Çankaya’ya çıkacak mı, çıkmayacak mı?

Bahisler gırla gidiyor. Köşe yazarları, meslektaşlar, dostlar, çevremdeki büyük çoğunluk, Tayip Erdoğan’ın cumhurbaşkanı olacağını düşünüyor. Ben aksini düşünmeye devam ediyorum. İçerden bilgiye sahip değilim. Ama başından beri Tayip Erdoğan’ın Köşk’e çıkmasının her şeyden önce AKP’nin aleyhine olacağını, çünkü bu durumda yeniden tek başına iktidar olma şansının ciddi ölçüde zayıflayacağını düşünüyorum.

Bir süre önce yapılan bir ankette, Erdoğan Köşk’e çıktığı takdirde AKP’nin üç puan kaybedeceğini tahmin ediliyordu. Gelecek seçimde istikrarın korunması adına merkezden AKP’ye önemli miktarda oy gelecek. Son yıllarda Türk seçmenin büyük bölümü parti aidiyetinden kurtuldu.

Bu seçmenler istikrarı arzuladıkları kadar laikliğe de bağlılar. Erdoğan’ın AKP’nin dört buçuk yıl öncesinin yüzde 34 oyuna dayanarak inatla ve müthiş gerilim yaratarak Köşk’e çıkması, bu seçmenlerin bir bölümünü AKP’ye oy vermekten caydıracaktır. Erdoğan’ın istikrarı riske ederek Çankaya’yı istemesi, laiklik konusundaki endişeleri artıracaktır. Bu koşullarda AKP yüzde 3’ün de üzerinde oy kaybedebilir. Yaşanabilecek gerilimler ve çalkantılar şimdilik sanal. Gerçek olduklarında merkez seçmenin bir bölümü faturayı AKP’ye kesecektir. Yine de AKP’nin kaybının 3 puanla sınırlı olacağını kabul edelim. Bu noktada devreye her seçimde bize rus ruleti oynatan ucube seçim sistemimiz giriyor.

Muhtemel senaryolar
Hır gür çıkmadan Çankaya’ya bir AKP’linin seçildiğini varsayalım ve bonus olarak Erdoğan’ın liderliğinde AKP’nin yüzde 36 oy aldığını düşünelim. CHP’nin yüzde 20’lik oy oranını koruduğunu, MHP’nin yüzde 12 ile barajı geçtiğini, DYP’nin ise yüzde 9.5’te kaldığını kabul edelim. Bu oy dağılımında benim simülasyon modeli AKP’nin 317 milletvekili ile yine tek başına iktidara geleceğini gösteriyor.

Gelelim ikinci senaryoya: Kavga gürültüyle Erdoğan Cumhurbaşkanı seçiliyor. Türkiye bölünüyor. Ekonomik istikrar bozulma emareleri gösteriyor. Seçimler yapılıyor, AKP yüzde 33 oy alıyor. AKP’nin ve çiçeği burnunda cumhurbaşkanının meşruiyet zemini iyice zayıflıyor. Dahası, AKP iktidarı kaybediyor. Bunun için DYP’nin 0.5 puan daha fazla alması yeterli. Çünkü bu durumda DYP barajı geçiyor.

Diyebilirsiniz ki, DYP birinci senaryoda da barajı geçebilir. Doğru. Ama 2002 seçimlerine kıyasla 3-4 puan daha fazla oy aldığı takdirde, barajı dört partinin geçmesi, hatta DTP’nin 15-20 tane bağımsız adayı seçtirmesi durumunda dahi AKP’nin iktidarını koruma ihtimali yüksek. Tablodaki 3.senaryo bunu açıkça gösteriyor.

Ben AKP’nin iktidarı riske etmeyeceğini düşünüyorum. Bu nedenle akıntıya karşı kürek çekmeye devam ediyorum. Tabii bir ihtimal daha var. AKP’nin yaptırdığı anketler Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığının seçimi etkilemeyeceğini söylüyor olabilir. Ya da bu anketler o kadar yüksek oy oranları tahmin ediyor olabilirler ki, 3-4 puanlık oy kaybının iktidarı riske sokmayacağını düşünüyor olabilirler. Bu durumda kumar oynanacak demektir.