan tedbirler istikametinde ithalat, ihracat ve kesim maksatlı sevkler dışındaki tüm hayvan hareketleri yasaklandı. Ayrıca ülke genelindeki hayvan pazarları da kapatıldı. Peki, Şap hastalığı nedir? Şap virüsü nedir, Sat 2 şap hastalığı belirtileri nelerdir? Hayvanlarda görülen şap hastalığı insana bulaşır mı, SAT 2 Şap virüsünün tedavisi var mı?

Şap virüsü alarmı
Bakanlık hayvanlarda görülen bu hastalığın yayılmasını önlemek amacıyla çeşitli önlemler aldı.
Bakanlık tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı:Ülkemizde görülen şap hastalığının bu türünden dolayı hayvan pazarları kapanmıştır. İkinci bir emre kadar hayvanların satışı ve hareketi yasaktır. Aksi durumda kolluk kuvvetleri tarafından 36a kanunun ilgili maddesine göre hastalıkların yayılmasının önlenmesi amacıyla Bakanlık tedbirlerine uymayanlara 46 bin 159 lira idari para cezası uygulanacaktır.
Ayrıca Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından çiftçilere gönderilen mesajda ise aşı çalışmalarına başlandığı belirtilerek tespit edilen virüs SAT-2 olup, aşı çalışmalarına özel sektör ve devlet eliyle başlanmış olup üretimi tamamlandığında sahaya verileceği vurgulandı.

Şap hastalığı nedir, bulaşıcı mı?
Şap hastalığı çift tırnaklı hayvanların akut seyirli, çok bulaşıcı ve zoonotik karaktere sahip viral bir enfeksiyonudur. Hastalığın bulaşma oranı yüksek olup, hassas hayvan topluluklarında (popülasyonlarında) % 100'e kadar ulaşabilmektedir.

Şap virüsü nasıl ve kaç günde bulaşır?
Yapağıda 24 gün
Sığır derisinde 4 hafta
Samanda 15 hafta
Kepekte 20 hafta
Toprakta 4 hafta
Kuru ot ve danede 5 ay süreyle enfeksiyözitesini (bulaşma yeteneğini) koruyabilmektedir.

Şap virüsü insana bulaşır mı?
Kimyasal etkenlere karşı dayanıksız olan şap virusu pH 7,0- 7,7 de etkilenmemekte (stabil olmakla) birlikte asit ve alkali şartlarda kısa sürede inaktive olmaktadır Hastalık direkt ve indirekt olarak yayılmaktadır. Hastalığın en belirgin yayılma yolu havada bulunan virusun solunum sistemi ile alınmasıyla olmaktadır. Enfekte veya kuluçka dönemindeki hayvanlar solunum, deri, sekret ve ekstretleri, süt ve sperma ile virusu saçmaktadır. Hastalık bulaşık (kontamine) hayvan ürünleri, bulaşık (kontamine) araç ve aletler, insan, yabani hayvanlar, kuşlar, rüzgar ve nakil araçları ile de bulaşabilmektedir.

Şap hastalığının belirtileri nelerdir?
Sığırlarda ateş, iştahsızlık, depresyon ve süt veriminde azalma ilk klinik bulgulardır. 24 saat içerisinde salya akışı başlar ve dil-dişetinde veziküller şekillenir. Keseciklere (veziküllere) interdigital bölgede, koroner bölgede, meme derisinde, ağız ve burun mukozasında rastlanabilir. Veziküllerin yırtılması ile geniş ülseratif yaralar şekillenebilir. Dildeki yaraların (lezyonların) genellikle birkaç günde iyileşmesine karşın ayaklardaki ve nazal bölgedeki lezyonlar çoğunlukla ikinci (sekunder) bakteriyel enfeksiyonlara maruz kalırlar. Sekunder bakteriyel enfeksiyonlar sonucu pneumoni ve mastitis görülebilir, tırnak düşebilir.

Koyun ve keçilerde hastalık daha hafif seyirlidir. Hastalık koyunlarda genellikle topallık ile karakterizedir ve topallık süreklilik gösterir. Ağızdaki lezyonlar sığırlardaki lezyonlardan daha küçük ve daha kısa sürelidir. Genellikle hastalığın yol açtığı ekonomik kayıplar sığırlarınkinden daha düşüktür ve klinik bulgular ancak dikkatli bir gözlemle belirlenir.

Şap hastalığına karşı alınacak önlemler
Yetiştiricilerin Alacağı ÖnlemlerAhır girişlerinde şap hastalığına etkili dezenfektanlar (örn: sitrik asit veya sudkostik) ile muamele edilmiş paspasların sürekli bulundurulması.
Ahırlara hayvan bakıcılarından başka kimsenin sokulmaması, bakıcıların da farklı kıyafet ve ayakkabı ile ahıra girmesi,
Sağım öncesi ellerin, otomatik sağım makinelerinin ve memelerin temizliğine özen gösterilmesi.
Yeni satın alınan hayvanların 15 gün süre ile karantinaya alınması ve süre sonunda sağlam ise diğer hayvanların yanına sokulmaması.
Mera mevsiminde enfekte meralara hayvanların gönderilmemesi.
Enfekte bölgelerden ot, saman, vb.nin alınmaması.

Hastalık çıkmadan veteriner teşkilatının alacağı önlemler
4-6 ayda bir düzenli şekilde aşılama yapılması
Hayvan hareketlerinin kontrol edilmesi.
Hayvan sevkiyatından önce hayvanların aşılanması ve 3 hafta sonunda sevkiyata izin verilmesi.
Hayvancılıkla uğraşanların eğitilmesi.

Hastalık çıktıktan sonra alınacak önlemler
Yetiştiricinin Alacağı Önlemler
Hasta hayvanlar ile sağlıklı hayvanların hemen birbirinden ayrılması.
Hasta hayvanların bulunduğu yerin dezenfeksiyonu
Hasta hayvanların altlıklarının yakılması.
Hayvan bakıcılarının ayrılması
En hızlı şekilde Veteriner Hekimin haberdar edilmesi.

Veteriner Hekimin Alacağı Önlemler
Kesin tanı için marazi madde alınarak en seri şekilde Şap Enstitüsüne gönderilmesi.
Hastalık çıkan yere kordon konulması, çift tırnaklı hayvan ve ürünlerinin çıkışının durdurulması.
Alınacak sonuç doğrultusunda hastalar, şüpheliler ve 5 aylıktan küçükler dışında kalan tüm hayvanların aşılanması.
Ölen hayvanların yakılarak veya gömülerek imha edilmeleri.
Sahibinin isteği doğrultusunda karantina bölgesinde kesilecek
hayvanlara Hayvan Sağlığı Zabıtası hükümlerinin uygulanması.