İki yıllık kanser mücadelesini kaybetti
Sadece Venezuela’nın değil tüm Latin Amerika halklarının ‘Devrimci bir kahraman’, ABD’deki karşıtlarının ise ‘Castro’dan sonra ikinci şeytan’ olarak gördüğü Hugo Chavez iki yıllık kanser mücadelesini kaybetti.
Yoksulluk, açlık ve sosyal adaletsizliğe olan tepkisiyle siyasete adım atan, darbe girişimi ile yıkamadığı Perez hükümetini seçimlerle yıkan Hugo Chavez, eşit ve özgür dünyanın ancak sosyalizmle yaşanacağına inanıyordu. ABD ve kapitalist sistemi her fırsatta ağır bir dille eleştirdi. Hatta ABD eski başkanı George W. Bush için ‘Bay Bush siz bir eşeksiniz’ sözünü kullanacak kadar ileri gitmişti.
Bolivarcı Devrim hayali
Gençliğinde Marx, Lenin ve Mao’nun kitaplarını okuyan ve Che’nin hayatını araştıran Chavez’i en çok etkileyen ise sömürgeci güçlerle savaşarak Venezuela’nın bağımsızlığını kazanan 19’uncu yüzyıl Güney Amerikalı Devrimci Simon Bolivar’ın siyasi düşünceleri oldu.
Hapisten iktidara
Chavez’in, Perez Hükümeti’ne karşı giriştiği darbenin başarısızlığı ona iki yıllık hapis getirdi. Darbe sonrası ulusal televizyonda konuşma yapmasına izin verilen Chavez’in milli kahraman Simon Bolivar’dan bahsettiği konuşması onu bir halk kahramanı yaptı. 1998 seçimlerinde aday olduğunda yüzde 56 ile devlet başkanı seçildi. 14 yıl boyunca ölümüne kadar da iktidarı bırakmadı.
‘Beni hemen öldürme’
Chavez’in ilk işi demokratik bir anayasa getirmek oldu. Esprili kişiliği eğlenceli bir başkan figürü çizdi. ABD’yi her fırsatta açıkça eleştirdi. 2011 yılında başlayan sağlık sorunları, devrim sürecine ket vurdu. Hastalığının son dönemlerinde ‘Bu ülke ve bu insanlar için yapacak çok şeyim var. Tanrım beni hemen öldürme’ sözleriyle hislerini dile getirmişti. Ama iki yıllık kanser mücadelesini kaybetti...
Ölüm haberini böyle verdiler
VenezUela Devlet Başkanı Yardımcısı Nicolas Maduro, yanında üst düzey politikacı ve askerlerle birlikte Hugo Chavez’in Venezuela saatiyle 16.25’te öldüğünü “Comandante, şimdi her nerdeysen, her zaman koruduğun ve sana asla ihanet etmeyen halkın adına binlerce teşekkür ederiz, senin devrimci bayrakların onur ve haysiyetle dalgalanmaya devam edecekler” diyerek açıkladı. Ana muhalefet lideri Capriles, acılı aileye başsağlığı mesajı yayınlayarak, Venezuelalıları birlik ve beraberliğe davet etti.
En meşhur sözleri
- Yoldaşlarım, ne yazık ki şu an için hedeflerimize ulaşamadık (1992’deki başarısız darbeden sonra)
- Sen bir ahmaksın, Bay Tehlike! (Eski ABD Başkanı Bush için)
- Dün, şeytan buradaydı. (BM Genel Kurulu’nda Bush için)
- Defolun gidin, pislik Yankeeler. (2008’de ABD Büyükelçisi’nin sınırdışı edilmesinden sonra)
- Dostunuz olmak istiyorum. (2009’da ABD Başkanı Barack Obama’ya)
- Yaşayacağız ve kazanacağız! (2011’de kanser teşhisi koyulduğunda)
- Domuz kuyruğun, kulakların var. Domuz gibi homurduyorsun. Domuzsun. (2012, seçiminde karşısındaki aday Capriles’e)
‘Güneşli devrim günleri’ hayal oldu
Chavez devrim amacıyla başladığı siyasi hayatını halkının zihninde bir kahraman, dünya kamuoyu için ise uç noktalardaki söylemleri ve renkli kişiliğiyle farklı bir siyasi karakter olarak tamamladı. Ülke içinde muhalifler olsa da halkın çoğunluğu onu umudun simgesi olarak görüyordu. Hastalığını duyan ve onun için sokaklara dökülen halk kitlesi bunun göstergesiydi. Bu, Chavez’de gördükleri içtenlik ya da umuttan öteye geçemese de halkına vaat ettiği ve günün birinde yaşatacağına inandırdığı güneşli devrim günleri olabilirdi.
Bazıları da mutlu oldu
Chavez halkını bir noktaya getirmişti ancak tam bir refah ortamı sağladığı da söylenemezdi. Buna rağmen halkın büyük çoğunluğunun ona olan sevgisinin belli ki farklı bir nedeni vardı. Ama sevmeyenleri de onun ölümüyle bayram etti. ABD’nin Florida eyaletindeki Venezuelalılar dün Chavez’in ölümünü böyle kutladı.
Castro ‘O benim oğlum’ diyordu
Chavez, kendisine yöneltilen diktatörlük suçlamalarına rağmen, destekçisi Chavistalar sayesinde iktidarını kaybetmedi.
Chavez’in ABD karşıtı duruşunda en çok güvendiği gücü şüphesiz Venezuela’daki petrol kaynaklarıydı. Ancak petrol üzerindeki devlet kontrolünün artması ve Chavez için Küba devlet başkanı Fidel Castro’nun ‘O benim gerçek oğlum’ demesi ‘Tek partili sosyalist hükümet Küba gibi Venezuela da diktatörlüğe gidiyor’ tepkisi ile Chavez karşıtı bir grup doğurdu.
Büyük halk desteği
Chavez yanlısı ve kendilerini ‘Chavista’ olarak tanımlayan kitle ise eleştirileri bastırmaya çalışıyordu. Nitekim 11 Nisan 2002’de iki grup kanlı çatışmaya girdi. Chavez iktidarı düşürüldü. Kendini devlet başkanı ilan eden Pedro Carmona, anayasayı feshetip yeni bir hükümet kurdu. Ancak Chavistalar yeni devleti kabul etmiyor, ülkede gösteri ve isyan devam ediyordu. Kazanan Chavistalar oldu. Chavez iki gün içinde tekrar iktidara geldi.
Son fotoğrafı kızlarıyla
Yaşadığını ispatlamak için geçen hafta yayınlanan ve iki kızı ile hastane odasında çekildiği fotoğraf Chavez’in halkına son gülümsemesi oldu. 11 Aralık’tan sonra canlı olarak halkın karşısına bir daha çıkamayan Chavez için binlerce kişinin katıldığı dua ayinleri yapıldı. Halk, onu yeniden ayakta görmek için gözyaşlarıyla dua ediyordu. Ancak Devlet Başkan Yardımcısı Maduro’nun önceki gece devlet televizyonunda Chavez’in öldüğünü açıklaması ülkeyi tam anlamıyla yasa boğdu. ‘Mutlaka yeneceğim’ dediği kanser hastalığı ona zaman tanımadı.
