Türkpetrol'ün şapkasını artık Shell takacak
Türk Petrol benzin istasyonlarının sahibi Turcas'ın, Shell'e satışı yüzde 99.9 bitti. Taraflar el sıkıştı. Türk Petrol markasının sahibi Turcas'ın bugün ya da yarın İMKB'ye satış kararını bildirmesi bekleniyor. Turcas artı Shell satış hacmi olarak pazar liderliğini ele geçirebilecek
Shell- Türk Petrol pazarlığında taraflar el sıkışarak son noktayı koydu.
En nihayet yabancılar petrol sektöründe de ağırlığını hissettirecek operasyona start verdi. Yabancı sermayenin Türkiye'ye olan ilgisi son dönemde iyice kabarmışken bir saüş haberi de akaryakıt dağıtım sektöründen geldi. Shell, Türkiye'nin önde gelen dağıtım şirketlerinden Türk Petrol'ü bünyesine katacak operasyonu tamamladı.
Nisan ayında alevlenen pazarlıklar anlaşmayla sonuçlandı. Taraflar bundan yaklaşık 4 ay önce ilk teması gerçekleştirmiş, ancak daha sonra görüşmeler biraz soğur gibi olmuştu.
Anlaşma 200 milyon dolar üzerinden
Shell'in ısrarı karşısında Turcas hissedarları satışa onay verdi.
İki taraf arasında yapılan pazarlıklarda son olarak 200-210 milyon dolarlık bir piyasa değeri üzerinden hisselerin devri konusunda anlaşma sağlandı. Şayet bu rakam üzerinden satış gerçekleşirse Türkiye yine primli bir saüşa tanık olmuş olacak.
Zira Türk Petrol markasının sahibi Turcas'ın halen İMKB'deki piyasa değeri 165 milyon dolar civarında bulunuyor. Satış 200 milyon dolar değer üzerinden gerçekleşirse Shell, Turcas'a yüzde 20 primli fiyat vermiş olacak.
Opsiyonlu saüşta, Shell'in halka açık kısım için çağrı muafiyeti isteyip istemeyeceği ise tam olarak netlik kazanmadı. Turcas'ın halen yüzde 16'lık kısmı halka açık bulunuyor. Turcas'ın sermayesi ise 26.3 trilyon lira seviyesinde.
Liderlik mücadelesi veren Shell'in Turcas'ı bünyesine katarak Petrol Ofisi'ni de yakalaması bekleniyor. Sektörün büyük oyuncusu Petrol Ofisi'nin piyasa değeri ise Cuma günü borsa kapanışına göre 1 milyar 93 milyon dolar seviyesinde görünüyor.
Masadan anlaşmayla kalkan Shell'in Genel Müdürü Canan Ediboğlu'nun operasyonun gerçekleşmesi için büyük çaba harcadığı biliniyor. Ediboğlu'nun yakın çevresine "Bu satın alma operasyonunu gerçekleştirmeden misyonumu tam olarak gerçekleştirdiğime inanmayacaktım. Bu işin bitmesini çok istiyordum" dediği öğrenildi.
Anlaşma ile birlikte petrol piyasasında dengeler de değişecek. İş Bankası-Doğan konsorsiyumu tarafından Özelleştirme İdaresi'nden 1 milyar 160 milyon dolar bedel ödenerek satın alınan Petrol Ofisi halen sektörün bir numarası. Ancak Shell artı Türk Petrol pazar payı olarak Petrol Ofisi'ni yakalama şansını elde edecek.
Zira her iki kuruluşun da ağırlıklı olarak satış hacminin yoğun olduğu şehir merkezlerinde
yoğunlaştıkları görülüyor.
ABD'li ortak ile anlaşmazlık etkiledi
Enerji Piyasası Kurumu'nun verilerine göre Shell'in bayi sayısı 1.076. Türk Petrol'ün de 721 adet benzin istasyonu bulunuyor. Petrol Ofisi'nin 4 bin 696'yı bulan istasyon sayısı mevcut. Ancak sektör temsilcileri büyüklüğün istasyon sayısı ile görülemeyeceğine özellikle dikkat çekiyorlar ve "Petrol Ofisi'nin Anadolu'nun en ücra bölgelerinde yer alan 200 istasyonunun hacmini toplayın belki bir tane Merter Shell yapmaz. Bu sektörde konum çok önemli. O yüzden sözleşmesi biten bazı akaryakıt istasyonları için milyon dolarlık transfer ücretleri ödeniyor" diyor.
Conoco, Turcas'ın ABD'li ortağıydı. Satış kararında ABD'li ortak ile Türk ortaklar arasındaki yönetim uyuşmazlığının da etkisi olduğu konuşuluyor.
Erdal Aksoy, Yılmaz Tecimen ve 2.5 yıl önce aramızdan ayrılan Kaya Baban ise Türk Petrol markasının sahibi Turcas'ın en büyük yerli ortaklarıydı.
Opet'in yüzde 50'sini alan Koç alışverişten memnun
Sektörde daha önce Opet-Koç evliliği gerçekleşmişti. Uzmanlar yakın gelecekte akaryakıt dağıtım sektöründe konsolidasyonların ve satın almaların devam edebileceğine dikkat çekiyor. Opet'in yüzde 50'lik hissesi için Koç Grubu, Fikret Öztürk'e 125 milyon dolar ödemişti. Hemen hemen Turcas ile Opet'in pazar payları ve istasyon sayıları birbirine yakın. Opet'in 250 milyon dolar değer üzerinden satıldığını belirten sektör temsilcileri "Turcas için biçilen değer de hemen hemen Opet'e yakın. Ancak son dönemde artan vergiler, kaçak akaryakıta önlem alınamaması ve sektörün araba satışları rekor kırsa da aynı oranda büyümemesi fiyat endikatörünü bir parça olumsuz etkilemiş olabilir" yorumunda bulunuyorlar. Bu arada aklıma hemen Rahmi Koç'un bir sözü geliyor. Sayın Rahmi Koç ile Bulgaristan'da Opet istasyonunun açılışına birlikte gitmiştik. Sayın Koç orada bir yorumda bulunmuş. Petrol Ofisi için ödenen 1 milyar 160 milyon dolarlık bedeli de hatırlatarak "Biz ise sadece 125 milyon dolar ödeyerek piyasanın güçlü bir oyuncusunun ortağı olduk. İyi bir iş yaptığımıza inanıyoruz. Markayı büyüterek rakiplerimizi yakalayacağız" demişti.
Petrol fiyatı arttı Shell'in 2004 kârı 18.5 milyar $ oldu
Şirketin tam adı: Royal J Dutch/Shell Şirketler Grubu (Ingiliz-Hollanda ortaklığı) Dünya genelinde 47 bin istasyonu bulunuyor.
• Toplam 145 ülkede 119 bin çalışanı var.
• 2004 yılı rakamları:
Satış: 265.19 milyar dolar
Kâr: 18.54 milyar dolar (2003'e göre yüzde 48 artırdı)
Aktifleri: 193.83 milyar $ Pazar değeri: 221.4 milyar $
• 2004 yılında 13.4 milyar dolar sermaye yatırımı yaptı.