Maaşım az olsun ama yan masadakinden çok olsun
Çalışanlara sordular: Ortalaması 10 bin TL olan iş yerinde 8 bin TL maaş mı, ortalaması 5 bin TL olan iş yerinde 7 bin TL maaş mı almak istersiniz?
İstanbul Üniversitesi (İÜ) İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Şeker, 7 bin 500 kişiyle yüz yüze görüşerek yaptığı ‘Mutluluk Ekonomisi’ araştırmasının sonuçlarını açıkladı. Araştırmada, bir senaryo sorusu ile göreli zenginlik ve mutlak zenginlik arasındaki ilişkiyi incelediklerini belirten Şeker, göreli zenginliğin toplum tarafından daha fazla önemsendiğini söyledi.
Mutluluk sınırı 8 bin TL
Bu bağlamda deneklere, iki iş teklifi aldıklarında hangisini seçeceklerinin sorulduğunu aktaran Şeker, “Bu tekliflerden ilkinde iş yerinde ortalama maaş 10 bin TL iken 8 bin TL teklif ediliyorken, 2’nci teklifte iş yerinde ortalama maaş 5 bin TL iken 7 bin TL teklifi sunuluyor. Deneklerin yüzde 73’ünün 2’nci teklifi, yani mutlak olarak daha az ama göreli olarak yüksek olan teklifi tercih ettiği görülüyor. Dolayısıyla toplumda bireylerin böyle bir iktisadi kararda rasyonel davranmadığı, etrafındaki ortalama gelire göre kendini konumlandırmak istediği ortaya çıkıyor” diye konuştu. İstanbul’da aylık 7 bin 500- 8 bin TL bandı, yaşanabilirlik düzeyini gösteriyor. Başka bir ifadeyle aylık gelir 2 bin TL’den 3 bin TL, oradan 5 bin TL’ye ve devamında 7 bin 500-8 bin TL’ye yükseldiğinde bireyin yaşam standardı belli bir seviyeye ulaşıyor. Bu seviyeye ulaşana kadar artan gelir, mutluluğunun da artmasını sağlıyor. Ancak kabul gören belli bir yaşam standardına ulaşıldığında, artan gelir mutluluğu artırmakta yeterli olmuyor. Aile, sağlık gibi diğer faktörlerin önemi daha fazla artıyor. İstanbul’da bu sınır 7 bin 500-8 bin TL bandında gerçekleşiyor.
Prof. Dr. Murat Şeker, gelir artışının bir noktaya kadar mutluluğu artırmada etkili olduğunu, ancak devamında gelen gelir artışının mutluluğu artırmakta yeterli olmadığının görüldüğünü söyleyerek sözlerine şöyle devam etti: “İstanbul’da aylık 7 bin 500-8 bin TL bandına kadar artan gelir mutluluğu artırıyor ancak bu noktadan sonra gelir artsa da mutluluk düzeyi değişmiyor. Hatta daha yüksek gelire sahip olanlarda gelir artmasına karşılık mutluluk düzeyi değişmezken, stres faktörünün de yükseldiği gözlendi. Bu durum İstanbul’da yaşamanın maliyetinden kaynaklanıyor.”